حجت السلام سید حسین شرف الدین، عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چکار کنیم که جوانان با خواست و میل درونی خود به سمت حجاب و عفاف سوق پیدا کنند. به بیان دیگر، با چه اقدامات و راهکارهایی می‌توان موضوع حجاب و عفاف را بدون اعمال خشونت و اقدامات سلبی در جامعه نهادینه کرد؟ گفت: در برخورد پاسخ به این سوالات ،معمولا همه افراد به ضرورت اقدامات فرهنگی در سطوح فردی و اجتماعی(بسترسازی های ذهنی، روحی، شخصیتی، فرهنگی، اجتماعی و محیطی) توجه نشان می دهند.
وی بیان کرد:ضرورت انجام اصلاحات فرهنگی و ایجاد تغییرات اجتماعی متناسب برای تحقق برخی آرمان های انقلاب اسلامی، به رغم اجتناب ناپذیری و تعین یابی قهری، کاری طولانی مدت و نیازمند سیاست گذاری، برنامه ریزی و مدیریت اجرایی و اعمال سیاست های رصدی و کنترلی دقیق و هماهنگ است.
حجت السلام شرف الدین اظهار کرد: چیزی که تحقق آن در شکل کامل و مورد انتظار در عصر و زمان حاضر به دلایلی با مشکلات جدی مواجه است. حجاب و عفاف از جمله موضوعاتی است که به دلیل کثرت ابعاد و ملزومات، پای نهادها و سازمان های متعددی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم و ضرورت انجام طیفی از اقدامات مختلف را به میان کشیده است.
این عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تصریح کرد: اگر وضع موجود که ظاهرا چندان هم قابل قبول نیست را در کنار عوامل تاریخی و ساختاری و اغراض و انگیزه های فردی، از ضعف عملکرد و ناهماهنگی نهادها وسازمان های مسئول در سال های اخیر ناشی بدانیم، قاعدتا اصلاح این وضعیت نیز تاحد زیاد به آسیب شناسی دقیق وضع موجود، شناسایی نقاط قوت و ضعف، تجدید نظر در سیاست ها و رویه های اعمال شده، همکاری و انسجام کارکردی و رفتاری هر چه بیشتر و منسجم تر همه نهادها و سازمان های مسئول متناسب با ماموریت و انتظار، اعمال تصرفات و تغییرات لازم در زمینه ها و ظرفیت های محیطی ومدیریت کلان فرهنگی اجتماعی، بستگی خواهد داشت.
وی ادامه داد: البته دیدگاه هایی نیز وجود دارد که امید دست یابی به وضعیت مطلوب در موضوعاتی همچون حجاب و عفاف را به دلیل وقوع طیفی از تحولات گسترده و عمیق در سطوح فردی و اجتماعی و اوضاع و شرایط حاکم بر جهان معاصر، واهی و ناشی از ساده انگاری و خوش بینی مقامات مسئول می دانند. از دید این منتقدان، این سنخ مهندسی ها به دلیل ناهمسویی با اقتضائات ساختاری و روند های نهادی شده، و تاثیر پذیری قهری و اجتناب ناپذیر کشور در سطوح مختلف از اوضاع و شرایط جهانی و تحولات بنیادین جامعه و انسان مدرن، چندان قرین توفیق نخواهند بود.
حجت السلام شرف الدین گفت: علاوه اینکه «وضع مطلوب» نیز به عنوان غایت سیاست ها و برنامه ریزیهای فرهنگی کشور به دلیل ماهیت کیفی، انعطاف زیاد دارد و به عبارتی امری نسبی، تشکیکی و ذو مراتب است و انتظار تحقق هر سطحی از آن عمیقا به شرایط و وضعیت های عینی و ذهنی مختلف بستگی دارد. از این مناقشات نظری که بگذریم، چنین به نظر می رسد که برای رسیدن به سطح آرمانی مطلوب یا دست کم کاهش فاصله و امکان کنترل برنامه ریزی شده محیط و هدایت روند های عادی در مسیرهای همسو با انتظارات فرهنگی نظام اسلامی، انجام یک سری اقدامات به هم پیوسته اجتناب ناپذیر خواهد بود.
وی ادامه داد: برخی از اقدامات و بایسته های متناسب با وظایف و رسالت فرهنگی دولت اسلامی عبارت از تلقی بی حجابی و بدحجابی به عنوان یک معضل فرهنگی بسیار مخرب و در عین حال علاج پذیر؛ انجام مطالعات و تحقیقات گسترده و روشمند برای شناسایی دقیق وضعیت موجود، روندهای جاری و برآورد وضعیت های محتمل در آینده؛ شناسایی علل و عوامل موثر در ایجاد و تشدید این معضل؛ بازبینی وواکاوی سیاست ها و اقدامات انجام شده در سنوات اخیر و نتایج بدست آمده؛ تغییر رویه های مکرر و توجیه ناپذیر؛ طراحی و تدوین نظامی جامع از سیاست نامه ها و دستورالعمل های اجرایی سلسله مراتبی و دارای چینش طولی نظاموار متناسب با خواسته ها و نیازها است.
حجت السلام شرف الدین بر لزوم سازمان های مدنی مردم نهاد و کانونهای مذهبی تاکید کرد و افزود:می بایست هماهنگی برنامه ریزی شده متوازن میان این مجموعه ها از طریق واحدهای ستادی ایجاد شود و تمهید ضمانت اجراهای لازم برای تحقق به موقع هریک از سیاست های مرحله ای صورت گیرد.
وی با بیان اینکه نظارت بیشتر بر محصولات فرهنگی مورد استفاده قشر نوجوان و جوان(مثل فیلم ها و سریالها، بازیها، کتابها، نشریات، عکسها، موسیقی ها و...) از دیگر اقدامات متناسب با وظایف و رسالت فرهنگی دولت اسلامی است بیان کرد: همچنی دولت باید نظارت بیشتری برجنبه های فرهنگی اماکن محل حضور قشر نوجوان وجوان مانند سینماها، ورزشگاهها، سالن های ورزشی، مدارس، دانشگاهها، مراکز آموزش آزاد، تالارها، پارکها، قهوه خانه ها و آرایشگاهها داشته باشد.
این عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه برخورد قاطع با عوامل نشر دهنده ابتذال از دیگر اقداماتی است که مسولان باید برای ترویج و تقویت شرایط مناسب حجاب و عفاف در جامعه انجام دهند اظهار کرد: دولت باید برای تقویت موضع ملتزمان به رعایت هنجارها به ویژه سازمان های فعال در این بخش سیاست های تشویقی درسطوح مختلف اعمال کند.
وی با اشاره به اصلاح نظام آموزشی با هدف اهتمام به رشد شخصیت از دیگر اقدامات مهم دولت برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه خاطر نشان کرد: بلوغ همه جانبه، پرورش اخلاقی، تقویت هویت جنسی، رشد اخلاق جنسی و آموزش الگوهای تعامل جنسیتی متعلمان؛ سرمایه گذاری همه جانبه برای رشد تدریجی علوم اجتماعی بومی با رویکرد اسلامی و متناسب با نیاز با هدف تقویت بنیه علمی و پژوهشی نظام مدیریت کشور در سطوح مختلف؛ احیا، ترویج و تقویت سنت امر به معروف و نهی از منکر؛ حمایت برنامه ریزی شده از آمران به معروف و ناهیان از منکر و تقویت اقتدار آنها نیز جزء برنامه های است که مسولان باید به انها توجه داشته باشند.
وی بر لزوم برنامه ریزی و تلاش سازمان یافته برای رفع تدریجی مشکلات موجود در مسیر کاریابی تاکید کرد و گفت: توجه به اشتغال، ازدواج و مسکن جوانان نیز بسیار مهم است، در هر حال، از دولت اسلامی انتظار می رود که در همه سیاست ها و تدابیر ریز و درشت اتخاذ شده، مصالح جمعی و نه لزوما رضایت جمعی را منظور نظر قرار دهد. البته باید به مشکلات کار در این عرصه و موانع موجود در مسیر دست یابی به نتایج در خور انتظار در وضعیت و شرایط کنونی و روند های آتی، عمیقا بذل توجه داشت و توقع معقول و موجه ای از مسئولان امر داشته باشیم.
نظر شما