خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: سانتریفیوژ یا گریزانه دستگاهی است که در آن با استفاده از نیروی گریز از مرکز مواد را از یکدیگر جدا میکنند. در این دستگاه محفظهای که مواد جداشدنی در آن قراردارد معمولاً به کمک یک موتور به سرعت حول یک محور میچرخد.
سانتریفوژ دستگاهی است که از آن برای چرخاندن مواد با سرعت بالا استفاده میشود. دانشمندان معمولاً دستگاه سانتریفوژ را برای جدا کردن ذرات جامد از یک مایع یا تقسیم مخلوط مایعات به اجزای مختلف آن به کار میگیرند. مخلوط را درون لولهای قرار میدهند که طوری قرار داده شدهاست که با چرخش دستگاه، به سمت خارج از مرکز حرکت میکند و به حالت افقی قرار میگیرند. در این حالت، نیروی گریز از مرکز میخواهد که مخلوط را برخلاف مرکز سانتریفوژ براندو از این نقطه دور کند و ذرات یا مایع سنگین تر بیش تر به سمت بیرون (یا ته مخلوط) رانده میشوند. وقتی سانتریفوژ از حرکت باز میایستد، مواد به همین حالت غیر مخلوط میمانند. خون و سایر نمونههای بیولوژیکی را معمولاً به وسیله دستگاه سانتریفوژ جدا میکنند. سریعترین سانتریفوژ با نام «فرامرکز گریز» با سرعت ۲۰۰۰۰۰ دور در دقیقه میچرخد. از دستگاههای گریز از مرکز بزرگ برای انجام آزمایش بر روی خلبانان نظامی و فضانوردان استفاده میشود تا میزان مقاومت آنان در شتابهای بالا معلوم شود.
بنابراین گزارش، اولترا سانتریفیوژ به انواعی از سانتریفیوژ گفته می شود که سرعت آن بالاتر از 30000 دور در دقیقه باشد و در مواردی به 200000 دور در دقیقه می رسد. این دستگاه معمولا جزو گران قیمت ترین انواع سانتریفیوژ است و برای کاربردهای خاص مثل جداسازی ماکرومولکول ها با وزن مولکولی بسیار پایین به کار گرفته می شود. این نوع از سانتریفیوژهای پیشرفته که تولید آن تاکنون در انحصار معدود کشورهای جهان بوده است در صنایع بالادستی حوزه نفت به ویژه لرزه نگاری و شبیه سازی میدان های نفتی در دمای بالا استفاده می شود. حال در راستای پیشرفت در این حوزه قرارداد همکاری میان سازمان انرژی اتمی و وزارت نفت در حوزه های مختلف علمی و پژوهشی به ویژه در تولید سانتریفیوژهای اولترا امضا شده است.
این گزارش می افزاید: ایرنا در این باره نوشته است: "تامین این نوع از سانتریفیوژها تاکنون از خارج به علت تحریم و نیز فناوری های بالا، با محدودیت مواجه بود و بر اساس این قرارداد، به شکل کاملا بومی تولید و به وزارت نفت عرضه می شود . این قرارداد به امضای حمیدرضا کاتوزیان رییس پژوهشگاه صنعت نفت و اصغر زارعان معاون سازمان انرژی اتمی رسیده است."
یادآور می شود: پژوهشگاه صنعت نفت در آغاز با نام «اداره توسعه تحقیقات شرکت ملی نفت ایران» در سال 1338 تاسیس شد و هدف اولیه آن، تحقیق و پژوهش در زمینه کاربرد مواد نفتی بود. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، نام این سازمان به «مرکز پژوهش و خدمات علمی» تغییر یافت و به توسعه فعالیتها در راستای اهداف موردنظر پرداخت. در سال 1368، این مرکز، طبق موافقتنامه اصولی شورای گسترش وزارت فرهنگ و آموزش عالی، «پژوهشگاه صنعت نفت» نام گرفت و با هدف انجام تحقیقات بنیادی، کاربردی و توسعهای، به فعالیتهای خود ادامه داد. راهبرد پژوهشگاه صنعت نفت، ایجاد ارزش افزوده از راه تولید و تجاریسازی فناوری با رویکرد اصل انجام پژوهش برای توسعه و داخلیسازی فناوریهای جدید است. فعالیتهای پژوهشگاه در سه مجموعه «پردیس پژوهش و توسعه صنایع بالادستی نفت»، «پردیس پژوهش و توسعه صنایع پاییندستی نفت» و «پردیس پژوهش و توسعه انرژی و محیط زیست» انجام میشود.
نظر شما