به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، روز گذشته رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه روز گذشته اولین سفر خارجی خود پس از شکست کودتا را به روسیه انجام داد و گردش ۱۸۰ درجه ای اردوغان در سیاست خارجی خود و بازگشت وی به دوستی با روسیه از روز گذشته باعث تحلیل های فراوان رسانه های خارجی شد که در این میان البته یادی هم از سیاست های خارجی ایران هم شده است.
بنابراین گزارش، در ترجمه باشگاه خبرنگاران جوان، روزنامه "حریت" ترکیه با افشای اتفاقات پشت پرده آشتی میان مسکو و آنکارا، توضیح داد که کاردار ترکیه نقش اصلی را در این فرآیند ایفا نموده و "رجب طیب اردوغان" –رئیس جمهور ترکیه- به زبان روسی، از "ولادیمیر پوتین" –رئیس جمهور روسیه- عذرخواهی کرده است.
روزنامه "حریت" به نقل از منابع دیپلماتیک تأکید کرد: "نامه اردوغان به پوتین، به صورت ناگهانی ارسال نشده و نمایندگان دو کشور، پیش از آن، به مدت چند هفته رایزنی هایی را برای ایجاد هماهنگی انجام داده بودند. "
منابع دیپلماتیک به روزنامه "حریت" گفتند: "مسئولان روسیه و ترکیه در ماه "مه" و "ژوئن"با برگزاری چندین جلسه، متن نامه را غربال کردند، تا اینکه "ابراهیم گالن" –سخنگوی رسمی اردوغان- با همکاری مترجمان روسی و دیپلمات های سفارت قزاقستان در آنکارا، کلمه "عذر می خواهم" در زبان روسی را به جای کلمه " sorry"(متأسفم) و یا " apologize"(عذر می خواهم) در زبان انگلیسی انتخاب کرد."
همچنین این روزنامه اسامی افرادی که نقشی اساسی را در عادی‌سازی روابط روسیه و ترکیه در پی حادثه سرنگونی جنگنده روسی ایفا کرده اند، برشمرد و از جمله این افراد، به "خلوصی آکار" –رئیس هیئت ستاد کل نیروهای مسلح ترکیه-، "جاویت چاغلار" –کاردار برجسته ترکیه- و "نور سلطان نزاربایف" –رئیس جمهور قزاقستان- اشاره کرد."
این روزنامه به نقل از سخنگوی "اردوغان" تصریح کرد: "کاردار ترکیه، نقش بزرگی را در حل بحران ایفا کرده است."
به گفته حریت، فرآیند عادی سازی روابط، اواخر ماه آوریل، پس از اعتماد اردوغان به جاویت چاغلار آغاز شد؛ اما اوج فرآیند در روز 24 ژوئن و زمانی بود که پوتین به "تاشکند" ازبکستان سفر کرده بود و "نزربایف" فورا از دوستان ترک خود خواست تا به دیدار او بیایند و نامه ای که "اردوغان" ساعت سه شب امضاء کرده بود را به "پوتین" تحویل دهند؛ نامه ای که رئیس جمهور روسیه از مضمون آن ابراز خرسندی کرد.
همچنین باز هم در ترجمه باشگاه خبرنگاران جوان به خبری از سوی وبسایتی از رژیم صهیونیستی راجع به دیدار روز گذشته اردوغان و پوتین اشاره شده است.
وبسایت صهیونیستی «دبکا» در گزارشی نوشت: دیدار «ولادیمیر پوتین» و «رجب طیب اردوغان،» رؤسای جمهور روسیه و ترکیه، که امروز (سه‌شنبه) نهم اوت، در «سن پترزبورگ» انجام شد، باعث وحشت و آشفتگی مقامات سیاسی و نظامی اسرائیل شده است.
در ادامه گزارش آمده است: دیدار مقامات بلندپایه روسیه و ترکیه که در حاشیه نشست جی-20 برگزار شد، به منزله پایان 9 ماه تنش میان دو کشور است. روابط آنکارا و مسکو پس از سرنگونی یک فروند سوخو-24 روسیه بوسیله جنگنده‌های ترکیه بر فراز مرز سوریه در 24 نوامبر 2015، رو به تیرگی نهاد.
تنش‌های میان دو کشور 17 ژوئیه سال جاری میلادی و دو روز پس از سرکوب کودتای نافرجام ترکیه فروکش کرد. رئیس‌جمهور ترکیه پس از سرکوب این کودتا تصمیم گرفت از این فرصت برای جلب نظر منتقدان داخلی و همچنین بهبود روابط با روسیه نهایت استفاده را بکند.
نگارنده گزارش در ادامه می‌افزاید: نگرانی مقامات اسرائیل این است که اردوغان با پشت کردن به آمریکا و «سازمان پیمان آتلانتیک شمالی» (ناتو) تمام تلاش خود را برای تقویت روابط با کرملین که دست در دست تهران دارد، به کار گیرد. در حقیقت، اردوغان قرار است چند روز پس از ملاقات با پوتین به دیدار «حسن روحانی،» رئیس‌جمهور ایران، در تهران بشتابد. اقدامات اخیر رئیس‌جمهور ترکیه باعث تشکیل جبهه جدیدی در منطقه خاورمیانه می‌شود که متشکل از ترکیه، روسیه، ایران، عراق، روسیه و حزب‌الله لبنان خواهد بود. چنین چشم‌انداری مانعی بر سر اجرای سیاست‌های اسرائیل درخصوص سوریه خواهد بود.
در ادامه گزارش آمده است: عادی‌سازی روابط تل‌آویو و آنکارا منوط به این بود که ترکیه روابط نظامی و اطلاعاتی خود را با آمریکا و ائتلاف ضدایرانی ادامه دهد. نگارنده گزارش در کمال وقاحت از ائتلاف سعودی ضدایرانی -که شامل عربستان، مصر، امارات و اردن است- تحت عنوان کشورهای عربی «میانه‌رو» نام می‌برد و می‌افزاید: دیدار روز سه‌شنبه پوتین و اردوغان نقشه‌های آمریکا، اسرائیل و سران [میانه‌روی] کشورهای عربی را بر هم خواهد زد. به نظر می‌رسد ترکیه به جای پیوستن به ائتلاف سعودی ضد شیعیان، اتحاد با ائتلاف روسیه-ایران را برگزیده باشد.
در پایان گزارش امده است: اکنون اسرائیل خود را در برابر ائتلاف روسیه و ترکیه می‌بیند که تلاش می‌کند بر نفوذ ایران در سوریه بیفزاید.
از سویی دیگر هم گروه ترجمه خبرگزاری فارس خبری مرتبط را به انتشار رسانده که در آن «رابرت فیسک» تحلیلگر مسائل خاورمیانه روزنامه «ایندیپندنت» بهبود روابط روسیه و ترکیه را به ضرر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و گروه‌های تروریستی مورد حمایت آنها دانسته است.
وی که در این یادداشت از «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه با عنوان «تزار» و از «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه تحت عنوان «سلطان» یاد کرده، نوشته است که همزمان با دیدار این دو در سن پترزبورگ، «خلیفه دمشق» یا همان «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه به دقت اوضاع را دنبال می‌کند و طبق معمولِ حزب بعث، سیاست صبر در پیش گرفته است.
فیسک با لحن کنایه‌آمیز همیشگی‌اش به مواضع متضاد روسیه و ترکیه در سوریه پرداخته و نوشته است که با این حال بهتر است غرب دیگر روی آنکارا برای تلاش برای کنار زدن بشار اسد یا کنترل موج مهاجران حساب نکند، چراکه اخبار رسانه‌های روس از اظهارات اردوغان پیش از دیدار با پوتین نشان داد که «مرد بیمار اروپا» احساس می‌کند در روسیه «فضای تنفس تازه‌ای» پیدا کرده است.
اردوغان قبل از دیدار با همتای روس‌اش گفته بود: «از دید من این دیدار یک نقطه عطف در روابط دوجانبه است و من شخصا با تمام وجود و به نمایندگی از ملت ترکیه به رئیس‌جمهور پوتین و تمام روس‌ها ادای احترام می‌کنم.»
تحلیلگر برجسته روزنامه ایندیپندنت با اشاره به اظهارات اردوغان مبنی بر اینکه «بدون همکاری روسیه امکان حل بحران سوریه وجود ندارد»، نوشته است: «و همین با بشار اسد؟ این چیزی است که باید برای بشار که زمانی دوست خانوادگی نزدیک اردوغان و همسرش بود، مایه دلگرمی باشد. وقتی اردوغان می‌تواند هواپیمای روسیه را ساقط کرده و بعد پوتین را "دوست" بخواند، چرا نتواند همین کار را با بشار اسد کند؟»
فیسک سپس به «هیلاری کلینتون» و «دونالد ترامپ» نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا توصیه کرده که خود را برای چنین سناریویی آماده کنند.
او در مورد تبعات آشتی آنکارا-مسکو نوشته است: «نمایش سنت پترزبورگ لیست بلندی از بازندگان دارد. در وهله اول، داعش و القاعده/النصره/فتح الشام و همه دیگر گروه‌های افراط‌گرایی هستند که در سوریه در حال نبرد با رژیم هستند. آنها می‌بینند که اصلی‌ترین منبع تأمین تسلیحاتشان با خشن‌ترین دشمنشان، یعنی دارنده نیروی هوایی روسیه، روی هم ریخته‌اند.»
به گفته فیسک، در مرحله بعد هم «میلیاردرهای سعودی و قطری» قرار دارند که برای مقابله با ایران و نیروهای مورد حمایت این کشور در سوریه و عراق به تأمین مالی و تسلیحاتی مخالفان سرگرم بوده‌اند.
ایران و روسیه هوشمندانه عمل کردند
وی با بیان اینکه در وهله بعد هم نیروهای ارتش ترکیه قرار دارند که با چشم‌انداز تصفیه روبرو هستند، رفتار ایران و روسیه در جریان کودتای ناکام در ترکیه را «هوشمندانه» توصیف کرده است.
او نوشته است: «آنچه که هر روز بیش از پیش روشن می‌شود، این است که روسیه و قطعا ایران با هشدار دادن به اردوغان نسبت به تلاش برای کودتا علیه او، نقش هوشمندانه‌ای ایفا کردند.»
به گفته فیسک، هم روسیه و هم ایران پیش از کودتا به اردوغان هشدارهای لازم را داده‌اند. وی انگیزه تهران از این اقدام را تغییر موضع آنکارا در قبال بحران سوریه عنوان کرده است.
او با بیان اینکه زمانی کلینتون به دنبال «ریست» روابط با روسیه بود، نوشته که اکنون این ترکیه است که در حال انجام چنین کاری است، آن هم با اثرگذاری‌ای بسیار بیشتر. در پایان این یادداشت، فیسک می‌گوید اگر پوتین و اردوغان بر مبارزه با «تروریسم» تأکید کنند، شاید بتوان منتظر تغییر اوضاع در سوریه بود.
نظر شما