خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ پيرزن ظرف هاي کوچکي براي آب برداشتن در دست دارد و به سمت قنات مي آيد. به زحمت ظرف ها را آب مي کند و قصد رفتن، که يکي از جوان ترها مي گويد «مادر ليلا سلام؛ مگر نگفته اند که از اين آب نخوريد باز هم که شما ظرف هايت را از آب قنات پر کردي؟» پيرزن آهي مي کشد و مي گويد: ديروز که تانکر آبرساني آمده بود نتوانستم بيايم آب ببريم، الان هم که از تشنگي نمي توانم بميرم؟ آخرش چه مي خواهد بشود ميخواهيم بميرم پس بهتر است که از تشنگي نميريم و ظرف هاي آ‌بش را به زحمت برمي دارد و راهي خانه مي شود.
اينجا روستاي لانو بخش درح شهرستان سربيشه است که برخلاف ديگر روستاها آب دارد، اما آب آن آلوده است. يکي از روستاييان مي گويد: به همه اعلام کرده اند که از آب قنات براي آشاميدن استفاده نکنند اما خيلي وقت ها مثل ديروز پيرزن ها و پيرمردهايي هستند که به دلايل مختلف از آب گرفتن جا مي مانند و مجبور به خوردن اين آب قنات مي شوند. چندين سال است که گفته اند هر کس از اين آب استفاده کند احتمال مبتلا شدن به بيماري هاي عصبي و سرطان در او بيشتر مي شود. دليل علمي آلوده بودن آب را نمي داند اما مي گويد: آنطور که شنيده ام مي گويند فاضلاب خانگي به آب قنات راه پيدا کرده و آن را آلوده کرده است.
خيلي نمي گذرد که غلامحسين قرباني رئيس شوراي اسلامي روستاي لانو که خود مسئول بهداشت اين روستا هم هست، به جمع ما اضافه مي شود و توضيح مي دهد: هفت سال است که اعلام شده آلودگي آب قنات لانو زياد است و مردم نبايد از آن استفاده کنند. به مردم بارها و بارها اعلام کرده ايم که از آب قنات استفاده نکنند. هر ۴-۳ روز يک تانکر ۱۰ هزار ليتري براي مردم از درح آب مي آورد که سهم هر نفر ۵۰ -۶۰ ليتر مي شود اما خانواده ها بخصوص پيرزن و پيرمردهايي هستند که يا متوجه آمدن تانکر نمي شوند و يا به دليل کسالت و مشکلات قادر به گرفتن آب آشاميدني نيستند و به اجبار از آب قنات استفاده مي کنند.
آلودگی آب لانو و مشوکی!
قرباني ادامه مي دهد: تمامي منازل روستا لوله کشي هستند اما نمي توانند از آب لوله کشي استفاده کنند؛ طبق آزمايشات ميزان کليفرم موجود در آب روستاي لانو از ۱۰۰ ميلي ليتر بيشتر است درصورتي که استاندارد آن يک يا ۲ اعلام شده است. گاهي از ميزان کلر هم آزمايشاتي مي گيريم که آن هم از حد استاندارد بيشتر است ولي مجبور هستيم که استفاده کنيم. طبق آزمايشات مشخص شده است که در مجزا و مسير که آب قنات جاري مي شود آلودگي مدفوعي نفوذ کرده است.
وي با اشاره به اينکه آب قنات بالادست روستا قابل شرب است و اگر ۸۰۰ متر لوله گذاري کنيم مي توانيم آن را براي آشاميدن مردم روستا در دسترس روستاييان قرار دهيم که در حال حاضر عمليات آن در حال انجام است.
قرباني به نتايج بي آبي در روستاهاي مرزي اشاره مي کند و ادامه مي دهد: سالهاي سال است که مردم روستاهاي مرزي اين بخش، بر روي زمين هاي آبا و اجداي خود کشاورزي مي کردند، دام هاي خود را به صحرا مي بردند و زندگي آبرومندانه اي داشته اند اما حالا ديگر مردم روستاي لانو آب سالم براي خوردن ندارند چه برسد به کشاورزي؟ با آبخيزداري مکاتبه کرده ايم و از آنها خواسته ايم که با ساخت يک سيل بند، جلوي آبهاي روان را بگيرند تا به کشور افغانستان سرازير نشود اما هنوز اقدام خاصي انجام نشده است و هميشه در هنگام بارندگي، به فاصله چند ساعت آبها به کشور افغانستان سرازير مي شود و آنجا هم با استفاده از اين آبها، خشاش کشت مي شود و بعد جوانان ما را گرفتار مي کنند.
مردم روستاهاي مرزي بخش درح مي گويند اگر آب داشته باشيم و اشتغال خردي هم که بتوانيم براي گذران زندگي بر روي آن حساب کنيم، در روستا مي مانيم اما اگر وضعيت به همين شکل ادامه کند شايد در کمتر از ۵ سال آينده اينجا خالي از سکنه شود و دولت مجبور به هزينه کردن اعتبارات زيادي براي برقراري امنيت در نقاط مرزي شود. گلايه دارند که حق مرزنشيني بايد فقط به مرزنشينان داده شود اما به افرادي که سالي يکبار هم به اين روستاها نمي آيند هم حق مرزنشيني داده مي شود!!
قرباني رئيس شوراي روستاي لانو گفت: دولت به راحتي از روي پرونده هاي بهداشت موجود در مراکز بهداشت روستايي مي تواند احصاء کند که چه کساني در روستا ساکن هستند و چه کساني ساکن نيستند و بر اساس همين شاخص،حق مرزنشيني را به مردم پرداخت کند..
امان از بی‌آبی!
راهي روستاي خوشاب مي شويم، روستايي در ۱۵ کيلومتري سد رزه و نزديک مرز افغانستان؛ جمعيت زيادي در اطراف قنات روستا جمع شده اند و ظرف هايي خالي از آب در دستان آنها؛ بر سر برداشتن آب از آب باريکه قنات روستا دعوا شده است؛ آن يکي مي گويد من زودتر آمده ام و ديگري مي گويد فرزندم را براي گرفتن نوبت فرستاده بودم.
داد از بي آبي سر مي دهند؛ عباس رزگي يکي از روستاييان مي گويد نزديک سد رزه هستيم، در نزديکي شرکت سهامي زراعي و چاه هاي آب هستيم اما «تشنه هستيم و آب نداريم»! مي گويد اگر ما اينجا نبوديم امنيت براي مردم ديگر روستاها برقرار نبود، ما خط مقدم هستيم،براي اين امنيت جوان ها داده ايم اما حالا که امنيت در اينجا برقرار شده است «آب» نداريم. جوان تر ها کوچ کرده اند و بيشتر افرادي که در روستا مانده اند افرادي هستند که آبي براي کشاورزي و خوردن ندارند.
صغري محمدي هم فرياد سر داده است که «از بي آبي مي ميريم، براي ما فکري برداريد، از بي آبي بدبخت شده ايم؛ ما فقط درمانده آب هستيم در اين بيابان برهوت»
يکي از جوان ترها مي گويد: روستاي بالادست خوشاب «رسک» آب معدني بسيار شيريني دارد، دولت با راه اندازي يک واحد صنعتي کوچک، هم زمينه اشتغال براي مردم را ايجاد کند و هم با فراوري آب معدني علاوه بر صادرات به کشور افغانستان، نياز بازارچه مرزي ماهيرود را تامين کنيم چرا که هم اکنون از غرب کشور براي اين بازارچه آب معدني تامين مي شود.
دعوا بر سر یک ظرف آب!
عباس حسيني هم با تاکيد بر اينکه در شهر براي ما روستاييان شغل مناسبي نيست، افزود: با ۵ برادر راهي شهر شديم اما هيچ شغلي براي ما نبود و برگشتيم به همين روستا! ما دکتر و مهندس نيستيم، همه مردم کارگر هستند ؛ اما در روستا آب براي آشاميدن و استحمام نداریم چه برسد به آب برای کشاورزي!! گاهي بر سر برداشتن يک ظرف آب بين مردم دعواهاي شديدي اتفاق مي افتد...
حوريه رسکي دهياي روستاي خوشاب هم به خبرنگار شبستان گفت: مردم اين روستا در نزديکي سد رزه قرار دارند اما از کمبود آب آشاميدني و کشاورزي رنج مي برند، آب سد رزه را براي کشاورزي در اختيار مردم شهر اسديه قرار داده اند ولي به مردم اين روستا به دليل اينکه شرکت سهامي زراعي چندين حلقه چاه حفر کرده است، آب از سد رزه نمي دهند و اعلام کرده اند که از چاه هاي شرکت سهامي زراعي به مردم اينجا مي دهند.
به گفته وي فقر فرهنگي در اين منطقه بيداد مي کند، خانه عالم نداريم و روزها و ماهها و سالها مي آيد و مي رود و درب مسجد اين روستا جز در روزهاي اندکي از سال باز نمي شود.
رسکي يادآور شد: روستاي رسک در نزديکي روستاي خوشاب خالي از سکنه شده است اما آب معدني بسيار گوارايي دارد که دولت مي تواند با سرمايه گذاري اندکي، مردم را در اين منطقه اميدوار و ساکن نگه دارد.
وي خاطرنشان کرد: تاکنون تعداد زيادي از مردم خوشاب به دليل نداشتن خانه بهداشت، به دليل بيماري هاي ساده جان خود را از دست داده اند که اين موضوع هم نيازمند رسيدگي است.
نیترات آب روستاهای «لانو و مشوکی» بیش از حد استاندارد
محمدرضا چهکندی مدیر امور آب و فاضلاب روستایی شهرستان سربیشه در گفتگو با خبرنگار شبستان در بیرجند اظهار داشت: نیترات آب دو روستای «لانو و مشوکی» بخش درح شهرستان سربیشه از حد استاندارد بیشتر است.
وی افزود: طبق آزمایشات انجام شده نیترات آب لانو ۱۳۵ میلی گرم در لیتر و نیترات آب مشوکی ۶۰ میلی گرم در لیتر اعلام شده است که استاندارد آن ۵۰ میلی گرم در لیتر است.
وی با اشاره به اینکه برای تامین آب آشامیدنی مردم روستای لانو و مشوکی با همکاری بسیج سازندگی به وسیله تانکر به این دو روستا آبرسانی می شود، گفت: به روستای لانو هر ماه بین ۸ تا ۱۲ تانکر ۱۰ هزار لیتری و روستای مشوکی نیز هر ماه ۸ تانکر ۱۰ یا ۱۲ هزار لیتری آب حمل می شود.
مدیر امور آب و فاضلاب روستایی شهرستان سربیشه اظهار داشت: برخی گمانه زنی ها بر این بود که فاضلاب خانگی منازل به سفره های آب زیرزمینی ورود کرده است و باعث افزایش نیترات شده است ولی با انجام آزمایشات، این فریضه رد شد و اکنون فریضه دیگری مبنی بر ورود سموم کشاورزی به سفره های آب زیرزمینی مطرح است که آزمایشات این فرضیه هم در دست انجام است.
وی با بیان اینکه استفاده از آب این دو روستا برای استحمام و بهداشت مشکلی برای مردم ایجاد نمی کند، ادامه داد: به مردم تاکید شده است که از آب این دو روستا برای آشامیدن استفاده نکنند.
چهکندی از اجرای یک طرح به منظور آبرسانی به ۲۵ روستای بخش درح خبر داد و ادامه داد: مبادله موافقت نامه برای این طرح در بهمن ماه سال قبل انجام شد و از خرداد امسال عملیات اجرایی فاز اول از سوی پیمانکار در دشت خوشاب آغاز دشه است.
وی توضیح داد: در این فاز ۱۱۰۰ متر مکعب ایجاد مخزن،۴۰۰ متر حصارکشی،۱۸ هزار متر لوله گذاری، ساخت ۳۰ باب حوضچه و ... به منظور آبرسانی به دو روستای خوشاب و مشوکی آغاز شده است که پیمانکار متعهد شده است که در مدت ۱۵ ماه فاز اول را اجرایی کند.
وی با بیان اینکه در مجموع ۱۴ میلیارد ریال برای اجرای کل پروژه نیاز است، افزود: تاکنون ۱۵۰ میلیون تومان از محل اعتبار ملی (تعهد یک میلیارد و ۳۰۰میلیون تومان بوده است) و ۲ میلیارد تومان از مخل صندوق توسعه ملی برای اجرای این پروژه تخصیص یافته است.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: در روستای لانو پیشنهاد شده است که مردم آب قنات بالا دست را که سالم است وارد شبکه آب خانگی کنند و از سویی دیگر برای انجام کشاورزی از آب فعلي قنات داخل روستا استفاده کنند که اين کار توسط خود مردم روستا در حال انجام است.
گزارش: زینب رمضانی
نظر شما