به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حجت الاسلام و المسلمین محمدجواد ارسطا، دبیر کنگره بین المللی نهج البلاغه امروز (اول اردیبهشت) در دومین پیش نشست هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه با موضوع «عهدنامه امام علی (علیه السلام) به مالک اشتر» که در مدرسه امام سجاد (علیه السلام) برگزار شد، عنوان کرد: در خصوص عهدنامه مالک اشتر کارهای متعددی انجام شده است، ولی این عهدنامه آنچنان ارزشمنداست که زوایای زیادی از این عهدنامه همچنان ناگفته مانده است.
دبیر هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه با اشاره به زاویه فقه اجتماعی از نگاه عهدنامه علی (ع) به مالک اشتر، گفت: در حوزه‌های علمیه وقتی به کتب و مراجع دین مراجعه می‌کنیم، درصدد یافتن تکالیف و حقوق فرد مکلف هستیم.
حجت الاسلام و المسلمین ارسطا افزود: در مراجع و کتب دین اسلام، وظیفه ای که یک شخص حقیقی در زمان‌های مختلف در برابر امور مختلف برعهده دارد، تبیین می‌شود، همچنین دولت اسلامی و جامعه اسلامی به عنوان دیگر صاحبان حق در کنار فرد مکلف حضور دارند.
وی با بیان این که دولت اسلامی و جامعه اسلامی به عنوان دو شخص حقوقی در کنار شخص حقیقی در نظر گرفته می‌شود، یادآور شد: اگر ما به نگاه فردی اکتفا کنیم، بسیاری از مطالب ارزشمند را نمی توانیم به دست بیاوریم، بنابراین علاوه بر نگاه فردی باید بر نگاه اجتماعی نیز توجه داشته باشیم.
مقدمه تبلیغ دین بر پیامبر گرامی اسلام (ص)، نرمخویی آن حضرت بود
دبیر کنگره بین المللی نهج البلاغه تصریح کرد: همان طور که خداوند در قرآن کریم می‌فرماید، اگر مردم از اطراف پیامبر اکرم پراکنده می‌شدند، آن حضرت نمی توانست وظیفه خود را در تبلیغ دین انجام دهد.
حجت الاسلام و المسلمین ارسطا ادامه داد: خداوند بر پیامبر گرامی اسلام (ص) واجب کرده بود که موجب پراکنده شدن مردم از اطرافش نشود و مقدمه تبلیغ دین بر پیامبر گرامی اسلام (ص)، نرمخویی و خشن نبودن و سنگدل نبودن آن حضرت بود.
وی تأکید کرد: مقدمه تبلیغ دین که نرمخویی و مهربانی پیامبر (ص) نسبت به امت است، آنچنان اهمیت دارد که پیامبری که با احدی قابل مقایسه نیست، اگر سنگدل و نامهربان بود، مردم از اطراف آن حضرت پراکنده می‌شدند و پایه‌های دین سست می‌شد.
نرمخویی و مهربانی والیان حکومت نسبت به امت واجب است
دبیر هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه عنوان کرد: این مسأله نشان می‌دهد که امروز والیان غیرمعصومی که در منصب حکومت قرار می‌گیرند و از نظر صفات با پیامبر قابل مقایسه نیستند، اگر نرمخو نباشند، باعث تزلزل حکومت می‌شوند.
حجت الاسلام و المسلمین ارسطا تصریح کرد: نرمخویی و مهربانی والیان غیرمعصوم نسبت به امت واجب است تا بدین وسیله مقاصد الهی خود را به انجام برسانند.
وی با بیان این که آیه شریف «فاعف عنهم ...» بر یک امر واجب دلالت می‌کند، اظهار کرد: نرمخویی یک سخن کلی است و خداوند این سخن را با فرمان سه دستور عملیاتی می‌کند و می‌فرماید نرمخویی بر سه امر عفو، استغفار و مشورت استوار است.
واجب مدیریتی و فقه اجتماعی در عهدنامه مالک اشتر
دبیر هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه بیان داشت: بنا به فرمایش خداوند، اگر والی حکومت اسلامی می‌خواهد در مدیریت موفق باشد، باید سه امر را رعایت کند، از جمله عفو را نسبت به فرد خاطی تا حد امکان رعایت کند، برای مردم طلب استغفار کند، همچنین با مردم مشورت کند.
حجت الاسلام و المسلمین ارسطا گفت: عهدنامه مالک اشتر در خصوص واجب مدیریتی و فقه اجتماعی خطاب به مالک آمده است که «محبت به مردم و لطف داشتن به مردم را شعار قلب خودت قرار بده و در قلب خودت وارد کن»؛ این سخن در مورد همان مردمی است که ظلم‌های زیادی به امام علی (ع) و اهل بیت (ع) روا داشتند.
وی با بیان این که امام علی (ع) محبت و لطف نسبت به مردم را به عنوان یک واجب مدیریتی به مالک اشتر دستور می‌دهد، گفت: اگر رهبر به مردم این رفتار را نداشته باشد، هزینه‌های حکومت بالا می‌رود و برای این که پایه‌های مردمی حکومت استحکام پیدا کند، این موضوع، به عنوان یک واجب حکومتی است.
دبیر هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه یادآر شد: باب فقه اجتماعی باب وسیعی است که باید مورد بررسی بیشتر قرار بگیرد و از طریق عهدنامه مالک اشتر می‌توان یک منشور حکومت‌داری را برای زمان‌ها و اعصار مختلف استخراج کرد.
نظر شما