بزرگترین کشور آفریقایی و پهناورترین کشور اسلامی به تازگی پس از 21 سال درگیری و جنگهای داخلی شاهد جدایی شمال سودان(منطقه مسلمان نشین) از جنوب سودان(مسیحی نشین) بود که این جدایی با پشت پرده اسرائیل، آمریکا و انگلیس انجام گرفت، به همین خاطر درباره بررسی مسائل پیش روی سودان با غلامحسین حسینی درقه، کارشناس فرهنگی سودان در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به گفتگو نشستیم.
علت جدایی جنوب سودان از شمال سودان چه بوده است؟
سودان یکی از کشورهای با سابقه طولانی جنگ داخلی است و فرق شمال و جنوب در این است که 20 درصد سودانی ها مسیحی هستند که در جنوب ساکنند و زبانشان انگلیسی است، ولی منطقه شمال اکثریتشان مسلمان هستند. جنگ 21 ساله میان شمال و جنوب سال 2005 بر اساس توافقنامه ای معروف به نیواشا متوقف شد و بر این اساس توافق کردند که در خصوص جدایی جنوب از شمال یک رفراندوم بگذارند و این رفراندوم ژانویه سال 2011 انجام شد. شمالی ها نمی توانستند در این رفراندوم شرکت کنند. 98 درصد از جنوبی ها رای دادند به اینکه می خواهند مستقل باشند.یک ماه پیش جشن گرفتند و به صورت رسمی اعلام کردند که جنوب از شمال سودان جدا شده است و پس از آن جزء صد و نود و سومین کشور جهان شناخته شدند و از سوی اکثریت کشورها به رسمیت شناخته شدند و هم اکنون نیز به عنوان عضو اتحادیه آفریقا و اتحادیه عرب شناخته شده است.
علت اینکه شمال از جنوب جدا شد،جنگ طولانی بر سر منطقه جنوب بود ، زیرا این منطقه از لحاظ کشاورزی منطقه حاصلخیزی است و منابع نفت و گاز همه در جنوب جمع شده است و و هنوز درمنطقه«ابیه»مشکلات حل و فصل نشده است و مناقشه وجود دارد و کشورها دخالت می کنند تا اینکه دوباره به درگیری مجدد نیانجامد.در این میان کشورهای اروپایی، آمریکایی، اسرائیل و انگلیس نیز بی تمایل به جدایی جنوب از شمال نبوده اند.
درصحنه های خبری جشن و پایکوبی مردم سودان مشاهده شده است؛ آیا واقعا از تجزیه کشورشان راضی هستند؟ دلیل خاصی دارد؟ آیا مسلمانان نیز از تجزیه سودان راضی هستند؟
بعضی از مسلمانان می گویند راضی هستند چون به دلیل جنوب باید بار سنگینی را به دوش می کشیدند. سودان منطقه بزرگی است و برای رفتن از منطقه شمال به جنوب باید با هواپیما رفت. راه جاده ای صعب العبور است و راه جاده ای آسفالت ندارد و گل است، ولی از طرف دیگر بعضی از مسلمانان ناراضی هستند، زیرا 75 درصد از منابع طبیعی و غنی را به علت جدایی از دست داده اند.
پشت تجزیه سودان چه کسانی بودند؟
عوامل زیادی وجود دارد. اسرائیل نقش بزرگی در تجزیه سودان داشته است و الآن سفیر خود را به سودان فرستاده و از جنوبی ها خواسته اند تا اعلام کنند که دولت فلسطین وجود ندارد. در واقع جنوب سودان به نوعی دست نشانده اسرائیل و آمریکا است و به آنها کمک می کند و پزشک متخصص از اسرائیل به سودان فرستاده و از لحاظ کشاورزی متخصص فرستاده اند. آمریکایی ها زمینهای چندین ساله از سودانی ها خریداری کرده اند تا درست کنند و بهره اصلی را در واقع خود آمریکایی ها می برند.
اهداف بلند مدت از تجزیه سودان چه بوده است؟
بر اساس نقشه راه ورود اسلام به آفریقا از سودان بوده است و بدون آن راه ورود به اسلام امکان پذیر نیست و اینها هم اکنون که جنوب سودان مستقل شده و دست مسیحی هاست و حاکمان و رئیس جمهورشان مسیحی است می خواهند تا ورود اسلام به قلب آفریقا را متوقف کنند.
مسئله سیاسی و اقتصادی هم مطرح بوده است و برای شمال این جدایی ضرر آفرین بوده هرچند هنوز از نظر زیر ساختی در جنوب مشکلاتی وجود دارد. دو قبیله در سودان زندگی می کنند که المصیریه طرفدار شمال است و دیگا طرفدار جنوب است اینها در فصلهایی از سال دام خود را به جنوب سودان و منطقه ابیه می آورند و مدعی هستند که این منطقه حاصلخیز مال ماست. سودان ازلحاظ دام به دلیل اینکه خیلی غنی است، دام خود را به کشورهای همجوار صادر می کند و در زمان حج، گوسفند حجاج از سوی سودان تامین می شود و بحث بر سر این منطقه همچنان باقی است.
منطقه ابیه که هم از لحاظ حاصلخیزی و منابع طبیعی غنی است و منطقه نفت خیز است، آیا احتمال دارد حالا که شمال از جنوب جدا شده این منطقه عامل درگیری میان دو بخش شمال و جنوب شود؟
واقعیت این است که آنها از جنگ خسته شده اند و سعی می کنند با صحبت کردن و میانجیگری حل و فصل کنند. در طول 21 سال جنگ پیشرفتی حاصل نشد، ولی طی پنج سال اخیری که جنگ متوقف شد خیلی بهتر شد و پل عابر نداشتند که درست شد و ساخت و ساز و بناهای جدید ساخته شد.شمال سودان به چین اطمینان دارند و آنها در ساخت بناها به شمالی ها کمک کردند و از طرفی زمان جنگ، تعدادی از جنوب سودان به شمال مهاجرت کردند ودر خارطوم ساختمان خوب ساختند، صاحب رستوران شدند و وضع زندگیشان خوب شد. هزینه جنگ سنگین است.
آیا جنوبی ها برای انتقال منابع نفتی خود هنوز به شمالی ها نیاز دارند؟
خط لوله جنوب باید در حال حاضر از شمال عبور کند و به دریای سرخ برود و به همین دلیل جنوبی ها هنوز به شمال نیاز دارند، هر چند بعضی کشورها وعده داده اند نفت از منطقه ابیه به کنیا و به طرف اقیانوس هند می رود و وارد آبهای آزاد می شود. ولی در حال حاضر استخراج نفت از طریق خط لوله شمال به دریای سرخ می رود و بعد وارد آبهای آزاد می شود.
آیا جنوب سودان می تواند بدون حضور کشورهای غربی همچون آمریکا به آنچه می خواهد برسد یا باید مانند برخی از کشورهای دیگر منطقه تا آخر جیره خوار آمریکا باشد و به غربیها تکیه کند؟
آمریکا و اسرائیل خیلی سرمایه گذاری ها در جنوب سودان کرده اند و زمینهایی را به صورت90ساله از آنها خریداری کرده اند، زیرا از 12 ماه سال 8 تا 9 ماه بارندگی در سودان است و راه تامین آب نیل از دو راه تامین می شود، یکی اینکه نیل دو شاخه می شود و آب جنوب از کشور اوگاندا سرچشمه می گیرد و آب اصلی آن از بارندگی تامین می شود و به دلیل اینکه منطقه حاصلخیز است آمریکا و اسرائیل حضور زیادی در آن دارند و نیروهای سودان را آموزش داده اند تا در آنجا مشغول کار شوند.
پایان پیام/
نظر شما