خودکفایی در تولیدات کشاورزی/برداشت ۷۰۰ هزار تن حبوبات از ۸۲۵ هزار هکتار

خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: ایران نخستین کشور دنیاست که در آن کشاورزی و زراعت آغاز شده‌است. تقریباً یک سوم زمین‌های ایران قابلیت کشاورزی را دارند اما به دلیل خاک نامرغوب و نامناسب بودن توزیع آب در بیشتر نواحی، در اکثریت زمین‌های قابل کشت در ایران کشت و زرعی انجام نمی‌شود. فقط ۱۲ درصد از وسعت ایران تحت عملیات کشاورزی می‌باشند (شامل باغات، تاکستان‌ها و زمین‌های قابل کشتکاری) اما کمتر از یک سوم از زمین‌های قابل کشتکاری تحت آبیاری بوده و مابقی تحت کشاورزی خشک می‌باشند. شمال و شمال‌غرب ایران دارای خاک حاصلخیز هستند.

بنابراین گزارش، ایران در زمینه کشاورزی و باغداری، در خصوص برخی تولیدات دارای رتبه‌های بالایی است. بنا بر آمار سال ۲۰۰۷، این کشور در تولید خیار در جهان دارای مقام دوم، بادام مقام چهارم، سیب مقام پنجم گیلاس سوم، انجیر مقام سوم، پسته مقام اول، طالبی مقام چهارم، گردو مقام چهارم، زردآلو مقام دوم، خرما مقام دوم، نخود مقام چهارم، هندوانه مقام پنجم می‌باشد.

این گزارش می افزاید: ارزش تجارت محصولات غذایی و کشاورزی ایران در سال ۱۳۹۲-۱۳۹۱ بالغ بر ۱۸ میلیارد و ۴۱۲ میلیون دلار بوده و از این مقدار ۵٫۲ میلیارد دلار مربوط به صادرات غذایی و کشاورزی و ۱۳ میلیارد و ۲۱۴ میلیون دلار نیز مربوط به واردات محصولات غذایی و کشاورزی کشور بوده است.

۱۰ محصول عمده صادرات غذایی و کشاورزی کشور در سال ۱۳۹۲-۱۳۹۱ به شرح زیر بوده است: انواع پسته خندان (۷۰۶٫۳ میلیون دلار)، رب گوجه فرنگی (۱۶۹٫۹ میلیون دلار)، مغز پسته تازه یا خشک (۱۵۱٫۴ میلیون دلار)، ماست بجز فراورده‌های تعذیه کودکان شیرخوار (۱۴۴٫۷ میلیون دلار)، بستنی و سایر شربتهای یخ‌زده حتی دارای کاکائو (۱۴۰٫۹ میلیون دلار)، شیرینی همچنین شکلات سفید بدون کاکائو (۱۳۷٫۸ میلیون دلار)، تیزابی بی‌دانه انگور خشک کرده (۱۳۳٫۶ میلیون دلار)، هندوانه (۱۳۰٫۱ میلیون دلار)، بیسکویتهایی که به آنها مواد شیرین‌کننده افزوده‌اند (۱۲۷٫۲ میلیون دلار) و پنیر (۱۲۵٫۱ میلیون دلار).

۱۰ محصول عمده واردات غذایی و کشاورزی کشوردر سال ۱۳۹۲-۱۳۹۱ به شرح زیر بوده است: برنج (۲٫۳ میلیارد دلار)، کنجاله سویا (۱٫۸۲۷ میلیارد دلار)، دانه ذرت دامی (۱٫۵۲۶ میلیارد دلار)، دانه سخت گندم (۱٫۲۷۳ میلیارد دلار)، شکر تصفیه نشده (۸۳۲٫۲ میلیون دلار)، روغن خام سویا (۷۶۵٫۶ میلیون دلار)، پالم اولئین (۶۳۷٫۸ میلیون دلار)، قطعات گوشت بی استخوان یخ زده از نوع گاو (۳۷۸٫۶ میلیون دلار)، موز سبز تازه یا خشک کرده (۳۵۲٫۸ میلیون دلار) و کره بسته‌بندی شده به صورت بسته‌های بیش از ۵۰۰ گرم (۲۶۸٫۲ میلیون دلار).

بنابراین گزارش، پایگاه اطلاع رسانی وزارت جهاد کشاورزی به نقل از کاوه خاکسار، مدیرکل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی نوشته است: "اکنون ضریب خوداتکایی حبوبات در کشور حدود 90 درصد است که ظرف چند سال آینده و برنامه ششم توسعه به خودکفایی 100 درصدی و افزایش صادرات قدم خواهیم گذاشت. سازمان خواروبار ملل متحد سال 2016 میلادی را سال حبوبات نام نهاده و ایران نیز امسال سطح زیر کشت نخود و عدس را برای کشت پاییزه برنامه ریزی کرده است. لوبیا محصولی آبی است که برنامه های این معاونت تا پایان برنامه ششم توسعه گسترش آبیاری تیپ است. در سال 1395 سطح زیر کشت نخود به 500 هزار هکتار می رسد و پیش بینی می شود از این سطح 280 هزار تن نخود تولید شود. در سال 1395 سطح زیر کشت عدس به 160 هزار هکتار و تولید 100 هزار تن در هکتار می رسد. در زمینه لوبیا نیز از سطح 117 هزار هکتاری برداشت 270 هزار تن محصول قابل پیش بینی است. در مورد سایر حبوبات همچون باقلا نیز سطح زیر کشت 42 هزار هکتار است و پیش بینی می شود تولید به 63 هزار تن برسد. در مجموع کل سطح حبوبات کشور 825 هزار هکتار در نظر گرفته شده و برای سال جدید تولید 700 هزار تن قابل پیش بینی است."

یادآور می شود: شهریورماه امسال وزارت جهاد کشاورزی همسو با توصیه های رهبر معظم انقلاب به وزیر جهاد کشاورزی و اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی، برای هشت محصول اساسی برنج، جو، حبوبات، گندم، ذرت، پنبه، چغندر قند و دانه های روغنی طرح خود اتکایی تدوین کرد. همان زمان مدیرکل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد کشاورزی هدف طرح افزایش ضریب خوداتکایی در حبوبات را ایجاد بازار مناسب برای صادرات، کاهش دشواری ها و هزینه های تولید، ارتقای بهره وری، توسعه مکانیزاسیون و رقابتی کردن تولید حبوبات نسبت به دیگر محصولات زراعی عنوان کرده بود.