به گزارش خبرگزاری شبستان، آیت الله آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه با حضور در برنامه زنده تلویزیونی در شبکه اول سیما ضمن گرامی داشت هفته قوه قضاییه و شهدای 7 تیر در مورد کارنامه یکساله قوه قضاییه گفتگو کرد، مهمترین رئوس این مطالب به شرح زیر است:
_مجموع پرونده های سالانه ما 15 میلیون پرونده است گرچه ورودی ما این مقدار نیست و مرکز فناوری اطلاعات توانسته کد یونیک و یکتا به پرونده ها بدهد. ورودی پرونده ما بیش از 6 میلیون پرونده است و این عدد برای شوراهای حل اختلاف حدود 4 میلیون می شود. شرایط ما از قضاتی که آرایشان نیاز به نگرش ثانوی دارد و برای اینکه حقوق مردم ضایع نشود تحقق دادرسی به احقاق حق نزدیک تر است ولی هر چه ما تعدد مراحل را داشته باشیم به اتقان آرا و احقاق آرا نزدیک تر می شویم. بخشی از طولانی شدن رسیدگی به پرونده ها را برای اتقان آرا باید بپذیریم و بخشی هم به دلیل کمبود نیروی انسانی است.ما 4 هزار قاضی را اضافه کردیم ولی هنوز کمبود قاضی داریم که امیدواریم در این زمینه راه برای دستگاه قضایی باز شود.
_بحث اطاله دادرسی یا طول کشیدن روند دادرسی نیازمند تحلیل است. گاهی فهم ما از اطاله دادرسی این است که مراحل مختلف دادرسی خودش یک دلیل طول کشیدن است و برخی بر یک مرحله ای بودن احکام تأکید دارند اما ما فعلا با قانونی مواجه هستیم که دادرسی را چند مرحله‌ای دیده و بنده از این قانون دفاع می‌کنم. به نظر می‌آید تعدد مراحل دادرسی به احقاق حق نزدیکتر است، اگر منظور از اطاله دادرسی این است که چرا حکم به تجدید نظر می‌رود به عقیده من بستن این راه کار صحیحی نیست، چرا که هرچه این تعدد بیشتر باشد دقت در آرا بیشتر است.
_اگر یک زمانی قانون به ما بگوید یک مرحله‌ای کار کنیم و یک مرحله‌ای به پرونده‌ها رسیدگی کنیم ما تبعیت می‌کنیم اما باید بخشی از این طولانی شدن را در راستای اتقان آرا بپذیریم.با آیین دادرسی جدید کار محاکم قضایی تجدید نظر سخت تر شد اما به نفع طرفین شده چرا که به بهبود رأی قاضی کمک می‌کند اما در عین حال طولانی شدن روند رسیدگی را به دنبال داشته است.امیدواریم با رایزنی‌های صورت گرفته با مجلس و دولت راه برای دستگاه قضایی باز شود، ما به لحاظ ساختاری آماده جذب و گزینش قضات هستیم.
باید در مسأله برخورد با فضای مجازی با ظرافت عمل کنیم
_یک بخشی از فضای مجازی مربوط به قوه قضاییه است متاسفانه فضای مجازی بستر کلانی برای وقوع جرم شده و می بینیم گاهی کلاهبرداری هایی که از طریق فضای مجازی صورت می‌گیرد باعث توهین به افراد، شایعات بی دلیل و تشویش اذهان عمومی می شود اما برخورد با این جرائم فراقوه‌ای است.ما یک زمانی تصمیم گرفتیم اگر این مسأله اصلاح نشود با آن برخورد کنیم ولی فضای مجازی بسترهای مثبتی هم دارد بنابراین باید در مسأله برخورد با فضای مجازی با ظرافت عمل کنیم. بهترین کار، ایجاد فضاهای مجازی بومی است تا فضای پالایش شده درست کنیم، مانند اینترنت ملی ولی فکر می‌کنم جدا از تاثیرات سوء یک جهت امنیتی مهم هم دارد. بسیاری از این شبکه ها سرورهایش در خارج از کشور است و این نکته امنیتی برای کل کشور است و امیدواریم شورای عالی فضای مجازی در این خصوص تصمیمات درستی بگیرد زیرا اگر این مشکلات برطرف نشود ما با آن برخورد خواهیم کرد.
50 برابری حقوق مدیر نسبت به کارگر اگر جرم و تخلفی هم نباشد خلاف قانون است
_اصل موضوع حقوق های نامتعارف درست است. واقعا یک مدیر دولتی اگر حقوقی معادل 50 برابر یک کارگر داشته باشد عادلانه نیست و حتی اگر جرم و تخلفی نباشد و خلاقانونی باشد عادلانه نیست. لذا حساسیت موضوع درست است و باید با آن برخورد شود حتی اگر جرم نباشد و باید چنین مدیری را برکنارکنند و پول را به بیت المال برگردانند.این موضوع مساله ملی ماست که بعضی ها آن را بزرگ می کنند و اعتماد مردم را مخدوش می کنند که درست نیست.باید با کسانی که این حقوق هارا پرداخت می کنند و آنهایی که این حقوق ها را می گیرند برخورد کنیم و در کنار این موضوع بدانیم که اعتمادمردم سرمایه اجتماعی ماست.اینکه فضایی را درست کنیم و همه مدیران را متهم کنیم خطاست و بنده به سازمان بازرسی دستور دادم که به صورت موردی و به صورت کلی بانکها و حقوق هیات مدیره بانکها را بررسی کنند.
ممکن است رسیدگی به یک پرونده ای 5 تا 10 سال هم طول بکشد
_ ما بر حسب آماری که امسال داشتیم دریافتیم که متوسط زمان رسیدگی‌های حقوقی حدود 200 روز است اما سال قبل آمار کمتر از این بود، چرا که در سال گذشته معیار را بر تعدد جرائم، اتهامات و حتی دعاوی در یک پرونده گذاشته بودیم. ممکن است رسیدگی به یک پرونده ای 5 تا 10 سال هم طول بکشد اما متوسط آن همین است، پرونده های مسن زیادی نداریم ضمن اینکه برخی پرونده ها قابل مختومه شدن نیست مثلا قاتل فراری دارد اما از این استثناها که بگذریم رسیدگی به پرونده ها خیلی طول نمی‌کشد.
طرح پیشگیری از وقوع جرم در کشور ما از حدود 8 - 9 سال پیش ارائه شد و به تصویب رسید اما شورای نگهبان به آن ایراد گرفت.ایراد شورای نگهبان این بود که برخی تکالیف دستگاه‌ها را به عهده شورایی گذاشته بود اما به هر حال باید این موضوع حل شود. بحث پیشگیری مراتب مختلفی دارد که گاهی با کار دستگاه‌های اجرایی تداخل پیدا می‌کند. باید به این نکته آگاه باشیم که قوه قضاییه به تنهایی نمی تواند به موضوع پیشگیری از وقوع جرم ورود کند و موضوع پیشگیری نیز یک بحث فراقوه‌ای است.در سال 90 نهایتا این لایحه نهایی شد و امسال به تصویب مجمع رسید و ابلاغ شد، یک سری اصلاحات کلی در آن صورت گرفت، نمایندگان قوای سه گانه و سازمان‌های مربوطه در بحث پیشگیری در یک شورای عالی دیده شده اند همانند معاون اول رئیس جمهور، معاون اول قوه قضاییه، نایب رئیس اول مجلس و روسای سازمان‌ها و نهادهاو ... .مصوبات شورای عالی پیشگیری هم در صورت تأیید روسای قوای سه گانه قابل اجرا خواهد بود؛ امیدوارم هرچه زودتر این شورا قوام لازم را پیدا کند، ما چاره‌ای جز پیش بردن بحث پیشگیری از جرم در کشور نداریم.
تلاشمان این است که هیچ کسی به خاطر محکومیت های مالی مثل مهریه و دیه به زندان نرود
_ آمریکایی ها بیش از ۲ تا ۳ میلیون زندانی دارند که این عدد حداقل ۱۰ برابر عدد زندانیان ما است و آنها حقی ندارند که بخواهند درباره زندانیان ما و تعداد زندانیان حرف بزنند. زندان هم هزینه کلانی برای دولت‌ها دارد و هم برای خانواده‌ها اما نبودش هم امکانپذیر نیست، چرا که جرائم خشن وجود دارد بنابراین برای بحث زندان باید کارهای متفاوت انجام دهیم. ما می‌دانیم که وجود زندان نیاز است اما آن چیزی که مهم است باید زندان‌ها طبقه بندی شوند، نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که در محکومیت‌های مالی باید اصل بر اعسار باشد. لذا ما تلاشمان این است هیچ کسی به خاطر محکومیت های مالی در سایر مواردی که اخذ مال کرده مثل دیه و مهریه به زندان نرود.
هیچ اغماضی برای برخورد با قاضی متخلف نداریم
_بحث سلامت دستگاه قضایی یک موضوع بسیار مهم است، همانطور که ادعا می‌کنیم مشکلاتی وجود دارد اما این را هم می‌گوییم که دستگاه های نظارتی ما نظارت دارند و هیچ اغماضی برای برخورد با قاضی متخلف نداریم. ما هم می‌دانیم که در گوشه و کنار افرادی پیدا می‌شوند که می‌لغزند اما با پالایش دستگاه قضا نباید اجازه دهیم این موضوع تعمیم داده شود. گاهی یک فرد به دروغ می‌گوید قاضی رشوه گرفته بعد که از او دلیل این ادعایش را می‌پرسیم می‌گوید چون حکم به نفع من نبوده است. گاهی هم وکلایی که نتوانستند ادعای خود را در دادگاه ثابت کنند شایعه می‌کنند فلان قاضی رشوه گرفته است.ما در سال 95 قریب 50 نفر را از دستگاه قضایی منفصل کردیم. حتی گفتیم اگر تخلف یک قاضی زیاد باشد اسامی را اعلام می کنیم و برخورد قاطع داشتیم، انفصال دائم از کل خدمات دولتی دادیم و برخوردهایمان قوی است.
_ 15 تا 16 استان را به صورت نوبه‌ای رفتیم و کار جدیدی که راه انداختیم این است که به صورت پنهانی بازرسی ها صورت می‌گیرد و بسیار هم موثر بوده و از این طریق اطلاعات خوبی کسب کردیم. بنابراین مجموعه ای از نظارت ها انجام می‌شود ضمن اینکه بازرسی ویژه هم داریم و مطمئنم بر خلاف شایعات موجود بدنه قوه قضائیه بدنه ای سالم و متدین است.
_ برخورد کارکنان قضایی با مراجعان یکی از موارد مورد نظارت همین است، ممکن است برخی اشتباهات صورت گیرد که ناشی از رفتار قاضی است اما یکی از دلایل آن کثرت پرونده ها و حجم بالای کار است، فشار کاری دلیلی برای این امر است البته بنده آنرا توجیه نمی‌کنم. مسأله اخلاق حرفه‌ای در دستگاه قضایی مهم است، کسانی که به ما مراجعه می‌کنند نیازهای خود را دارند و بارها در جلسات روسای کل دادگستری این تذکر را داده‌ام که باید مراعات شود.
_ ادبیاتی مانند طلاق توافقی موضوع قانونی و شرعی است اما با بسترسازی های غربی ها زیاد شده و ما با یک پدیده اجتماعی مواجه شدیم. امروز زن و شوهرها با کوچکترین مشکل اقدام به طلاق توافقی می کنند. باید چاره ای اندیشیده شود، طلاق پدیده مکروحی است و نباید اینقدر راحت اتفاق بیفتد. ما هنوز نتوانسته‌ایم طرح جامع و کلی را تدوین کنیم.برخی استان های ما تلاش های استانی را برای کاهش طلاق توافقی انجام داده اند و یکی از راه ها این است که دادگاه ها به سرعت نپذیرند و فرصت مجدد به زوج ها بدهند.
در برخورد با مفاسد قوه قضائیه قاطع بوده است
_ بنده نمی توانم قبول کنم بحث مفاسد شیوع داشته است چرا که در برخورد با مفاسد قوه قضائیه قاطع بوده است. زمانی که ما با پرونده سه هزار میلیاردی برخورد کردیم عده ای در داخل و خارج کشور می‌گفتند توان برخورد نداریم اما ما با آرامش کار را انجام دادیم و تابع جوسازی ها نیستیم. دستگاه قضایی در برخورد با مفاسد اقتصادی عملکرد خوبی داشته و ما با عالیترین مقام ها برخورد کرده‌ایم. ما در پرونده نفتی اقدامات خوبی را انجام دادیم و هنوز هم در این پرونده درگیریم. دستگاه قضایی را اینطور نبینیم که فقط وظیفه برخورد با قوه قضائیه است، بار دستگاه قضایی نباید این قدر سنگین باشد و دستگاه ها باید نظارت درونی داشته باشند. در بحث موسسه اعتباری ثامن الحجج طوری عمل کردیم که اکنون بدهی 800 هزار نفر اخذ شده است و در مورد چند صد هزار نفر در این موسسه به گونه ای عمل کردیم که نگذاریم پرونده قضایی شود. البته به این نکته توجه داشته باشید که بزرگترین مفاسد از بانک ها شروع شد.
_ من هنوز به فساد سیستماتیک نرسیده ام و در بسیاری از مواقع فساد به خاطر برداشت نادرست از قانون است. افراط و تفریط نباید داشته باشیم، گاهی برخورد نمی کنیم و گاهی با احیای منابع طبیعی مخالفت می‌کنیم. نباید فساد را بیش از آنچه که هست بزرگنمایی و سیاه نمایی کنیم و باید مردم را امیدوار کنیم. ما باید برپا کننده عدالت باشیم و کاری به هیاهوهای رسانه‌ای نداریم. گاهی رسانه‌ها دوست دارند یک موضوع را بزرگ جلوه دهند و در نقطه مقابل کار ما را به زبان نمی‌آورند و ما نمی‌توانیم به این موضوعات توجه کنیم. برای مثال در بحث زمین خواری، قوه قضائیه کارهای زیادی انجام داد و 40 هزار هکتار زمین دولتی را برگرداند و 20 هزار پرونده را رسیدگی کرد. لذا هر کسی به صورت غیر مجاز در آینده ساخت و ساز داشته باشد قطعا تخریب می شود اما نسبت به ساخت و سازهای گذشته یک سیستمی طراحی می‌شود.
_ دستگاه قضایی جمهوری اسلامی باید در چارچوب عدالت کار کند اگر قوه قضائیه مقتدر نباشد و نتواند احکامش را اجرا کند چه فایده ای دارد. ما اقتدار را یک شان مخصوص نمی دانیم جز برای اجرای عدالت. رسانه ها به کمترین چیزی به قوه قضائیه انتقاد می کنند که این به نفع هیچ کس نیست. قوه قضائیه مال کسی نیست و برای نظام است و قوه برای اقتدار نظام باید مقتدر باشد، تخریب درست نیست؛ البته قوه قضائیه هم گوشش بدهکار این تخریب‌ها نیست.اگر انتقادی است باید سازنده باشد و عمده این انتقادها هم به دلیل عدم آگاهی از قانون است و عدم اجرای عدالت و یکسان نبودن برخورد دستگاه قضایی اقتدار قوه را خدشه دارد می کند.
تحمیل عقاید غربی به دیگران ضد حقوق بشر است
_کشورهای سلطه گر از ابزار حقوق بشر علیه کشورهای دیگر استفاده می کنند در حالی که برخورد پلیس آمریکا با شهروندانشان را دیده‌ایم. برخورد دو گانه آمریکا و حمایت از عربستان یک نمونه بارز از این موضوع است. قطعاً عربستانی‌ها مرتکب جنایات جنگی فراوانی شده‌اند اما آمریکایی‌ها از جنایات سعودی‌ها حمایت می‌کنند. دیدید که گزارش آبکی سازمان ملل علیه نقض حقوق کودکان هم با فشار پول و مال کنار گذاشته شد. رژیم کودک کش صهیونیستی را می بینیم که مورد مواخذه قرار نمی گیرد، مگر مردم افغانستان، یمن و بحرین حقوق بشر ندارند؟ واقعیت این است که نظام سلطه از حقوق بشر به عنوان یک ابزار استفاده می کند و ما با اتکا به مبانی اسلامی حرکت می کنیم.غربی ها ازدواج با همجنس را قبول دارند، وقتی ما افکار و عقاید آنها را قبول نکنیم ضد حقوق بشر می‌شویم. یک سوال بزرگ از غربی ها این است که چرا می خواهید معیارهای ضد بشری خود را به دیگران تحمیل کنید؟ همین کار اقدام ضد بشری است.
_ انعکاس جلسات قوه قضاییه در حد ورود به مسائل سیاسی است و آنچه که منتشر می‌شود ۱۰ دقیقه بیش از دستور جلسه است. آنچه که منعکس می‌شود، موضوعات پیش از دستور است، در ضمن رئیس قوه قضاییه نباید سیاسی کاری کند بلکه می‌تواند وارد مسائل سیاسی شود زیرا عضویت‌های زیادی از جمله شورای عالی امنیت ملی دارد.
دلسوزان فرهنگی باید فکر کرده و چاره اندیشی کنند/ من حرفم بگیر و ببند نیست
_ من یک فرد فرهنگی هستم و دغدغه‌های فرهنگی دارم. من معتقدم مقوله فرهنگ بسیار مهم است زیرا ما جامعه دینی هستیم و بسیار این موضوع اساسی است. چرا که فرهنگ با زندگی دینی ما اجین است و مقام معظم رهبری هم در طول سالیان سال این موضوع را رصد کرده‌اند و آن زمان که برخی از مسئولین حواسشان نبود ایشان از تعبیر شبیخون حرف زدند و چطور می‌شود ۱۰۰ و اندی شبکه ماهواره‌ای را ندید؟ امروز غربی‌ها در تمام زوایای زندگی ما وارد شده‌اند و تلاششان تحت تاثیر گذاشتن جوانان ماست. دلسوزان فرهنگی باید فکر کرده و چاره اندیشی کنند در حالی که در بیشتر موارد می بینیم که حتی چاره‌ای هم ندارند. البته من حرفم بگیر و ببند نیست بلکه ما قطعا به واسطه داشتن قرآن حرف خواهیم داشت. نظام جمهوری اسلامی حرف دارد.
نظر شما