به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) امروز (19 اسفند) در پنجاه و دومین نشست علمی معاونت پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) یا موضوع «فقه دفاع و امنیت» که در سالن مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) برگزار شد، با اشاره به جایگاه فقه دفاعی امنیتی در اسلام، عنوان کرد: موضوع فقه دفاع و امنیت، موضوعی بسیار مهمم و موضوعی است که به صورت مستقل در مباحث فقهی ما و حووزه‌های علمیه مورد توجه قرار نگرفته است و ضرورت بحث از فقه امنیت و جایگاه امنیت در مباحث فقهی امری واضح و ضروری است.
در روایات اسلامی دین به معنای امنیت است/ فقه این یک شعار سیاسی نیست بلکه روح دین است
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) اظهار داشت: در روایات اسلامی مجموعه دین را به عنوان یک امنیت شمرده شده است و دین به معنای امنیت است؛ چنانچه امام علی (ع) می‌فرماید: من فقدان عقل و فقدان دین در جامعه را نمی توانم تحمل کنم.
آیت الله فاضل لنکرانی با تأکید بر این که اگر دین از جامعه بروود، امنیت از جامعه می‌رود، گفت: امام خمینی (ره) در رابطه با مسأله ولایت فقیه فرمودند: «پشتیبان ولایت فقیه باشید تا به کشور آسیبی نرسد»، این سخن امام (ره) درک عمیق یک فقیه از دین و فقاهت است.
وی افزود: فقه امنیت می‌آورد و این یک شعار سیاسی نیست بلکه روح دین است؛ امنیتی که دین می‌آورد با امنیتی که در فرهنگ سیاسی و گروه‌های جامعه شناسی و روانشناسی مطرح می‌کنند، قابل مقایسه نیست.
دین امنیت جامع را مطرح می‌کند/دین متضمن، متکلف و متعهد تأمین امنیت بشر و جامعه است/ محققان جایگاه امنیت در دین را رصد کنند
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم بیان کرد: جامعه شناسان در اصول امنیت، مواردی چون رضایت عمومی، عدالت اجتماعی، رفاه عمومی را مطرح می‌کنند، ولی دین وقتی امنیت را مطرح می‌کند، یک امنیت جامع را مطرح می‌کند، یعنی امنیت دنیا و آخرت را مطرح می‌کند.
آیت الله فاضل لنکرانی تصریح کرد: امنیت فردی و اجتماعی، امنیت فکری، امنیت سیاسی و هر آنجه که مقوله امنیت در آن راه دارد، دین آن را تضمین می‌کند و ما دین را از این نگاه به بشر معرفی می‌کنیم، نه این که قوانین مدونی باشد که بشر باید به عنوان تکلیف انجام دهد.
وی تأکید کرد: دین متضمن، متکلف و متعهد تأمین امنیت بشر، جامعه، سیاست و اقتصاد و همه آنچه که مربوط به امنیت می‌شود، هست و محققان ما باید جایگاه امنیت در دین را قدم به قدم در همه امور رصد کنند، جایگاه امنیت در فقه نیز باید رصد شود.
متأسفانه بحث مستقل در فقه تحت عنوان امنیت وجود ندارد
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) عنوان کرد: در دعاهای ما که ائمه اطهار (ع) آموزش دادند، جمله «اسألک الأمن و ایمان» آمده است که نشان می‌دهد امنیت حسن ذاتی دارد و عقل ما حسن آن را درک می‌کند.
وی افزود: درخواست امنیت از جمله مواردی است که انسان باید از خداوند مسألت کند؛ همچنین بر اساس حدیثی از اهل بیت (ع) وطن وقتی برای انسان خیر دارد که برای انسان امنیت داشته باشد.
آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به مسأله امنیت در فقه، گفت: متأسفانه ما بحث مستقل در فقه تحت عنوان امنیت نداریم، بنابراین برای تحول و تکامل در فقه باید این کار صورت بگیرد و مراکز پژوهشی باید در این زمینه پژوهش‌های گسترده ای داشته باشند.
وی یادآور شد:وقتی در مجموعه فقه تأملی می‌کنیم، سه محور امنیت از جمله امنیت شخصی، امنیت اجتماعی و امنیت فکری را به وضوح می‌بینیم که هر سه در جامعه ما مهم است.
همه واجبات ما به حفظ امنیت مقید می‌شود
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان داشت: در باب امنیت شخصی، یکی از مثال‌های معروف این است که دین اسلام در بحث امر به معروف و نهی از منکر تعابیری دارد که این فریضه را فوق همه فرایض قرار می‌دهد، اما فقها مقید کردند که باید امن از ضرر جانی و مالی باشد.
آیت الله فاضل لنکرانی با بیان این که همه واجبات ما به حفظ امنیت مقید می‌شود، عنوان کرد: تنها مورد که مستثنی شده است، زیارت امام حسین (ع) است که در این مورد نیز باید کار اجتهادی صورت بگیرد که آیا این فتوا برای زمانی بوده است که دشمن درصدد بود که قضیه کربلا و زیارت امام حسین (ع) را در جامعه کمرنگ کند یا در مورد همه زمان‌ها وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
عنوان‌های «مهارب»، «فساد فی الارض» و «اختلال نظام» در فقه مطرح است
وی با اشاره به امنیت اجتماعی، اظهار داشت: امنیت اجتماعی یکی از موارد ضروری در جامعه ماست، یکی از مسائل در این زمینه، مسأله مهارب است، یعنی اگر کسی سلاحی برای ترساندن مردم در دست بگیرد، امنیت اجتماعی جامعه را به خطر انداخته است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) تصریح کرد: فردی که امنیت اجتماعی را بر هم می‌زند و افرادی که اجتماع را دچار تزلزل می‌کنند، باید با آنها برخورد شود، به عنوان مثال اشخاصی که شایعاتی را به وجود می‌آورند تا باعث اختلال در امنیت شوند و همچنین دزدی از جمله مواردی است که به عنوان مفسد فی الارض شناخته شده است، زیرا امنیت را در جامعه به خطر انداخته است.
آیت الله فاضل لنکرانی افزود: ما عنوان مهارب و فساد فی الارض را در فقه داریم، همچنین عنوان «اختلال نظام» از دیگر عنوان‌هایی است که در فقه وجود دارد و در کلمات متأخرین وجود دارد و هر چه موجب اختلال نظام شود مردود است.
وی بیان کرد: در خصوص فقه دفاع و امنیت مسائلی وجود دارد، از جمله این که مسئول امنیت اجتماعی چه کسی است، آیا مردم و یا دولت اسلامی است و یا هر دو باید به این مسأله توجه کنند، آیا امنیت اجتماعی مختص مسلمانان است یا مربوط به کفار نیز هست، از جمله مواردی است که باید در فقه مورد بررسی قرار بگیرد.
اسلام به امنیت فکری بها داده است/ امنیت فکری و دفاعی در امنیت اجتماعی هضم می‌شود
استاد خارج فقه حوزه علمیه عنوان کرد: امنیت فکری و دفاعی در امنیت اجتماعی هضم می‌شود، اما در رابطه با امنیت فکری ادله ای وجود دارد که انسان مختار آفریده شده است و تا مادامی که این فکر مربوط به خود شخص باشد، مشکلی ایجاد نمی شود، اما اگر این اندیشه برای مقابله با دین به کار گرفته شود، مسأله ارتداد مطرح می‌شود.
آیت الله فاضل لنکرانی اظهار کرد: یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود این است که چرا فردی که مرتد می‌شود، اسلام برخورد شدید با این فرد دارد، یکی از پاسخ‌ها این است که این فرد باعث ایجاد ناامنی در جامعه می‌شود و فکر خود را در مقابله با دین به کار گرفته است و به افکار عمومی مردم ضربه می‌زنند، بنابراین باید با او برخورد شود.
وی با بیان این که اسلام به امنیت فکری بها داده است، تصریح کرد: در اسلام، همه انسان‌ها در مسائل سیاسی مختار هستند که فکر کنند و نظر دهند، اما مرز آن این است که ایجاد ناامنی در میان جامعه نداشته باشد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: نظام ما نظام اسلامی و نظام ولایت فقیه است و به اهل فکر مجال فکر می‌دهد و این یکی از برجستگی‌های نظام ولایت فقیه است و آزادی که در نظام ما وجود دارد در دنیا وجود ندارد.
نظر شما