حجت الاسلام عبدالهادی مسعودی، مترجم دانشنامه امام مهدی علیه السلام در رابطه با این اثر بدیع علمی پژوهشی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان تصریح کرد: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، دارای پژوهشگاهی با موضوع حدیث است، موضوعات متعددی را از دیدگاه مجموعه احادیث شیعه و اهل سنت بررسی می کند که نگاه توامان حدیثی و تاریخی است.
وی افزود: این پژوهشکده افزون بر اینکه منابع تاریخی و حدیثی هر دو فریقین (شیعه و سنی) را بررسی می کند، نفس امتزاج و ترکیب حدیث با تاریخ و سیره یک ویژگی خاص به دانشنامه ها، کتاب ها و تک نگاری های آن می دهد که این موضوع یکی از تفاوت های زیرساختی و اساسی دانشنامه امام مهدی علیه السلام با بسیاری از آثار دیگر است. به عبارت دیگر این دانشنامه ترکیبی است از منابع شیعه و سنی و محتوای آن ترکیبی است از حدیث، تاریخ و سیره.
مترجم دانشنامه امام مهدی علیه السلام ابراز کرد: افزون بر این، این اثر علمی یک کار درازمدت با پیشینه 10 ساله است که قریب به 800 منبع از حدیث، تاریخ و سیره برای آن جست و جو شده و بسیاری از متونی که کمتر موردتوجه بوده در این دانشنامه به کار گرفته شده است. به عنوان نمونه همه جوامع حدیثی متقدم و متاخر شیعی و سنی مانند «کنزالعمال»، «کتاب های فقهی کافی» (که شاید احتمال نمی دهیم احادیث مهدوی در آنها وجود داشته باشد) نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
حجت الاسلام مسعودی یکی از ویژگی های خاص این دانشنامه را استفاده بسیار گسترده از رایانه و شیوه های نوین پژوهشی برشمرد و گفت: استفاده بسیار گسترده از رایانه و کاربرد روش های جدید پژوهشی، باعث شد در این اثر به منابع و اسناد بیشتری دسترسی پیدا کنیم.
وی تاکید کرد: تفاوت دیگر این دانشنامه با آثار مشابه این است که در بسیاری از احادیث سند دار کتاب، مجددا کار سندی و تحقیق رجالی انجام شده است. یعنی دارالحدیث از این حیث نیز این دانشنامه را به شکلی متفاوت با سایر آثار خود تالیف و تدوین کرده و اگر به متن دانشنامه مراجعه شود می بینید که احوال سند حدیث و وضعیت سند آن نیز مورد بررسی قرار گرفته که کاری بسیار دامنه دار و سخت است.
این کارشناس مهدوی در رابطه با دلایل و اهداف نگارش چنین اثری گفت: ماهیت مسئله مهدویت اقتضاء می کند که هر چند سال یکبار اثر جدیدی در رابطه با آن نگارش شود چرا که هم پرسش های جدیدی رخ می دهد و هم شبهات نوینی مطرح می شود. و دانشنامه امام مهدی علیه السلام شبهات جدیدی را نیز که پیش از این مطرح نبوده پاسخ داده است.
قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث در بخش دیگری از سخنان خود به بخش های مختلف این دانشنامه اشاره و تصریح کرد: این دانشنامه در 14 بخش و 12 محور اساسی تالیف شده است که بخش اول آن درباره اصل موضوع و اعتقاد به مهدویت و مباحث مربوط به زندگی امام مهدی عج الله تعالی فرجه است و در پنج فصل سامان یافته است. بخش دوم شامل زندگی نامه امام (عج)، نسب خانوادگی، بلندی عمر آن حضرت (عج)، نیاکان، ولادت، القاب، کنیه ها، سیمای حضرت (عج)، ویژگی های شخصی و پاسخ به برخی پرسش ها می شود. موضوع ازدواج امام (عج) و همچنین مسئله امامت ایشان در سن کودکی و مسائلی از قبیل موضوع جزیره خضرا نیز در این بخش بیان شده است.
وی افزود: بخش سوم دانشنامه به مسئله غیبت امام (عج) اختصاص دارد. پیشگویی های ائمه (ع) در رابطه با غیبت، حکمت غیبت و آثار مفید آن، سفرا و وکلای حضرت (عج) در دوران غیبت و اینکه اصولا وکالت، سفارت و نیابت به چه معنا است؟ در این بخش گنجانده شده است. همچنین در این قسمت درباره مدعیان دروغین مهدویت نیز مباحثی مطرح شده که به نظر مبحث بسیار مهمی است. اینکه انگیزه این مدعیان دروغین چیست؟ خاستگاه و تاریخچه این ادعاها کجا است؟ چرا برخی این ادعاها را پذیرفته و جذب این عقاید می شوند؟ همچنین در این بخش درباره توقیعات حضرت (عج) نیز مباحثی ارایه شده است. توقیعاتی یعنی نامه ها و مکاتبات امام (عج) که برای نسل امروز سوال برانگیز است. در این دانشنامه همه توقیعات حضرت (عج) شامل توقیعات فقهی، سیاسی، اعتقادی و توقیعاتی که حاکی از کرامات حضرت مهدی (عج) بوده گردآوری شده و درباره آنها تحلیل های فکری و علمی ارائه شده است.
مترجم دانشنامه امام مهدی علیه السلام ابراز کرد: در بخش بعدی به موضوع دیدار با امام مهدی عج الله تعالی فرجه اشاره شده که شبهات متعددی در این رابطه وجود دارد. اینکه آیا دیدار امکان پذیر است یا نیست؟ با مدعیان دیدار چه کنیم؟ دیدارها در دوران غیبت، پیش از غیبت و ... چگونه است؟ و در همین رابطه خاطراتی از نگارنده و مولف اثر (آیت الله ری شهری) و همچنین عنایات حضرت حجت (عج) در دیدار با علمای گذشته که توسط اسناد معتبر و صحیح به ما رسیده نیز بیان شده است. بخش هفتم دانشنامه امام مهدی عجل الله تعالی فرجه به این مسئله اختصاص دارد که مسلمانان در زمان غیبت باید چه کنند و وظایف منتظران چیست؟
بخش هشتم این اثر که حجت الاسلام مسعودی به آن اشاره کرد دعاها، توسلات و استخاره ای که منسوب به امام زمان عج الله تعالی فرجه است را ذکر می کند. وی در این باره گفت: در این رابطه باید توجه داشت که برخی دعاها را ائمه معصومین علیهم السلام سفارش کرده اند که درباره امام زمان عج الله تعالی فرجه است، برخی دعاها نیز از ناحیه خود حضرت (عج) نقل شده که ما آنها را در کتب بسیار قدیمی مانند «مصباح کفعمی»، «بلدالامین»، «مصباح المتهجد شیخ طوسی» و... یافتیم. بخش نهم این دانشنامه نیز به مسئله زیارات امام زمان (عج) می پردازد. در مجموع شش زیارت در این رابطه وجود دارد که برخی از آنها مانند زیارت آل یاسین مشهور هستند. چند زیارت دیگر نیز منسوب به امام مهدی (عج) است که از نظر سندی و متنی بررسی شده تا بدانیم که آیا این زیارات قابل انتساب هستند یا نه.
قائم مقام دانشگاه قرآن و حدیث در ادامه ابراز کرد: بخش دهم این اثر که بسیار جذاب است و سوال های فراوانی در رابطه با آن مطرح می شود به نشانه های ظهور اختصاص دارد. نشانه های ظهور به دو دسته حتمی و غیرحتمی تقسیم شده و احادیث و روایات مربوط به هر یک بیان شده است. موضوع رجعت نیز در این بخش ذکر شده است. بخش یازدهم اثر راجع به قیام، زمان قیام، حوادث زمان قیام است اینکه امام مهدی (عج) از کجا چگونه و به چه شکل قیام می کنند؟ نحوه برخورد ایشان با دشمنان چگونه است؟ پرچم ایشان به چه شکل است؟ یاران امام (عج) چه کسانی هستند؟ و چه صفاتی دارند؟ و ...
حجت السلام مسعودی تاکید کرد: در بخش دوازدهم کتاب نیز سیره حکومتی حضرت حجت (عج) شامل سیاست های اقتصادی، سیاست های فرهنگی، قضایی و داوری ایشان بحث می شود و اینکه حضرت (عج) چه مبانی ای برای حکومت خود دارند. بخشی از کتاب نیز به موضوع سروده های مهدوی از قرن اول و دوم تا قرن حاضر اختصاص داده شده و قسمت پایانی، کتاب شناسی مهدویت را بیان می کند.
مترجم دانشنامه امام مهدی علیه السلام در پایان یادآور شد: اصل این اثر به دو زبان فارسی و عربی است و مقرر شده حداقل تلخیص آن به زبان انگلیسی و برخی زبان های دیگر زنده دنیا ترجمه و چاپ شود. نگارش فارسی جداگانه و عربی جداگانه کتاب نیز برای کشورهای عربی و همچنین تلخیص فارسی و عربی آن در سال جاری در دست اقدام است. این دانشنامه در 10 جلد تألیف شده و مورد توجه و عنایت مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته است.
نظر شما