مقام یا به تعبیر دیگر گوشه، به بخشی از دستگاه‌های موسیقی گفته می‌شود که در طول سال‌های مختلف اساتید اهل فن با قرار دادن نت‌های موسیقی مختلف کنار یکدیگر به یک سبک خاصی در نوازندگی رسیده‌اند و نام مقام یا گوشه را برای هر دستگاه مختلف برگزیده‌اند.
در موسیقی سنتی ایران هم هر دستگاه به استناد همین مقام‌ها از دستگاه دیگر تفکیک داده می‌شود و اینگونه است که هر گوشه ایران موسیقی مقامی منحصر به فرد خود را دارد.
جشنواره موسیقی مقامی «ایران در نصف جهان» به مناسبت دهه کرامت از سوي هنرسرای خورشید وابسته به سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان با حضور اقوام مختلف ايراني از جمله مازندراني، كُردي، بختياري، خراساني و آذربايجاني برنامه ريزي شده بود كه شب گذشته با استقبال بسیار خوب همشهریان روبرو شد و به كار خود پايان داد.
ردیف‌نوازی کُرد‌ها در نصف جهان غوغا به پا کرد
موسیقی مقامی کردستان با دارا بودن قدمتی بسیار طولانی در گذر زمان به یکی از چند موسیقی معروف تبدیل و ثبت جهانی شده است. اهالی کردستان از زمان زرتشتیان با این هنر خود در جامعه حضور پیدا می‌کردند برای همین امروزه موسیقی مقامی کردستان را دستگاهی می‌دانند که در کل جهان شوری عظیم به پا می‌کند.
موسیقی در کردستان هم مانند دیگر شهرهای ایران برای خودش قسمت‌های مختلفی دارد ولی به نظر می‌رسد آنچه در تمامی دستگاه‌ها و گوشه‌های این هنر مشترک است، ردیف نوازی مخصوص به خود کردها است.
سومین شب از اجرای این جشنواره با حضور خیل عظیمی از مردم همراه بود و آنها برای تماشای بخشی از هنر ایران نه تنها بر روی دسته‌های صندلی بلکه در گوشه و کنار سالن هم ایستاده بودند و با شوقی وصف نشدنی گروه موزیسین را تشویق می‌کردند.
گروه موسیقی «آبیدن کردستان» با پوششی محلی بر روی صحنه حضور پیدا کردند و پس از مستقر شدن در جایگاه خود با ریتمی آرام شروع به نواختن کردند.
ردیف نوازی این گروه در ابتدای برنامه حال و هوای مردم را دگرگون کرد و آنها را همانطور که در تعریف ردیف نوازی آمده است آرام آرام به اوج رساند و در نهایت آواز خواننده و نوازندگی سازهای سنتی با ترکیب صدای دست حضار هیجان برنامه دو چندان کرد.
تجلیل از بزرگ مرد هنر موسیقی کردستان و معرفی مادر سازهای بادی
در بخش از برنامه مستند «به نام مادر» که در ارتباط با معرفی ساز شمشال است پخش شد و توجه حاضرین را به خود جلب کرد، این ساز که یکی از قدیمی‌ترین سازهای زندگی بشر است با صدای سوزناکی که از دلش می‌طراود به یکی از سازهای معروف تبدیل شده ولی متاسفانه روزگار رشد خود را سپری کرده و در خط افول زندگی قرار دارد.
شمشال نوعی ساز بادی است که در خطه کردستان هنوز هم سنت خود را حفظ کرده است و زمانی که اولین بار چشمت به این ساز بیافتد به یاد کارتون‌های دوران کودکی‌ات می‌افتی چراکه شمشال در اصل همان نی چوپانانی است که برای چرانیدن گوسفندان خود آن را در پس شال کمرشان پنهان می کردند و در زمان استراحت به نواختن این ساز می‌پرداختند.
کاوه داوری کرد، استاد شمشال ایران و یکی از نوازندگان بنام کردستان است که در برنامه «ایران در نصف جهان» از او تجلیل شد، او در ارتباط با این ساز بادی گفت: این ساز از ابتدایی و ساده‌ترین سازهای دنیاست و قدمت آن در متون تاریخی 3500 سال ثبت شده ولی حقیقتا آنچه درباره این ساز به ذهن می‌رسد و با توجه به ثبت شهرنشینی کردها در 6 هزار سال پیش، گویا قدمت این ساز هم به بیش از 5 هزار سال گذشته برمی‌گردد.
وی افزود: موسیقی درمانی از دیرباز مورد توجه مناطق کردنشین بوده است به گونه‌ای که آنها حتی برای زمانی که بیماری حصبه در شهرشان رایج شده بود نیز قطعه‌ای به همین را سروده و اجرا می‌کردند چون موسیقی در التیام بخشیدن به روح آدمی نقشی بسزا دارد.
کاوه داوری شمشال را مادر سازهای بادی نام برد و اظهار داشت: این ساز به خاطر وجود قدمت تاریخی و همچنین 7 سوراخ و 8 نت به عنوان مادر سازهای بادی شناخته می‌شود که دیگر سازهای بادی در اصل فرزندان این مادر هستند.
وی در انتهای صحبت‌هایش با نواختن 3 قطعه فولکلور و نواهای اهورایی با ساز شمشال، آنچه در دل تاریخ وجود داشت را برای همگان به نمایش گذاشت.
تقدیر از هنرمندان و نوازندگان گروه آبیدن
در پایان مراسم مجددا گروه آبیدن به روی صحنه آمدند و اینبار موسیقی‌های کاملا متفاوتی را نسبت به بخش اول برنامه برای حضار اجرا کردند این موسیقی‌ها که با هم‌خوانی کل گروه و در بخش‌هایی هم‌آوایی مردم همراه بود، انسان را به دل طبیعت بکر کردستان دعوت می‌کرد.
گروه آبیدن به سرپرستی و نوازدگی کمانچه فراز معروفی، عود ساسان زندکریمی، دف فرید زندی، تنبک محلی اقبال خدا مرادی، بندتار عرفان خیرآبادی، سنتور پوریا برزیدی و در نهایت خوانندگی صلاح کریمی در اصفهان حضور یافت و موسیقی خود را به منصه حضور گذاشتند.
در انتها نیز به رسم یادبود توسط اساتید بزرگ موسیقی ایران استاد کوروش اسدپور، محمد حاجی‌پور و غیره هدایایی به این گروه تقدیم شد و آنها را با تشویق نیکوی مردم راهی خانه کرد.
نظر شما