حجت الاسلام قاسم خانجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار گروه قران و معارف خبرگزاری شبستان گفت: آفت مسئله دهه گرفتن های بی سند چیست؟ آنچه که امثال آیت الله شبیری زنجانی بر آن تاکید داشتند مبنی بر اینکه به این بدعت ها (دهه گرفتن های بی سند و مدرک) توجه نشود، یا آیت الله مکارم شیرازی نسبت به آن موضع گیری کردند، این است که این رفتار باعث می شود تا آن خاصیت و اثری که برای عزاداری در روایات بیان شده و در عمل نیز ما آثار آن را در جامعه ی شیعی می بینیم، به دلیل کثرت، از اثربخشی بیفتد، این کم شدن خاصیت و اثربخشی یک بحث است. اما بحث دیگر ایجاد یک نوع شک و تردید نسبت به مواردی است که تاکنون وجود داشته و مورد تاکید بوده است مانند محرم و صفر.
وی افزود: یعنی از یک سو آن اثر و خاصیت عملی عزاداری کاهش می یابد و از سوی دیگر شک و تردیدی در مردم ایجاد می شود که حتما محرم و صفر نیز از این قبیل بوده است یعنی بر فرض ممکن است برخی چنین تحلیل کنند که پس از قضایای کربلا هیچ مراسم عزاداری و برنامه ای نبوده است، نهایتا بر اساس روایات امام صادق علیه السلام صرفا برای عاشورا یک جلسه عزاداری برگزار می شده است و بعدها مردم آن را تبدیل به دهه های مختلف کرده اند تا کل محرم و صفر را شامل شده است. در حال حاضر هم که 19 یا 20 دهه دیگر هم ما اضافه می کنیم و به این ترتیب مردم 250 یا 260 روز در سال را باید مشغول عزاداری شوند.
حجت الاسلام خانجانی خاطرنشان کرد: بنابرابن عده ای چنین نتیجه گیری می کنند که این مسایل هیچ اصل و اساسی ندارد و می بینیم که اثر مخرب این نوع دیدگاه (ایجاد دهه های عزاداری جدید) بسیار بیشتر از آن سازندگی ای است که ممکن است داشته باشد.
وی افزود: آفت سوم در ایجاد این دهه های جدید برای عزاداری این است که این نوع عملکرد (به تعبیر بزرگان بدعت ها) یعنی خلق دهه ها و ایام می تواند به عنوان یک دستاویز برای مخالفان شیعه مورد استفاده قرار گیرد چرا که آنها از هر سوژه ای بر علیه شیعه استفاده کرده و از کاه کوه می سازند و حالا ما خودمان به دست خودمان دستاویزی به آنها می دهیم که به مقاصد خود برسند و این به هیچ وجه خوشایند نیست.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: ضمن اینکه به لحاظ تاریخی نیز باید به چند مسئله توجه داشت. نخست اینکه ما هیچ منبع تاریخی نداریم که مشخصا در آن بیان شده باشد که محسن بن علی علیه السلام در چه روزی به شهادت رسیده است؛ حتی یک کتاب درباره اینکه این روز کاملا مشخص شده باشد، وجود ندارد. البته بحث هجوم و احراق بیت حضرت زهرا سلام الله علیها در جای خود محفوظ است و ما معتقدیم که چنین چیزی رخ داده است، اما اینکه دقیقا در چه روزی این حادثه واقع شده کسی اشاره ای نکرده است. یا اینکه دقیقا در چه روزی این سقط انجام شده کسی چیزی نگفته است.
وی افزود: مسئله دوم این که ما باید این مسایل را در کنار برخی نقل قول های دیگر هم قرار دهیم. نقل قول هایی که به اصطلاح «شاذ» (نادر) است اما به هر حال نظر یک عالم بزرگ شیعی است که ما در بسیاری از موارد خود را وامدار او می دانیم مانند شیخ مفید، که ایشان اصل ماجرای شهادت پسری به نام محسن را نه تایید و نه تاکید می کنند. البته معنای این سخن این نیست که ما این رویداد (شهادت حضرت محسن) را رد می کنیم، بلکه می خواهیم بگوییم برای جلوگیری از دستاویز قرار دادن به دست دشمنان، باید این موضوع را نیز در نظر گرفت که وقتی در بین برخی علمای شیعه آن هم علمای طراز اول، چنین نظری وجود دارد اگر ما آن را برجسته کرده و به شکل «یک دهه» مطرح کنیم عملا خود حربه ای بر علیه جامعه شیعه درست کرده و به دست دشمن داده ایم.
وی افزود: این مسئله موضوع ظریف و دقیقی است در عین حال که نباید دهه های من درآرودی را رواج داد، از سوی دیگر نباید به شکلی برخورد کرد که اصل هجوم، حمله و جسارت به بیت حضرت زهرا سلام الله علیها کمرنگ جلوه داده شود و برداشت شود که چندان اتفاق مهمی نبوده است. در حالی که این جنایت و جسارت به دختر پیغمبر(ص) حتی در مقیاس های خیلی کوچک تر از این نیز قابل قبول و قابل بخشش نیست.
حجت الاسلام خانجانی تصریح کرد: یعنی اینکه می گوییم نباید دهه های من درآوردی را رواج داد و دهه تراشی کرد و ایام سال را به ایام عزا مبدل نمود، به معنای کمرنگ شدن جنایتی که دشمنان مرتکب شدند نیست. به عبارت دیگر هم باید اصل آنچه را که اتفاق افتاده حفظ کرد بخصوص عزاداری که از ناحیه اهل بیت بر آن تصریح شده و هم باید مراقب بود که در دامی که از ناحیه دشمنان یا گاهی از ناحیه دوستان ناآگاه طراحی می شود، گرفتار نشویم و آب به آسیاب دشمن نریزیم. به ویژه آن که برخی از مروجان این دهه های ساختگی همان کسانی هستند که قمه زنی و عزاداری های همراه با خشونت مورد تأکید انگلیس را رواج می دهند و کاملا روشن است که یا مزدورند و یا جاهل و ناآگاه که برای شبکه های ماهوارهای معاند و دشمنان اسلام و اهل بیت (ع) خوراک تهیه می کنند و زمینه های هتک مراسم عزاداری اهل بیت (ع) را فراهم میسازند.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: متوجه باشیم که در دام نیفتیم و با دست خودمان مکتب عزاداری اهل بیت را که یک مکتب سازنده و تاثیرگذار است، به قدری لوث نکنیم که بی خاصیت شده و اصل تاثیرگذاری عزاداری برای اهل بیت به خصوص حضرت ابا عبدالله علیه السلام را از دست بدهد و بعد از گذشت مدت زمانی، نه دیگر اصل عزاداری را داشته باشیم و نه این دهه های ساختگی بتواند برای ما سازندگی داشته باشد. باید بسیار مراقب خطرات این دهه های ساختگی بود و بزرگان از همین رو با آن مخالفت می کنند. دوستداران و محبان اهل بیت باید مراقب باشند که از این مسیر و چارچوب خارج نشوند و آنچه که به ما دستور داده شده به جا، درست و به موقع انجام دهند.
نظر شما