دکتر مجتبی رحماندوست، استاد دانشگاه، نویسنده و شاعر در پاسخ به این سوال که با توجه به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر احیای سرود چه پیشنهادهایی برای این امر دارید، به خبرنگار شبستان گفت: اولین کاری که باید صورت گیرد، این است که شاعر باید از جوسازی هایی که علیه سرود، نوحه، شعر آیینی و شعرهای مردمی در جامعه به ظاهر هنری انجام می شود، ابراز برائت کند. شاعر باید سرودن سرود، نوحه و شعر آیینی را نیز کار تلقی کند. نوحه حسینی، یاد امام حسین (ع) را بین مردم زنده نگه می دارد. سرودهای ملی نیز مسایل ملی را بین مردم جامعه زنده نگه می دارد.
رحماندوست اظهار داشت: گاهی اوقات یک نفر یک بیت شعر می گوید که در راهپیمایی های روز 22 بهمن و روز قدس استفاده می شود. در این مراسم می بینیم که یک مصرع را یک گروه می گویند و مصرع بعد را گروه دیگر تکرار می کنند. آیا می توان گفت اهمیت این یک بیت سرود از چند غزل کمتر است؟
وی خاطرنشان کرد: برخی هنرمندنمایان به شاعران درست و حسابی ذهنیت منفی القا می کنند که اگر به سرود و نوحه و شعرهای آیینی و مردمی بپردازید در واقع از هنر دور افتادید و کار غیر هنری، بازاری و بی ارزش انجام دادید. شاعران باید از این ذهنیت برائت بجویند.
این نویسنده و شاعر تصریح کرد: برخی ها تصورشان این است که هنر، هنری است که دگراندیشان بپسندند. اینجا قرآن کریم در جواب این عده می گوید" ذرهم فی خوضهم یلعبون " یعنی " بگذار آنها در باطل و یاوه گویی های خود غرق شوند" .
وی با بیان اینکه شاعر مردمی باید سوژه هایش را از مردم بگیرد، عنوان کرد: اگر شاعر بخواهد مردمی باشد باید سوژه هایش را از فضای مردمی بگیرد. سوژه شعار درست کردن با شرکت کردن در مجامع عمومی به دست می آید. سوژه نوحه سرایی باید از فضاهای عزاداری گرفته شود. لازمه پیدا کردن سوژه شعرهای شاد اهل بیتی، شرکت کردن در مجامع شاد اهل بیتی است. بنابراین شاعر بدینوسیله از جامعه کناره نمی گیرد و برج عاج نشین نمی شود. شاعر مردمی در پشت اتاق های دربسته و در فضاهای سبزه و گل و بلبلی شعر نمی گوید.
رحماندوست بیان کرد: به قول امروزی ها یک لحظه مهندسی معکوس کنیم تا ببینیم چقدر نیازمند سرود هستیم. انقلاب اسلامی ایران را 37 سال به عقب برگردانیم و تمام سرودها اعم از سرودهای انقلابی، دفاع مقدسی، سرودهای ملی و مذهبی را از نظام خارج کنیم و ببینیم در جامعه چه خلایی پیش می آید.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: شعرهای آهنگران و مرحوم سبزواری، شعرهای اوایل پیروزی انقلاب اسلامی و سروده هایی به مناسبت پیروزی در عملیات های دفاع مقدس را از انقلاب بیرون بکشیم و ببینیم خلایی احساس می کنیم یا نه. مرحوم سبزواری یکی از پرکنندگان این خلاها بود.
نویسنده کتاب هایی همچون " مفقود سوم "، " مسافر " ، " سفر غریب " و " سه پدیده در آینه رمان " خاطرنشان کرد: مهندسی معکوس در سرود یعنی سرودهایی که در طول انقلاب اسلامی سروده شده است را از انقلاب خارج کنیم و ببینیم چه احساسی پیدا می کینم و آیا خلایی حس می کنیم. پرکردن چنین خلایی لازمه اش پرداختن شاعران به کارهای سرودی است.
گفتگو از مریم داوری
نظر شما