افزایش مراکز مشاوره به ۱۴۰ مرکز/ لزوم تقویت فرهنگ مشاوره در جامعه

دکتر ناصر قاسمزاد،مدیر عامل جمعیت حمایت از بهداشت و روان جامعه و مدیر کلینیک روان شناسی بهاران( مرکز مشاوره ازدواج و تحکیم خانواده) در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی شبستان با بیان اینکه مراکز مشاوره های قبل از ازدواج یک حرکت نوپایی است که توسط وزارت ورزش و جوانان و سازمان نظام رواشناسی مشاوره راه اندازی شده است، گفت: حدود 50 مرکز راه اندازی شده که از این تعداد در فاز اول 15 مرکز در تهران و مابقی در شهرستان ها ایجاد شده است،این مراکز به 140 مرکز افزایش خواهند یافت.

وی با اشاره به مرکز مشاوره بهاران بیان کرد: مرکز بهاران هم یکی از 15 مرکزی است که تاییدیه آن در سایت وزارت ورزش و جوانان وجود دارد، اخیرا با انتصاب دکتر صبحی، مدیر کل دفتر مشاوره ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان اقدامات، مشاوره و روانشناسی آهنگ سریع تری  به خود گرفته است.

در حوزه روانشناسی نسبت به کشورهای پیشرو بسیار عقب تر هستیم

دکتر قاسمزاد با بیان اینکه نهال نوپای روانشناسی و مشاوره در کشور نیازمند به آبیاری، مراقبت، نگهداری، نظارت و باروری بیشتری است، تصریح کرد: ما در حوزه روانشناسی نسبت به کشورهای پیشرو بسیار عقب تر هستیم، علتش این است که حدود 16 یا 17 سال بیشتر از عمر سازمان روانشناسی در کشور ما نمی گذرد، قبل از آن هم از سال 64 روانشناسی به صورت آکادمیک وارد دانشگاه های ما شد و از سال 76 هم همین سازمان ملی جوانان که تبدیل به وزارت ورزش و جوانان شده است شروع به دادن این مجوزها کرد، حدود 200 مرکز در کل کشور راه اندازی کرد و بعد از 5 سال ،همزمان نظام روانشناسی شروع به فعالیت کرد.

مدیر عامل جمعیت حمایت از بهداشت و روان جامعه با تاکید بر اینکه سازمان نظام روانشناسی باید حمایت و هدایت خود از این مراکز را بیشتر، بهتر و قوی تر کند، افزود: نباید فقط به عنوان یک دستگاه صادر کننده جواز باشد بلکه باید تلاش کند که سیستم های نظارتی، پیگیری و بازرسی با رعایت شئونات مراکز و همکاران رواشناسی کار خود را به نحو احسن انجام دهند. البته در دوره مدیریت فعلی سازمان نظام ،الهیاری رئیس سازمان نظام روانشناسی کشور شاهد یک سری رویش هایی بودیم ولی حرکت، حرکت قابل قبولی نیست ،انتظارات بیشتر از این حد است.

مدیر کلینیک روان شناسی بهاران ادامه داد: لذا باید قدر پیشکسوتان، اساتید و اهل فن را بدانیم ولی در عین حال افرادی که جدید می خواهند وارد جرگه نظام روانشناسی و مشاوره کشور شوند باید از یک سری فیلترهای خاص عبور داده شوند و در کنارش رسیدگی های لازم صورت گیرد.

دو سوم مراکز مشاوره ها بدون مجوز هستند

وی اظهار کرد: یک چهارم نیروی روانشناسی کشور(50 مرکز روانشناسی) شماره نظام دارند و یا از وزارت ورزش و جوانان مجوز فعالیت دریافت کردند و خدمات روانشناسی در جامعه ارایه می کنند و دو سوم افرادی هم که در این راستا فعالیت می کنند به هیچ عنوان از جایی مجوز ندارند، هرچند به لطف سازمان نظام روانشناسی صدور مجوز برای فعالیت برخی از این مراکز از سوی سازمان هایی مانند شهرداری و سازمان بهزیستی تعطیل شده است.

قاسم زاد تصریح کرد: مشکلی که ما در وزارت بهداشت داریم این است که وزارت بهداشت مجوزی به نام کلینیک ترک اعتیاد صادر می کند و روان شناسانی با مدرک لیسانس ولی با عنوان خانم یا آقای دکتر در این مراکز نشسته و خدمات روانشناسی ارایه می دهند. این آبرومندانه ترین حالت است،بماند که افرادی از این قبیل در دفتری می نشینند، تبلیغات می کنند، تابلویی هم نمی زنند یا با تابلوی فرد دیگری فعالیت می کنند این در حالی است که متاسفانه هیچ نظارتی هم بر آنها صورت نمی گیرد.

لزوم تقویت فرهنگ مشاوره در جامعه

مدیر کلینیک روان شناسی بهاران با اشاره به اینکه ما با مشکلات زیادی در این زمینه روبرو هستیم، بیان کرد: ما یک مشکل فرهنگی نسبت به روانشناسی در جامعه داریم. این است که بیشتر افراد یا پنهانی به مشاوره می آیند یا قبول ندارند و یا فرهنگ مشاوره در جامعه وجود ندارد و افرادی هم که به مراکز مشاوره مراجعه می کنند معمولا دقیقه 90  حضور می یایبد که مشکل به نهایت اعلی رسیده است لذا ما باید فرهنگ مشاوره را در جامعه تقویت کنیم .ضروری است که در کلینیک های مشاوره ،شماره مرکز ،مجوز فعالیت و اینکه تحت نظارت کجا فعالیت می کند، نصب شود ،چون این حقوق یک مراجعه کننده است، باید بداند کجا وارد می شود. این مشکل در مطب های ما نیز وجود دارد در گذشته جواز فعالیت های پزشکان در مطب آنها نصب می شد ولی اکنون برداشته شده است.

وی ادامه داد: بنابراین باید فرهنگ مشاوره به وجود آید و نهادهای نظارتی درست عمل کنند لذا سازمان نظام روانشناسی نه توان ساماندهی این دو سوم مراکز مشاوره بدون مجوز را دارد و نه انصافا چنین گزارشاتی به دستش می رسد به نظرم، مردم باید گام مهمی را برای مراجعه به چنین مکان هایی بردارند،خودشان به دنبال مطالبه حقوقشان باشند و در هنگام مراجعه به مجوز مراکز توجه کامل داشته باشند.خوشبختانه مردم می توانند امروزه با کمک اینترنت و شبکه های مجازی با ورود به سازمان نظام رواشناسی سریعا اطلاعات مورد نیاز و درست مربوط به مشاوران را از مراکز مشاوره دریافت کنند لذا کار سخت و گنگی نیست که نتوانند انجام دهند.

بی اطلاعی مردم از مراکز مشاوره از مشکلات مهم در این حوزه

وی با بیان اینکه بی اطلاعی مردم از مراکز مشاوره و همچنین اعتماد زیادی که برای این مرکز دارند از مشکلات مهم در این حوزه می باشد، تصریح کرد: در مسایل روانشناختی فردی که به مشاوره مراجعه می کند از لحاظ روانی در تنش بالایی قرار دارد لذا اطرافیان باید توجه بیشتری داشته باشند که چه اتفاقی رخ می دهد. مسئله دیگری که باید به ان توجه داشته باشیم این است که روانشناسان فعلی هم باید کار خود را به قدری قوی و تقویت کنند که به اعتبار نظام رواشناسی کشور لطمه ای نخورد.

دکتر قاسمزاد با اشاره به فرهنگ سازی مشاوره در جامعه اظهار کرد: بنابراین فرهنگ سازی ابتدا باید از درون نهاد خانواده و نهادهای تربیتی و آموزشی مانند صدا و سیما، مطبوعات، آموزش و پرورش، وزارت علوم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گیرد. همه این نهادها متولی مسایل اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی کشور هستند. فرهنگ سازی تنها توسط این دستگاه ها شکل خواهد گرفت. وزارت ارشاد می تواند با ساختن فیلم هایی نگاه درست به فرهنگ سازی در این زمینه داشته باشد.

صدا و سیما باید خود را بدهکار مردم بداند

وی ادامه داد: در گذشته در صدا و سیما تیزرهایی در خصوص حقوق کودکان، اعتیاد  وطلاق به طور مستمر و دایم پخش می شد که بسیار تاثیرگذار بود، در شرایط فعلی هم صدا و سیما باید خود را بدهکار مردم بداند و روزی نیم ساعت این تیزرها را در ساعات پربیننده پخش کند تا این مسئله فرهنگ سازی شود.

لزوم تشکیل اتاق فکر برای برنامه های مشاوره و روان شناسی

وی تصریح کرد: به نظر بنده می بایست یک نظامی به وجود آید تا این دستگاه ها را حمایت، هدایت و مدیریت کند. موازی کاری و تناقض کاری زیادی در کشور صورت می گیرد به عنوان مثال در رسانه ملی برنامه هایی پخش می شود که یکدیگر را نفی می کنند لذا باید یک اتاق فکری تشکیل شود و این اتاق فکر مدیریت کلان برنامه ریزی بهداشت و روان جامعه را بر عهده بگیرد،سپس در این مدیریت کلان، نمایندگان این دستگاه ها و نمایندگانی از سازمان نظام روانشناسی و پیشکسوتان روانشناسی کشور حضور یابند و همانطور که در سند چشم انداز 1404 می بایست ما در زمینه سلامت حرف اول را در منطقه بزنیم یک بخشی از ان را هم برای بهداشت روان جامعه در نظر بگیریم.

مدیر عامل جمعیت حمایت از بهداشت و روان جامعه گفت: توسعه بهداشت و روان ابتدا بر عهده دستگاه های فوق است ،باید وظایف این دستگاه ها به صورت مکتوب به آنها ابلاغ شود سپس با راستی آزمایی فعالیت هایشان مورد رصد قرار گیرد.