ساخت و ساز بر پهنه مرگ

خبرگزاری شبستان: دو گسل شمال تهران و شمال کهریزک در تدوین ضوابط ساخت‌وساز روی گسل‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند. گسل شمال تهران از ۶ منطقه شامل مناطق یک، دو، پنج، چهار و ۲۲ و گسل شمال کهریزک از نواحی از شهرری واقع در منطقه ۲۰ عبور می کند.

به گزارش خبرنگار شهری شبستان، منطقه ۲۲ شهرداری تهران جدیدترین منطقه شهری تهران است که در شمال غرب تهران واقع شده‌است. اراضی این محدوده در ابتدا متعلق به خانواده فرمانفرمایان و فیروزگر بوده است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این اراضی ملی اعلام و مقداری از آن به سازمان زمین شهری واگذار شد.

این منطقه از شمال به ارتفاعات البرز، از شرق به منطقه ۵ شهرداری تهران، از غرب به محدوده ورآورد شمالی و از جنوب به آزادراه تهران-کرج محدود می شود و مساحت آن حدود ۶۲۰۰ هکتار است که از این مساحت حدود ۱۳۰۰ هکتار متعلق به فضای سبز می‌باشد.

پس از مواجهه مسئولان شهر با مشکلات کلانشهر تهران، به این نتیجه رسیدند که می‌توان این منطقه را مطابق با الگوهای شهرسازی نوین به محدوده‌ای برای خدمات رسانی به شهر تهران و جبران کمبودهای رفاهی دیگر مناطق تبدیل کرد. بنابراین شهرداری منطقه 22  در این اراضی از سال 1379 تاسیس شد.

منطقه۲۲ در سطح تهران و فراشهری از قابلیت دسترسی مطلوبی برخوردار است. بزرگراه‌های حکیم، همت، آزادگان، تهران-کرج و آزادراه در دست ساخت تهران-شمال از راه های دسترسی این منطقه می باشد.

این منطقه در طرح تفصیلی تهران به عنوان قطب گردشگری تهران مطرح شده است تا نیازهای رفاهی شهر تهران را برطرف سازد که بر همین اساس پروژه های بسیاری از جمله آبشار تهران، دریاچه مصنوعی چیتگر، محور چهارباغ، بوستان جوانمردان ایران، شهر بازی هزارویک شهر(تهران لند)، تهران مال، پارک آبی چیتگر، پردیس سوارکاری، تله کابین و مونوریل چیتگر در این منطقه در حال ساخت و تکمیل می‌باشند.

با وجود پارک‌های جنگلی چیتگر، خرگوش دره، لتمال کن و جهت وزش باد در تهران که عموما غربی-شرقی است، این محدوده از تهران آب و هوای پاکیزه و مطلوبتری نسبت به دیگر مناطق تهران دارا می‌باشد.

براساس سرشماری سال ۱۳۹۰ ایران، جمعیت ساکن در منطقه 22 تهران بالغ بر 128هزار و 958 نفر اعلام شده است که شامل 38 هزار و 106 خانوار می شود.

شهرک های دهکده المپیک، راه آهن، چشمه، شهرک صدرا(جهادگران)، لاله، زیبادشت بالا و زیبادشت پایین، امید، امیرکبیر، هوانیروز، شهید باقری، کوثر، یاس، ساحل، آزادشهر، پیکان شهر، آتی شهر، دانشگاه صنعتی شریف، کوهستان، نسیم، نگین غرب و نمونه سپاه از جمله محلات منطقه 22 را تشکیل می دهند. در واقع حدود 22 شهرک در منطقه 22 احداث شده است.

 

سازمان مدیریت بحران شهر تهران آبان ماه سال گذشته با تایید « نقشه پهنه های گسلی» این کلان‌شهر در کمیته فنی، ضوابط ساخت‌وساز در محدوده و حریم گسل‌های اصلی پایتخت را با عنوان «ضوابط ساخت و ساز روی پهنه های گسلی شهر تهران» برای اجرا در شهرداری‌های مناطق 22گانه به مدیریت شهری ابلاغ کرد.

شهرداری تهران نیز برای اولین بار بین مناطق لرزه خیز و سایر نقاط شهر، به لحاظ نوع مقررات ساختمانی، تفاوت قائل شده و قرار است «محله»‌ها و «پلاک»‌های واقع در پهنه گسل‌های اصلی (گسل‌های با طول بیش از 10 کیلومتر)، از طریق تفکیک در سامانه طرح تفصیلی، مشمول اعمال قوانین لرزه‌ای شوند.

مطابق ضوابط تدوین شده، در پهنه گسل‌های اصلی - که حساس‌ترین محدوده لرزه‌خیز در مقایسه با سایر گسل‌ها محسوب می‌شوند- فعلا ممنوعیت قطعی برای فعالیت‌ ساختمانی تعریف نشده اما از مدیران شهرداری خواسته شده از صدور مجوز برای ساخت‌وسازهای دارای «اهمیت زیاد» همچون بیمارستان اجتناب کنند و اولویت در این پهنه را به کاربری‌های کم‌اهمیت (به لحاظ زلزله) همچون پارک و فضای سبز اختصاص دهند. در پهنه گسل‌های اصلی برای ساخت‌وساز مسکونی نیز «سقف تراکم» تعیین شده و حداکثر تا 5 طبقه روی زمین، امکان صدور پروانه ساختمانی وجود دارد.

براساس تدابیر پیش‌بینی شده در دفترچه ضوابط ساخت‌وساز در پهنه‌های گسلی شهر تهران، گسل‌های فعال از حدود 11 هزار سال پیش تاکنون جابه‌جایی سطحی داشته‌اند. در این دفترچه، چهار گسل با جابه‌جایی عمده شامل گسل مشا، گسل شمال تهران، گسل شمال کهریزک و جنوب کهریزک در محدوده تهران قرار گرفته است.

 از میان این چهار گسل، دو گسل شمال تهران و شمال کهریزک در تدوین ضوابط ساخت‌وساز روی گسل‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند. گسل شمال تهران از شش منطقه شامل مناطق یک، دو، پنج، چهار و 22 و گسل شمال کهریزک از نواحی از شهرری واقع در منطقه 20 عبور می‌کند.

در این ضوابط بر دو نکته مهم تاکید شده است: نخست آنکه تا حد ممکن ساخت‌وساز در پهنه‌های گسلی مشخص شده انجام نشود و نکته دوم آنکه که اگر قرار است در پهنه‌های گسلی ساخت‌وسازی انجام شود با ارتفاع کمتر و باویژگی‌های‌ منحصربه‌فردی از نظر مقاومت انجام شوند، ضمن آنکه کاربری‌های کم‌اهمیت‌تر همچون فضای سبز و پارک‌ها در این محدوده‌ها توسعه پیدا کند.

 در این ضوابط توصیه کلی آن است که در پهنه‌های گسلی به‌ویژه گسل‌های اصلی که دارای طول بیش از 10 کیلومتر هستند از ساخت‌وساز به ویژه ساختمان‌های پر اهمیت همچون اورژانس‌ها، بیمارستان‌ها، ایستگاه‌های آتش‌نشانی و... دوری شود.

چیزی که مسلم است این است که تهران دارای گسل های فعالی است و این فعالیت برای شهری مانند تهران که دارای معضلات دیگری مثل فرسوده بودن ساختمان ها، تراکم جمعیت، وبحث برق و گاز کشی آسیب پذیر شهر، همه و همه این وضعیت را حاد تر کرده است.

 گسل های اصلی تهران از جمله گسل شمال تهران، گسل مشا، و گسل های مهم جنوب تهران گسل کهریزک، پیشوا، رباط کریم و پرند هستند و گسل هایی که کمتر در مورد آنها صحبت می شود گسل رباط کریم است که از حدود 10کیلومتری شهر جدید پرند عبور می کند و گسل ایوانکی که در انتهای شمال شرقی روند خود به کوه بی بی شهربانو در جنوب شرقی تهران می رسد. ادامه گسل ایوانکی در زیر آبرفت های ضخیم دشت تهران پنهان است و چه بسا در پهنه های جنوب و غرب تهران ادامه داشته باشد.

گسل شمال تهران از لشکرک و سوهانک شروع شده تا فرحزاد و حصارک و از آنجا به سوی غرب امتداد می یابد. این گسل در مسیر خود، نیاوران، تجریش، زعفرانیه، الهیه و فرمانیه را دربر می گیرد.

گسل ری در جنوب تهران که در صورت فعالیت پرتلفات ترین گسل کشور و شاید جهان است از جاده خاوران شروع و با گذر از دولت آباد و حرکت روی جاده کمربندی تهران در حد نصاب کوره های آجرپذی چهاردانگه پایان می یابد.

گسل شرق نیز که توانایی قوی ترین زلزله را داراست؛ از شرق به تهران وارد شده و با گذر از اراضی سرخه حصار و حرکت روی بزرگراه شهید بابایی تا مجیدیه و سیدخندان ادامه می یابد.

محله قدیم تهران موسوم به ارگ قدیم، امن ترین ناحیه از نظر وجود گسل های زلزله است. از محلات به نسبت امن تر شهر تهران می توان به راه آهن، محور نواب، محور خیابان انقلاب و آزادی، هفت چنار و ارگ قدیم اشاره کرد.

برخی مناطق پایتخت از جمله منطقه 1، 2، 3، 4، 5 ، 22 و مناطق جنوبی از جمله 15 و 20 از مناطق پرخطر هستند که برای مقاوم سازی آنها باید چاره ای اساسی اندیشید.

 

کد خبر 541488

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha