به گزارش خبرگزاری شبستان از قم،پيشرفت واقعي و همه جانبه در هيچ جامعه اي محقق نمي شود، مگر اينكه يك سلسله اصول اوليه و ضروري در اين زمينه رعايت شوند. ممكن است جامعه اي بيدين هم با رعايت آن اصول به پيشرفتهاي چشمگيري در امور دنيوي نائل شود، اما اگر آن اصول رعايت نشود با تمسك به دين هم نمي توان به توفيقي دست يافت.
مهمترين عنصري كه براي پيشرفت يك جامعه ضروري مينمايد، توجه به ارزش انسان است. حال در تلقي خداباور، انسان به اين اعتبار كه خليفه الهي است و بنده و محبوب خداست ميبايست تكريم شود و در جوامع غيرديني هم به اعتبار انسان و بشر بودن، داراي حقوق و ارزشي است كه ميبايد به او اعطا گردد. به هر روي، مادامي كه جامعه به اين باور نرسد كه انسان را تكريم کند و جان انسان در آن، ارزشي نداشته باشد، نميتوان توقع پيشرفت واقعي براي آن اجتماع داشت.
اگر برخي جوامع سكولار هم به توفيقي در اين زمينه دست يافتهاند در گرو توجه به همين اصل بوده است. مي بايست جامعه به اين باور برسد كه ديگران نيز محترم هستند و ميبايست هر شخص به اعتبار انسان بودنش به حق خود برسد و آنچه استحقاق دارد را دريافت نمايد. اگر اين بُعد مورد غفلت قرار گيرد، هر مقدار هم در بخش توسعه صنعت و تكنولوژي كوشش شود، جامعه احساس پيشرفت و رشد نخواهد داشت.
اگر انسان و جان انسان در ديدگاه مسئولان و بخش هاي يك جامعه ارزشمند باشد، در اين صورت ميتوان اميد داشت که جامعه به سوي رشد حقيقي حركت کند. وقتي انسان ارزش داشته باشد هرگز دلال و واسطه بيش از توليدكننده سود دريافت نميكند و حاصل زحمات يك انسان هدر نميرود، كالاي بيكيفيت توليد نمي شود، ارباب رجوع بيدليل معطل نمي شود، در سيستم درمان مريض به چشم كالا ديده نميشود، افراد بيصلاحيت بر متخصصان پيشي نميگيرند و ....
باور ما اين است كه بالاترين تكريم انسان در زمان ظهور امام مهدي (عج) محقق خواهد شد، از همين روي ايشان، منجي بشريت عنوان ميگيرد. او بشر را از چه چيزي نجات خواهد داد؟ نجاتي كه با آمدن ايشان حاصل مي شود همين است كه انسان به اعتبار انسان بودنش حق و كرامت مييابد، ممكن است بيدين و گمراه بماند اما باز هم تكريم ميشود. به همين دليل است كه او براي نجات شيعه يا مسلمان نمي آيد بلكه ماموريت ايشان كمك به همه بشريت است. اگر اين معيار و شاخص مهم را مورد توجه قرار دهيم در اين صورت، هر جامعه اي كه بيش از ديگران در اين راستا حركت کند، مهدويتر خواهد بود.
به عبارت ديگر جامعه اي پيشرفته است كه در آن حتي جان يك فرد انسان هم محترم و مورد توجه است. در چنين جامعه اي به راحتي از كنار مرگ انسانها عبور نمي شود، درد و رنج انسانها به اراده و خواست الهي ربط داده نميشود، در اين جامعه حق افراد زحمتكش به هدر نمي رود و افراد فرصتطلب مجال سوء استفاده و سوار شدن بر شانه ديگران و بهره كشي و استثمار ديگران را نمييابند.
هر كشوري به دنبال پيشرفت باشد، بايد اين اصل را در جامعه نهادينه کند. عده زيادي در فاجعه منا كشته شدند، اما بيش از خود ماجرا، واكنشهاي كشورهاي اسلامي آزاردهنده بود. نه تنها مردم عادي بلكه تحصيلكرده هاي اين جوامع هم اين مسئله را به خواست الهي نسبت داده و آن را تقدير ناميدند، بي آنكه كسي به كوتاهي هاي مسئولان امر بيانديشند. تا جايي كه حتي نوك پيكانها به سوي ايران نشانه رفت كه چرا مسئله را سياسي مي نماييد؟! واقعيت تلخ اين است كه عقبماندگي بسياري از جوامع اسلامي به همين امر بر ميگردد كه انسان و جان انسان متاعي كمارزش است. حوادث دردناكي كه در طي چند سال گذشته در جهان اسلام رخ داده و اين همه كشتار و جنايت، بيارتباط با اين واقعيت نيست.
به هر روي حتي پيشرفت اقتصادي، فرهنگي، علمي و ...در صورتي همهجانبه و ماندگار و به طور ملموس در يك جامعه جريان مييابد كه اين اصل اولي، يعني باور به ارزشمند بودن انسان، در ذهن آحاد جامعه نهادينه شود.
مرتضی آقامحمدی
نظر شما