حجت الاسلام و المسلمین مرتضی آقامحمدی، نویسنده و پژوهشگر دینی در گفتگو با خبرگزارش شبستان در قم، با تبریک به مناسبت عید مبعث، عنوان کرد: خداوند در بیان اوصاف پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) می‌فرماید که پیامبر از خود مردم است و نام آن حضرت در کتاب‌های پیشین آمده است، رسول خدا امر به معروف و نهی از منکر می‌کند و زنجیرهایی که به دست و پای مردم بسته شده بود را باز می‌کند.
پیامبرگرامی اسلام (ص) انسان‌ها را به فطرت خودشان برگرداند
مبلغ بین المللی حوزه علمیه اظهار داشت: عرف مردم می‌دانند معروف، خوب و منکر، بد است؛ در اینجا بحث حرام و واجب مطرح نیست، مردم می‌دانند که منکرات مانند دروغ و تهمت بد است و درک می‌کنند که احترام به والدین و کمک به فقیر و یا یتیم عرف و معروف است؛ پیامبرگرامی اسلام (ص) پس از بعثت مردم را به امر به معروف و نهی از منکر رهنمون می‌شود و انسان‌ها را به فطرت خودشان برمی‌گرداند.
وی تصریح کرد: پس از بعثت پیامبرگرامی اسلام (ص) کسانی که فطرت آنها کمتر غبار گرفته بود، اگر به فطرت پاک خود رجوع می‌کردند، می‌پذیرفتند و سریع به دین اسلام ایمان می‌آوردند و به خدای واحد اعتقاد پیدا می‌کردند.
رسول خدا(ص) ساختارهای جاهلی را شکست و انسان‌ها را به فطرت پاک خدایی برگرداند
مدیرگروه مطالعات اسلامی مدرسه مرعشیه جامعه المصطفی بیان داشت: جامعه‌ای که پیامبر گرامی اسلام (ص) در آن مبعوث شد، جامعه‌ای بود که جاهلیت در آن غلبه یافته بود و رسول خدا (ص) ساختارهای جاهلی را می‌شکند و انسان‌ها را به فطرت پاک خدایی برمی‌گرداند.
حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی گفت: پیامبر گرامی اسلام (ص) در جامعه‌ای بدوی و جامعه‌ای که بر ساختارها و ارزش‌های قبیله‌ای مبتنی است، رشد و نمو یافته است و بحث حمایت از اعضای قبیله‌ای یکی از بحث‌های ارزشی آن زمان است که هر فردی باید تحت حمایت یک قبیله می‌بود، در غیر این صورت از حقوق اولیه انسانی محروم می‌شد که یا به قتل می‌رسید و یا به عنوان برده بود.
وی تأکید کرد: در زمان بعثت پیامبر گرامی اسلام (ص) ارزش‌های جامعه بر این اساس چیده می‌شد که قبیله حفظ شود و بالاترین ارزش‌ها و اخلاق مورد پسند، حفظ قبیله بود و هر فردی به هم‌قبیله خود کمک می‌کرد و مهم نبود که آن فرد ظالم یا مظلوم است.
بالاترین ارزش در زمان جاهلیت، حفظ قبیله بود
نویسنده کتاب «نجوای شبانه» عنوان کرد: در زمان جاهلیت، بالاترین ارزش، عدالت، انصاف و گذشت نیست، بلکه حفظ قبیله است و در این جامعه است که پیامبر اکرم (ص) مبعوث می‌شود و پیام جدیدی برای بشریت می‌آورد.
حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی ادامه داد: پیامبر اکرم (ص) مردم را به قسط و قیام برای خداوند دعوت می‌کند و می‌فرماید که نه تنها نسبت به دیگران عدالت داشته باشید، بلکه اگر کسی به شما ظلم کرد، شما ظلم را با ظلم پاسخ ندهید و سعی کنید که عدالت را در برابر او پیشه کنید.
وی با اشاره به آیه 135 سوره نسا، اظهار داشت: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید که خود را نسبت به دیگران برتر ندانید و نه تنها برای خود بلکه برای خانواده و بستگان خود نیز امتیازی قائل نباش؛ این کدهای اخلاقی که پیامبرگرامی اسلام (ص) در آن جامعه بی‌اخلاق می‌آورد، معجزه است.
ادبیات قرآن کریم یک ادبیات منحصر به فرد است
مبلغ بین المللی حوزه علمیه با بیان این که ادبیات قرآن کریم یک ادبیات منحصر به فرد است، تصریح کرد: در قرآن کریم داستان سفر حضرت موسی (ع) و حضرت خضر (ع) بیان شده است که به شهری می‌رسند و مردم آن شهر به آنها اعتنایی نمی کنند، اما حضرت خضر (ع) به تعمیر دیواری در آن شهر می‌پردازد و زمانی که با اعتراض حضرت موسی (ع) مواجه می‌شود، می‌فرماید که گنجی متعلق به دو یتیم در زیر دیوار مخفی بود که این دیوار را تعمیر کردم تا یتیمان پس از بلوغ به این گنج دست یابند و آن گنج به دست بیگانگان نیفتد.
حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی ادامه داد: در سنت موسوی (حضرت موسی) این مسأله جای اعتراض دارد که چرا باید به کسی که به ما خوبی نمی‌کند، به او خوبی کنیم؟ اما در دین اسلام این مسأله یک پله بالاتر است و در دین اسلام توصیه شده است که اگر کسی به شما بدی کرد، بدی او را با بدی جواب ندهید.
پیامبر گرامی اسلام (ص) کرامت اخلاقی را به کمال می‌رساند
وی با بیان این که پیامبر اسلام (ص) برای کامل کردن مکام اخلاق مبعوث شده است، گفت: «محاسن اخلاق» به این معناست که اگر فردی به شما خوبی کرد، به او خوبی کن که این مسأله در سنت پیامبران گذشته نیز وجود داشته است، اما «مکارم اخلاق» به این معناست که اگر کسی با شما قطع رابطه کرد، شما صله رحم کنید و کسی که به شما ظلم کرد، محبت و احسان کنید.
نویسنده و پژوهشگر دینی اضافه کرد: مکارم از کرامت انسانی ریشه می‌گیرد، به طوری که انسان در درون به کرامت می‌رسد و ارتباط با دیگران مبتنی بر کنش و واکنش آنها نیست، بلکه به بزرگواری با دیگران رفتار می‌کند.
حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی تصریح کرد: پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «إِنَّما بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلاقِ؛ من مبعوث شدم تا کرامت‌های اخلاقی را کامل و تمام کنم»؛ یعنی پیامبران الهی در این زمینه تلاش‌هایی کردند، اما پیامبر گرامی اسلام (ص) کرامت اخلاقی را به کمال می‌رساند.
بالاترین آموزه‌های اخلاقی با ادبیات پیامبر گرامی اسلام(ص) محقق می‌شود
وی با بیان این که بالاترین آموزه‌های اخلاقی توسط پیامبر گرامی اسلام (ص) است، عنوان کرد: آموزه‌های اخلاقی در آئین انبیای الهی بوده است، اما بالاترین آن با ادبیات رسول گرامی اسلام (ص) محقق می‌شود و هدف از بعث پیامبر (ص) را نیز همین می‌دانند.
نویسنده کتاب «نجوای شبانه» تأکید کرد: همه آموزه‌های فقهی، حقوقی و کلامی در مسیر اخلاق هستند و در جاهایی که فقه مقابل اخلاق قرار می‌گیرد، در این موضوع باید تجدید نظر کرد؛ به طوری که اخلاق اولویت دارد و این مسأله باید به طور اساسی مورد بررسی قرار بگیرد.
ظهور و بروز حقیقی کرامت اخلاقی با ظهور حضرت مهدی (عج) محقق می‌شود
حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی یادآور شد: خداوند در آیه 135 سوره نساء و آیه 8 سوره مائده، عنصر اصلی اخلاق درآموزه‌های پیامبر (ص) را بر محور عدالت و قسط مبتنی می‌کند، بر همین اساس، مرحوم نراقی در کتاب «جامع السعادات» و «معراج السعاده» آورده است که اصل اخلاق این است که انسان قوای سه گانه غضب، شهوت و عقلایی را به حد اعتدال برساند و این صرفا یک نظریه فلسفی ارسطویی نیست و ما این مسأله را در قرآن کریم مشاهده می‌کنیم که خداوند در سوره حدید می‌فرماید که ما همه انبیا را مبعوث کردیم که به مردم، آموزه‌های دینی بدهند تا قسط وعدالت به پای دارند و عدل محقق شود.
وی بیان داشت: پیامبر گرامی اسلام (ص) برای تکمیل کردن کرامت اخلاقی مبعوث شده است که ظهور و بروز حقیقی آن با ظهور حضرت مهدی (عج) محقق می‌شود و عدالت، کرامت و اخلاق در عالی‌ترین حد در جامعه بسط داده می‌شود.
مبلغ بین المللی حوزه اظهار کرد: پیامبر گرامی اسلام دین را به جامعه آوردند و آموزه‌های دینی و اخلاقی را به جامعه انتقال دادند، اما جامعه بستر پذیرش آموزه‌های رسول خدا (ص) را نداشت و این آموزه‌ها زمانی محقق می‌شود که امام زمان (عج) ظهورکند.
بحث اخلاق باید به صورت عملی در سطح کلان جامعه انسانی پیاده شود
حجت الاسلام و السملمین آقامحمدی تصریح کرد: بحث اخلاق باید به صورت عملی در سطح کلان جامعه انسانی پیاده شود و جامعه‌ای که در مسیر اخلاق حرکت کند، باید جامعه‌ای مبتنی بر مکارم اخلاق باشد.
وی با بیان این که اخلاقی بودن جامعه غیر از اخلاق‌گرا بودن است، گفت: اگر حکومت اخلاقی رفتار کند و برخورد او قانونی نباشد، باعث تشویق مفسدین می‌شود و رفته رفته ارزش‌های اخلاقی در جامعه کمرنگ می‌شود، بنابراین اگر حکومت بخواهد به اخلاق برسد باید بر اساس قانون رفتار کند.
نویسنده و پژوهشگر دینی اظهار داشت: اگر عدالت درجامعه پیاده شود، طبیعت جامعه به سمت اخلاق پیش می‌رود و جامعه اخلاقی شکل می‌گیرد؛ در جامعه، حکومت‌داری اخلاقی مطلوب نیست، بلکه حکومت‌داری اخلاق‌گرا مطلوب است که در عمل اجتماعی و سیستمی بر اساس قانون عمل می‌کند.
حجت الاسلام و المسلمین آقامحمدی یادآور شد: پیامبر گرامی اسلام (ص) با وجود این که «رحمۀ للعالمین» است، اما در بحث حدود کوچکترین اغماضی نداشت و حد را جاری می‌کرد، زیرا دراین موارد با گذشت و بخشش، شیرازه جامعه از هم می‌پاشید.
وی در پایان تأکید کرد: پیامبر اسلام (ص) در بعد فردی اخلاقی بود، اما در بعد اجتماعی بر اساس نظم و قانون برخورد می‌کرد، بنا براین خروجی این برخورد، به تحقق مسائل اخلاقی منجر می‌شود.
نظر شما