خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: میدان گازی پارس جنوبی (در قطر: گنبد شمالی) بزرگترین میدان گازی جهان است که در صورت برداشت کامل گاز این میدان، انرژی ۱۰ سال کل ساکنان کره زمین تامین می‌شد. مساحت این میدان ۹۷۰۰ کیلومتر مربع است که ۳۷۰۰ کیلومتر مربع آن در آبهای سرزمینی ایران و ۶۰۰۰ کیلومتر مربع آن در آبهای سرزمینی قطر قرار دارد. حجم گاز برداشت‌شدنی میدان به همراه میعانات گازی، معادل ۲۳۰ میلیارد بشکه نفت خام است.
بنابراین گزارش، ذخیره بخش ایرانی میدان 13.3 تریلیون مترمکعب گاز درجا و 19 میلیارد بشکه میعانات گازی (۹ میلیارد بشکه قابل برداشت) است که ۵۰ درصد ذخایر گازی ایران و ۸ درصد از ذخایر گازی جهان را در خود جای داده است. گاز خشک قابل استحصال در بخش ایرانی میدان 8.1 تریلیون مترمکعب با ضریب بازیافت 0.61 میباشد. ذخیره بخش قطری میدان ۳۷ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۲۶ تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت و ۳۰ میلیارد بشکه میعانات گازی (۱۰ بیلیون بشکه قابل برداشت) است که معادل ۹۹٫۹ درصد ذخایر گازی قطر و ۲۱ درصد ذخایر گازی جهان است. بهره‌برداری از مجتمع بندری پارس، از تیرماه ۱۳۸۹ به شرکت ملی نفت‌کش ایران، واگذار شد. قطر در نظر دارد با تکمیل پروژه‌های توسعه این میدان، در پایان سال ۲۰۱۰ به ظرفیت تولید روزانه ۱۸ میلیارد فوت مکعب در روز دست یابد.
در پایان سال ۱۳۸۸ ایران توانست به میزان تولید ۱۷۱٬۴۲۸٬۰۰۰ متر مکعب در روز دست یابد. کل تولید از این میدان تا اسفندماه 1392 در بخش ایرانی 22.4 تریلیون فوت مکعب بوده است. به گفته سیف الله جشن ساز، مدیر عامل سابق شرکت ملی نفت ایران، قطر تاکنون با ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز خود از سال ۱۹۸۸ (پایان جنگ ایران و عراق) توانسته‌است از پارس جنوبی (گنبد شمالی قطر) به عنوان بزرگترین میدان گازی جهان، برداشت کند. اما ایران با سرمایه گذاری ۴۰ تا ۷۰ (بهترین میزان)میلیارد دلاری در پارس جنوبی وعسلویه و کنگان فاصله زیادی تا میزان برداشت قطری‌ها دارد.
این گزارش می افزاید: کشورمان توسعه این میدان گازی را چند سالی است که در دستور کار قرار داده است و شرکتهای داخلی و خارجی بسیاری، متقاضی همکاری در طرح توسعه فاز ١١ پارس جنوبی هستند. علی کاردر، معاون سرمایه گذاری و تامین منابع مالی شرکت ملی نفت ایران در این رابطه به شانا گفته است: "وجود زیرساختهای اولیه و در نتیجه کاهش هزینه های توسعه ای در فاز ١١ پارس جنوبی از دلایل تمایل شرکتهای مختلف برای همکاری در توسعه این فاز است. از آنجا که گاز این فاز به کمک فازهای ١٢، ٦، ٧ و ٨ می آید، تکلیف توسعه آن حداکثر در نیمه نخست امسال مشخص می شود. منابع مالی مپنا برای توسعه فاز ١١ هنوز مورد تایید قرار نگرفته است؛ اما با این حال این شرکت یکی از متقاضیان است. پیشنهادهایی برای توسعه این فاز در قالب قراردادهای جدید نفتی مطرح است. با استناد به دلایل فنی و تخصصی، بهتر است این فاز در قالب قرارداد بیع متقابل یا EPCF توسعه یابد."
یادآور می شود: شرکت ملی نفت ایران و شرکت توتال فرانسه در سال ٢٠٠٠ میلادی برای توسعه بخش بالادستی فاز ١١ پارس جنوبی و ساخت یک کارخانه حدود ١٠ میلیون تنی تولید LNG به توافق رسیدند و سرانجام در سال ١٣٧٩ تفاهمنامه‌ای میان دو طرف امضا شد. پس از امضای این تفاهمنامه، شرکت پتروناس مالزی نیز برای توسعه فاز ١١ پارس جنوبی پیشقدم شد و با توافقی سه جانبه شرکت ملی نفت ایران ٥٠ درصد، شرکت توتال فرانسه ٤٠ درصد و پتروناس مالزی ١٠ درصد از سهام توسعه بخش بالادستی و پایین دستی فاز ١١ پارس جنوبی را در اختیار گرفتند. در سالهای ١٣٨٥ تا ١٣٨٧، مذاکرات دنباله داری در تهران و اروپا میان دو طرف آغاز شد و در نهایت شرکت ملی نفت ایران با پیشنهاد حدود ١٠ تا ١١ میلیارد دلاری فرانسویها مخالفت کرد و به این ترتیب شرکت توتال از این پروژه کنار گذاشته شد.
چینی‌ها گزینه بعدی ایران برای توسعه فاز ١١ پارس‌جنوبی بودند. طرح در سال ١٣٨٨ با هزینه چهار میلیارد دلار به آنها واگذار شد. طبق قرارداد، شرکت سی ان پی سی چین موظف شد توسعه این فاز مرزی با کشور قطر را طی ٥٢ ماه تکمیل کند؛ اما شرکت چینی کوچکترین اقدامی برای اجرای قرارداد انجام نداد و شرکت ملی نفت ایران نیز ٥٠ ماه بعد، قرارداد با چینی‌ها را فسخ کرد؛ پس از آن نیز خبرهایی مبنی بر احتمال حضور شرکتهای داخلی از جمله مپنا در طرح توسعه فاز ١١ به گوش رسید که قطعیت آن تایید نشد. در نهایت در حالی که پیش از برگزاری کنفرانس تهران انتظار می رفت طرح توسعه فاز ١١ پارس جنوبی در این کنفرانس و به منظور اجرا در قالب مدل جدید قراردادهای صنعت نفت معرفی شود، این اتفاق روی نداد و هم اکنون با توجه به تمایل شرکتهای متعدد برای توسعه این فاز پارس جنوبی، شرکت ملی نفت ایران گزینه های موجود را در دست بررسی دارد و بر آن است حداکثر در نیمه نخست امسال، تکلیف فاز ١١ را مشخص کند.
نظر شما