خبرگزاری شبستان-گروه قرآن و معارف: آستان امامزادگان از جمله اماکن مقدسی است که همواره مامن و محل آرامشِ شیعیان و محبین اهل بیت (ع) است؛ زمانی که اطراف امامزاده‌ها می‌گردند تا ضمنِ عرض ارادتی به ساحت مقدس حضرات معصومین(ع)، در گوشه‌ای دنج و معنوی به راز و نیاز با خداوند متعال بپردازند و دل از غبار امور دنیوی پاک و سبک کنند.
تعداد امامزادگان در ایران، بسیار زیاد و شاید غیر قابل شمارش باشد؛ امامزاگانی که هر یک، حکایت‌ها از تاریخ دور و دراز معنویت و عبودیتِ اقوام مختلف ایران دارد. ضمن اینکه خاطره‌ها دارند از کرامات و معجزات.
شناخت هر یک از امامزادگان واجب التعظیم -ذریه حضرت زهرا(س)- تعظیم شعائر الهی است. به همین دلیل، گروه قرآن و معارف به معرفی میدانی و دقیق بقاع متبرکه می‌پردازد که در این نوبت، امامزادگان یحیی و محمد(ع) معرفی می‌شود.
نام و نسب و رفع یک اشتباه
ابوالقاسم عزالدین یحیی و امامزاده محمد با 15 واسطه به حضرت سجاد(ع) می‌رسند البته شاید این باور درست نباشد زیرا بر صندوق قبر آستان، یحیی بن زید، فرزند امام حسن مجتبی(ع) ذکر شده است. امامزاده یحیی از بزرگ‌ترین علمای شیعه زمان خود در قم، ری و آمل بوده است. در باب نام و نسب امامزاده یحیی چنین نوشته شده اند «این بزرگوار با ۱۵ واسطه به امام چهارم می‌رسد و پس از پدر نقابت طالبیه ری، قم و آمل را به عهده داشته و به سال ۵۹۲ (ه.ق) به دست علاءالدین تکش خوارزمشاه به شهادت رسید».
در اینجا ذکر یک نکته ضروری است، عموم مردم، «امامزاده یحیی» را می‌شناسند و نام «امامزاده محمد» کم رنگ شده است. واقعیت این است که دو امامزاده در این آستان، مدفون هستند: امامزادگان یحیی و محمد(ع) .
آستانی در مجاورتِ بازار پایتخت
امامزاده یحیی، نام بقعه ابوالقاسم عزالدین یحیی در در کوچه‌ای قدیمی به همین نام در خیابان ری، نرسیده به میدان پاغ پسته بک است. آستان امامزاده یحیی از شمال به خیابان امیرکبیر، شرق به خیابان ری، جنوب به خیابان 15 خرداد و از غرب به خیابان شهید مصطفی خمینی می رسد و همه این نام ها، یادآور بازار بزرگ تهران است. به عبارت دیگر، بقعه نزدیک بازار تهران و یکی از شلوغ ترین محله‌ها و خیابان‌های پایتخت قرار دارد به همین دلیل فرصتی کم‌نظیر برای زدودنِ خستگی‌های روزگار از جان و تن است.
بانیان و سازندگان بقعه
عضدالدوله ملکشاه غازی فرزند ملک شاهرخ، دستور ساختن صندوق معروف بقعه را داد و استاد حسن و استاد محمد، فرزندان حسن لواسانی آن را ساختند. بنایی دلگشا، معنوی و مامن آرامش انسان‌های خسته از سختی‌های روزگار و گوشه‌ای دنج برای قرارهای بندگی.
تخریب چندین باره آستان
بقعه امامزادگان یحیی و محمد، خاطره‌ها دارد از تخریب و بازسازی بنا؛ چندین بار پادشاه و حکام امر به تخریب آستان دادند که مرتبه آخر، به نام رضاشاه پهلوی در تاریخ، ماندگار شد. اما هردفعه، عشاق آل‌الله و خیرین نیک‌اندیش آستین‌ها را برای احیای نام این دو امامزاده بالا زدند.
چناری 900 ساله در ساختمان بقعه
مردم محله امامزاده یحیی می گویند چنار 900 ساله داخل حیاطِ آستان، کهن‌ترین چنار پایتخت است. چناری با هفت متر قطر که پس از بریدن و خشک شدن دو درخت دیگر، اینک تک و تنها مانده است. چندسالی تنه این درخت، انبار وسایل کفاشی زحمتکش بود.
برنامه‌های مذهبی-فرهنگی
از دیربار امامزادگان، محل برگزاری مراسمات مذهبی و فرهنگی هستند آن چنان که در مناسبتی، خیل مشتاقان رهسپار بقعه ای برای عرض تسلیت یا تبریک به حضرات معصومین(ع) می شوند. آستان امامزاده یحیی، از این قاعده مستثنی نیست؛ بلکه به دلیل همجواری با مسجد امامزاده یحیی(ع)، برنامه ها با شور و شکوه بیشتری برگزار می شود.
در زمان تهیه این گزارش، مدیر و مجموعه نیروهای آستان در تکاپوی برگزاری مطلوب و شایسته فاطمیه دوم و آمادگی برای نوروز و اجرای «طرح آرامش بهاری» هستند. این تلاش‌ها از زمانِ مطالبه مقام معظم رهبری برای «تبدیل بقاع متبرکه به قطب‌های فرهنگی» افزون شده است.
مراسم هفتگی «یا کاشف الکرب»
از زمان مدیریت حجت‌الاسلام والمسلمین جواد طوبایی بر آستان، مراسم معنوی «یا کاشف الکرب»، دوشنبه هر هفته پس از اقامه نماز عشا برگزار می شود. در این مراسم،133 مرتبه ذکر (دعای) «یا کاشف الکرب عن وجه الحسین، اکشف کربی بحق اخیک الحسین: ای برطرف کننده غم و اندوه از روی حسین بحق برادرت حسین، اندوه و مشکل من را برطرف کن» قرائت می‌شود و در انتها، دعا برای فرج حضرت بقیه الله الاعظم(عج) و گشایش امور مردمان قرائت می شود.
کرسی تلاوت استاد حاجیان
کرسی تلاوت استاد سعید حاجیان، قاری ممتاز کشور، دوشنبه هر هفته از ساعت 19 در آستان مقدس امامزاده یحیی(ع) برگزار می شود. حضور در این کرسی، آزاد است.
آرامگاه بزرگان
آستان امامزاده یحیی(ع) محل آرامش ابدی تعدادی از علمای ربانی مانند مرحوم آیت‌الله سرخه‌ای و آیت‌الله سیدکاظم لواسانی(ره) است. آرامگاه این بزرگان، همه ساله عده‌ای را کنار بقعه دلنشین پایتخت می‌آورد. ضمن اینکه هرساله مراسم بزرگداشت آقای لواسانی(ره) و شاگرد شهیرش، حسن طهرانی مقدم در این بقعه برگزار می‌شود.
خالی از لطف نیست، بدانید مرحوم آیت‌الله لواسانی، از محضر علمایی چون آیات؛ سیداحمد خوانساری، سید محمد حسین تهرانی، شیخ احمد مجتهدی و ... مستفیذ شد و سال‌ها در منزل شخصی اش درس خارج می گفت. ایشان، سال ۱۳۸۶ بر اثر سکته‌ای، رخت اقامت در منزل افکند و تا هنگامه پروازشان تا درگاه الهی در آذر 92 در منزل خویش تدریس می کرد. مردم محله همچنان از او به نیکی یاد می کنند.
بازسازی همیشگی
به دلیل موقوفات متعدد و منابع بسیار، فعالیت‌های عمرانی بسیاری در آستان امامزادگان یحیی و محمد(ع) انجام می‌شود. این روزها نیز توسعه فضای آموزشی و خدماتی درحال انجام است. ضمن اینکه در سال‌های اخبر، آشپزخانه وسیع و سایت اینترنتی ساخته شد.
موقوفات و دردل‌های همیشگی
آستان امامزادکان یحیی و محمد(ع) موقوفات فراوانی برای دخل و خرج هزینه‌ها دارد؛ از چندین مدرسه و دبیرستان تا چندین مغازه و سایر اماکن. اما مدیریت آستان مانند سایر مدیران، دردلِ ها داشت از نبود شفافیت در موقوفات و پرداخت کرایه ها! دردل هایی که وجه مشترکِ تمامِ مدیران بقاع متبرکه است.
سخن آخر
زیارت قبور امامزادکان یحیی و محمد(ع) فرصتی کم‌نظیر برای ادای احترام به اهل بیت(ع) و آشنایی با محله‌ای قدیمی در لابلای برج‌های سربه فلک کشیده تهران و ساختمان‌های تجاری خیابان‌های مولوی، شهید مصطفی خمینی و پانزده خرداد است. «عید نوروز» مجالی خوب برای حضور در آستان امامزادکان یحیی و محمد(ع) است.
نظر شما