مقایسه مراحل دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، جدیدترین دوره مجلس شورای اسلامی مجلس دهم است که انتخابات آن در ۵۵ حوزه انتخابیه به مرحله دوم کشانده شد و مرحله دوم این انتخابات امروز ۱۰ اردیبهشت ۹۵ برای تعیین تکلیف ۶۸ کرسی مجلس دهم در حال برگزاری است.

این در حالی است که مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در چندین دوره رخ داده است.

انتخابات اولین دوره مجلس شورای ملی، پس از انقلاب ۵۷، در ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ برگزار شد و مرحله دوم آن هم در بهار ۵۹ صورت گرفت.

انتخابات سومين دوره­ ی مجلس شوراي اسلامي در آخرين سال جنگ تحميلي برگزار شد که در مرحله­ ی اول انتخابات در فروردین سال ۶۷، ۱۸۰ نفر و در مرحله‌ی دوم یعنی اردیبهشت ۶۷، ۸۲ نفر به مجلس راه يافتند.

همچنین انتخابات ششمین دورهٔ مجلس شورای اسلامی، در دو دور در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۳۷۸ و ۱۶ اردیبهشت ۱۳۷۹ برگزار شد.

انتخابات دوره هشتم مجلس شورای اسلامی جمعه ۲۴ اسفند۱۳۸۶ (۱۴ مارس ۲۰۰۸)برگزار شد.

مرحله دوم انتخابات، برای تعیین تکلیف ۸۱ کرسی باقی‌مانده از مرحله اول انتخابات که در حوزه‌های انتخابیه مربوط به آنها، هیچ نامزد انتخاباتی نتوانسته بود که اکثریت مطلق آراء شرکت کنندگان در انتخابات مذکور را کسب کند، در تاریخ ۶ اردیبهشت ۱۳۸۷ برپا شد.

آخرین دوره مجلس شورای اسلامی که انتخابات آن در دو مرحله برگزار شد، مجلس نهم شورای اسلامی است.

انتخابات دوره نهم مجلس شورای اسلامی در ۱۲ اسفند ۱۳۹۰ برگزار شد. در این دوره رقابت بر سر تمامی ۲۹۰ کرسی مجلس بود.

در ۱۲ اسفند ۱۳۹۰ تکلیف ۲۲۳ کرسی مشخص شد و رقابت بر سر ۶۵ کرسی به مرحله دوم کشید. مرحله دوم این انتخابات در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۱ برگزار شد.

علاوه براین، انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نهم به منظور تعیین تکلیف ۴ کرسی باقیمانده، در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ همزمان با یازدهمین دورهٔ انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار شد.

این انتخابات در چهار حوزهٔ شهرستان دماوند، شهرستان ایلام، شهرستان تویسرکان و شهرستان تنکابن بود.

به گزارش شبستان، ماده ۸ از فصل اول قانون انتخابات تصریح می‌کند که"انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت حداقل یک چهارم کل آراء و در مرحله دوم و همچنین انتخابات میان دوره‌ای با کسب ‌اکثریت نسبی به هر میزان است".

برابر با تصریح اصل ششم قانون اساسی مبنی بر اینکه "در جمهوری‏ اسلامی‏ ایران‏ امور کشور باید به‏ اتکاء آراء عمومی‏ اداره‏ شود از راه‏ انتخابات‏، انتخاب‏ رئیس‏ جمهور، نمایندگان‏ مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏، اعضاءی‏ شوراها و نظایر اینها، یا از راه‏ همه‏ پرسی‏ در مواردی‏ که‏ در اصول‏ دیگر این‏ قانون‏ معین‏ می‏ شود."

ماده 8 از فصل اول قانون انتخابات تصریح می‌کند که"انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت حداقل یک چهارم کل آراء و در مرحله دوم و همچنین انتخابات میان دوره‌ای با کسب ‌اکثریت نسبی به هر میزان است" و با این وجود، کاندیدای که موفق به کسب یک چهارم آرای نشوند باید در مرحله دوم انتخابات در معرض رای مردم قرار بگیرند.

ماده 9 از فصل اول قانون انتخابات در همین زمینه تصریح می‌کند: "چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از داوطلبان اکثریت حداقل یک چهارم آراء حاصل نشد، انتخابات دو مرحله‌ای خواهد شد، بدین ‌معنی که از بین نامزدهایی که اکثریت حداقل یک چهارم آراء را در مرحله اول بدست نیاورده‌اند، فقط به تعداد دو برابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که ‌بیشترین آراء را در مرحله اول داشته‌اند، در انتخابات مرحله دوم شرکت می‌کنند و در صورتی که تعداد نامزدهای باقیمانده، کمتر از دو برابر باشد، تمام‌ آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند کرد".