به گزارش گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان: امروزه پدیده های «توسعه و جهانی شدن»، اموری فراگیر، گسترش یابنده، پیچیده و دارای آثار و پیامدهای گوناگون در زندگی بشری است، به طوری که شرایط زندگی انسان ها را در بیشتر جنبه های آن حتی در ابعاد اخلاقی و معنوی، دستخوش دگرگونی های ژرف کرده است.
از این رو نمی توان «جهانی شدن» را در توسعه همه جانبه، نوآوری ها و انطباق های فرهنگی نادیده گرفت و یا توسعه همه جانبه را در فرآیند جهانی شدن نادیده انگاشت و نسبت به آن بی تفاوت بود. بلکه می توان با بیانی ساده، همه کس فهم در مساجد چارچوب های علمی و نظری آن را ارائه و اقشار مختلف مردم را با پی آمدهای مثبت و منفی آنها آشنا کرد.
همچنین به علت این که در پس پرده این روند، عوامل و افکار متعدد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی قرار دارند، باید به دقت و هوشمندانه آنها را مورد بررسی و تحلیل و به روشنگری اذهان عموم مردم پرداخت از آنجا که روشن است که برخی از مبانی، اهداف، ویژگی ها، آثار و پیامدهای «توسعه» و «جهانی شدن»، تفاوت و تباین اساسی با مبانی و اهداف شریعت مطهر دارد، نقش مساجد در ساماندهی، روشن گری و هدایت گری توده های مردم لزوم و اهمیت ویژه ای نسبت به گذشته خواهد داشت.
بی دلیل نیست که کسی مانند روژه گارودی، مسجد را آیینه اسلام می داند و آن را عنوان کتابش قرار داده است و مارسل بوازار اسلام شناسی سوییسی راجع به نقش نیرومند مسجد در فرهنگ، اقتصاد، سیاست و وحدت مسلمانان چنین می نویسد:
«مسجد عامل نیرومندی در همبستگی و اتحاد مسلمانان جهان است و اهمیت اجتماعی و فرهنگی آن را از این بابت نمی توان نادیده گرفت، مخصوصا در روزگار معاصر که مسلمانان شور و حرارت صدر اسلام را دگربار از خود نشان می دهند، مساجد به صورت مراکز تربیت روحانی و پایگاه جنبش امت مسلمانان نسبت به ستمگران و سلطه جویان در آمده است و به تدریج مساجد موقعیت سال های نخستین ظهور اسلام را به دست آورده اند» .
کریستین تفاح در مقاله خود: «مسجد کانون فعالیت جامعه اسلامی» می نویسد:
«مساجد به مثابه مرکز ارتباطی نهادهای اجتماعی، مثل بیمارستان ها، آسایشگاه ها، نوانخانه ها و دانشگاه ها و مدارس عمل می کند اما استقرار این مساجد در مرکز شهر که با احاطه شدن به وسیله بازار و صنعت گران متعدد کانون اصلی شکل گیری جمعیت شهری است، گواهی است بر ضرورت و نقش عمومی آنان و هماهنگی این پدیده با تمام جوامع اسلامی جهان» .
بنابراین نه تنها باید موضع ما مسلمانان در قبال روند «توسعه» و «جهانی شدن»، روشن باشد بلکه باید به جایگاه، نقش و سهم و اثرگذاری در آن بیندیشیم. سوال اصلی ما باید این باشد که چه کنیم که محاسن و فواید این فرآیند را به دست آوریم و پی آمدهای منفی آن در امان باشیم.
هدف و مبنای اصل ی«جهان گستری»، استکباری و نه «جهانی شدن» سودجویی و تامیین منفعت بیشتر برای دولت های بزرگ، شرکت ها و نهادهای فراملی و ... و نیز برتری طلبی و سلطه جویی قدرت هایی چون ایالات متحده است و احتمالا آنچه در روند فرآیند جهانی شدن وجود ندارد و یا نمود ضعیفی دارد، تلاش برای تامیین نیازهای اساسی معنوی جهانیان، چون برابری، عدالت، معنویت، اخلاق، رفاه همه جانبه و ... است؛ برعکس در سایه آنها جهان اینک با اباحی گری و بحران معنویت، هویت و اخلاق رو به رو است، بلکه بحران ناامنی، فقر، بهره کشی و نابرابری نیز به طور فزاینده ای گسترش می یابد.
این در حالی است که نقش مساجد در جوامع مسلمان بسط و گسترش و تعمیق ذکر خدا، معنویت و عواطف، عدالت، اخلاق، تحکیم بنیاد روابط انسان ها به ویژه در درون خانواده، احترام متقابل خصوصا احترام به بزرگترها و مانند اینهاست بنابراین روشن است که رویارویی این دو موج در آینده باز هم بیشتر خواهد.
از آنجا که موج منفی «جهانی شدن» رو به روز، بلکه لحظه به لحظه در حال تقویت کردن خود با تجهیز و تکمیل ابزار، به ویژه ابزار رسانه ای است، باید دید موج مثبت و مقابل آنکه خواستگاهش عمدتا در مساجد است چگونه خواهد توانست در همراهی با آن اثرات منفی آن را خنثی کند و همچنان مردمان را به پاکی و اخلاق و عدالت فرابخواند.
گسترش فعالیت های ضدارزشی و فرهنگی در فرآیند «توسعه و جهانی شدن» مورد علاقه شدید سران و دولتمردان کشورهای غربی است.
اگر این فرآیند در جامعه بشری به ویژه جامعه اسلامی توام با توسعه و گسترش ارزش های غیراسلامی و تحریف شده و کاذب باشد بی تردید با اهداف مسجد که توسع ارزش های انسانی، دینی و الهی است مغایر است و باید از آن اجتناب نمود زیرا در چنین حالتی دیگر انسان به عنوان مخلوق عالی و خداجو مطرح نخواهد بود و در هر نوع توسعه بازگشت به ارزش های اسلامی، معنوی، روحی و حیاتی باید یکی از اهداف تعیین کننده آن باشد.
برگرفته از کتاب: فروغ مسجد
نظر شما