به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، سبک زندگی اسلامی ایرانی که یکی از مهمترین مباحث میزگردهای علمی، اخلاقی و اجتماعی این روزها در حوزه های علمیه و دانشگاه ها است، می تواند با استفاده از فضای خاصِ ماه مبارک رمضان جلوه ای تازه بگیرد به گونه ای که افراد و جامعه با عادات اخلاقی و رفتاری توصیه شده در این ماه بتوانند سبک زندگی خود را جهتی انسانی و الهی ببخشند. از این رو و به منظور بررسی ظرفیت های رمضان برای اصلاح سبک زندگی با حجت الاسلام والمسلمین مجید بولحسنی، عضو هیئت علمی دانشگاه مجازی جامعه المصطفی(ص) العالمیه به گفت و گو پرداخته ایم که مشروح آن به حضورتان تقدیم می شود:
برای ورود به بحث لطفا توضیح دهید تغییر و اصلاح سبک زندگی از طریق کاهش رذایل اخلاقی و افزایش فضایل اخلاقی چگونه ممکن می شود؟
بنابر نقل تفاسیر، در ماه مبارک رمضان مسلمانان باید تمرین کنند که فضائل اخلاقی شان را گسترش دهند و فرد روزه دار سعی کند رفتار و اخلاقش را کنترل و رذائل اخلاقی مانند بدگویی، حسادت، تهمت و ریا را از خود دور کند.
در ماه مبارک رمضان با توجه به خویشتنداری ای که افراد انجام می دهند، آمار جرم و جنایت کم می شود و این نیست مگر برای کسب فضایل و ترک رذائل اخلاقی؛ در این ماه افراد باید سعی کنند بوسیله همه اعضاء و جوارحشان امانتداری کنند و ما می توانیم این امانتداری را در زندگی اجتماعی هم بکار بگیریم و اگر صحبتی و یا امانتی نزد ما سپرده می شود آن را به خوبی حفظ کنیم. چنان که از صفات پیامبر اکرم(ص) امانتداری است و ایشان با وجود آنکه در یک جامعه و دوره جاهلی می زیستند اما با حفظ این خصیصه درس های بزرگی را به مردم آن زمان و نسل های بعد آموختند.
علاوه بر این، کاهش غیبت هم باعث تمرین عدم سوء ظن نسبت به دیگران می شود و به نوعی کنترل زبان است. فضائل اخلاقی همگی حالت کنترلی بر انسان دارند مثلا اگر غیبت را نشنویم، گوشمان را کنترل کرده ایم و با رعایت این نکته های اخلاقی ظریف انسان به سمتی گام بر می دارد که خودکنترلی می یابد و از این طریق خیلی از مسائل و مشکلات هم برای افراد پیش نمی آید. برای مثال رذیله اخلاقی حسادت باعث می شود افراد جامعه دچار بسیاری از بیماری های اخلاقی و روانی شوند و سبک زندگی این افراد همیشه با مشکل و دلشوره همراه خواهد بود، زیرا اولین قربانی حسادت، شخص حسود است!
تاثیر بداخلاقی ها در مشکلات فردی و اجتماعی چگونه نمود پیدا می کد و چطور آستانه آرامش افراد در جامعه پایین می آید؟
مشکل اصلی ما این است که با هم زندگی کردن و زندگی مسالمت آمیز در جامعه را یاد نگرفته ایم، متاسفانه ریشه بسیاری از بدخُلقی ها، کم حوصلگی ها و پرخاشگری ها در وضعیتی است که خانواده در تربیت انسان به وجود آورده اند و در وهله بعد، آموزش و پرورش بی تقصیر نیست که به افراد یاد نمی دهد، چگونه این رفتارهای پرخاشگرانه و عصبی را کنترل کنند. اینکه چگونه افراد بتوانند در مدارس و دانشگاه ها به راحتی با هم کنار بیایند و مشکلات را به سادگی حل کنند هنوز مغفول مانده و توجهی به آن نمی شود.
صداوسیما هم نقش مهمی دارد و نباید فیلم هایی از رسانه ملی پخش شوند که تنش را در جامعه بیشتر کنند. دیگر اینکه در بازی های رایانه ای باید از سوی طراحان و مسئولان امر این مهم در نظر گرفته شود که پرخاشگری و تنش در نمایش وجود نداشته باشد تا آن را به کودکان و نوجوانان منتقل کند. برای مثال لباس عروسکی مانند بتمن و یا امثال آن که همیشه درحال زد و خورد هستند و یا کارتون ها و بازی هایی که دراین دسته قرار می گیرند وقتی به وفور در دسترس کودکان است ما چطور انتظار داریم که بچه های ما آرامش داشته باشند؟!
برای مبارزه با این روند باید سعی کنیم فضای مجازی و محصولات چندرسانه ای را پالایش کنیم، در این راستا کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان باید روی این موضوعات جدی و عمیق کار کنند تا تولید بومی داشته باشیم و در طراحی هایشان رنگ ها و داستان ها و به طور کلی عناصر آرامش بخش داشته باشند.
حوزه و دانشگاه ها هم در این باره می توانند کمک کرده و راهکارهای مقابله با نفوذ بداخلاقی ها و پرخاشگری ها را کشف و عرضه کنند.
به بازی های رایانه ای و دنیای مجازی اشاره کردید، زندگی کردن در دنیای مجازی به جای زیست در دنیای واقعی چه آفاتی دارد؟
ما نمی گوییم که بچه ها از فضای مجازی دور باشند ولی خانواده ها ساعات خاصی را برای حضور فرزندانشان در این فضا تعیین کنند و حضور فرزندان باید کنترل شده باشد و ما وقتی این برنامه هارا فیلتر می کنیم باید به فکر جایگزین های مناسب باشیم که متاسفانه در اغلب موارد چنین اقدامی صورت نمی گیرد. متاسفانه، ما تا خوراک مناسب نداشته باشیم نمی توانیم موفق باشیم و افراد را تشویق به حضور در فضای واقعی و دوری از جذابیت های فضای مجازی کنیم و خوراک باید براساس آموزه های دینی، اخلاقی و انسانی منطبق با فرهنگمان باشد وگرنه نمی توان اقدام موثری انجام داد.
نظر شما