« صداقت » یکی از شاخص های برقراری ارتباط موثر از منظر نهج البلاغه

خبرگزاری شبستان - محمد عزیزیان

«أيها الناس إن الوفاء توأم الصدق و لا أعلم جنة أوقى منه و ما يغدر من علم كيف المرجع و لقد أصبحنا في زمان قد اتخذ أكثر أهله الغدر كيسا و نسبهم أهل الجهل فيه إلى حسن الحيلة ما لهم قاتلهم الله قد يرى الحول القلب وجه الحيلة و دونها مانع من أمر الله و نهيه فيدعها رأي عين بعد القدرة عليها و ينتهز فرصتها من لا حريجة له في الدين‏

اى مردم! وفا همراه راستى است ، كه سپرى محكم‏تر و نگهدارنده‏تر از آن سراغ ندارم. آن كس كه از بازگشت خود به قيامت آگاه باشد خيانت و نيرنگ ندارد. اما امروز در محيط و زمانه‏اى زندگى مى‏كنيم كه بيشتر مردم حيله و نيرنگ را، زيركى مى‏پندارند ، و افراد جاهل آنان را اهل تدبير مى‏خوانند. چگونه فكر مى‏كنند؟ خدا بكشد آنها را!چه بسا شخصى تمام پيش آمدهاى آينده را مى‏داند، و راه‏هاى مكر و حيله را مى‏شناسد ولى امر و نهى پروردگار مانع اوست و با اينكه قدرت انجام آن را دارد آن را به روشنى رها مى‏سازد، اما آن كس كه از گناه و مخالفت با دين پروا ندارد از فرصت‏ها براى نيرنگ بازى، استفاده مى‏كند.»( خطبه 41 نهج البلاغه)

با توجه به فرمایش حضرت امیرالمومنین علی (ع) ، صداقت در برقراری ارتباط موثرنقش بسیار اساسی دارد.

بدین گونه که اگر کسی به روز جزا و آخرت ایمان داشته باشد قطعا با صداقت و راستی برخورد خواهد نمود و در عصر ارتباطات ، صداقت و راستی است که انسان را رشد می دهد . زیرا هنگامی که انسان ها به صداقت و راستی فردی اذعان داشته باشند به او اعتماد کنند، ارتباط خود را با او قوی تر و مستحکم تر خواهند کرد .

اما حضرت امیر المومنین علی (ع) در فراز بعدی شکوه ای از زمانه خود دارند مبنی بر حیله و نیرنگ ، با مقایسه ی این عصر با زمان حضرت متوجه می شویم که متاسفانه در عصر کنونی نیز این حیله و نیرنگ در جامعه نهادینه شده است و افراد با حیله و نیرنگ مقاصد خود را به پیش می برند و این را بنا به فرموده حضرت امیر المومنین علی (ع) نوعی زیرکی می پندارند .

درد جامعه از اینجا آغاز می گردد که جاهلان جامعه طبق فرمایش حضرت امیر (ع) این گونه افراد را اهل تدبیر می دانند .

حضرت علی (ع) به ما انسان ها گوشزد می کنند که هوشیار باشید : چه بسا اشخاصی باشند که با ترفند هایی پیش آمدهای آینده را بگویند و راه های حیله و نیرنگ را به خوبی می دانند و با مخالفت با دین پروا ندارند و از فرصت های گوناگون برای رسیدن به مقاصد شوم خود از نیرنگ بازی استفاده می کنند .

اما طبق اشاره حضرت امیر المومنین علی (ع) چه بسا شخصی تمام پیش آمدهای آینده را می داند که در اینجا منظور خود حضرت امیر (ع) هستند که با این تفاسیر امر و نهی خداوند و تقوای حضرت مانع انجام این کار می باشد .

ببینید که حضرت امیر المومنین علی (ع) با ظرافت خاصی اشاره به وفا همراه راستی دارند یعنی ای انسان ها متوجه باشید بسیاری از کارها را می توان انجام داد و من امیرالمومنین توان انجام آن را دارم اما این عمل روش مناسبی در برقراری ارتباط موثر نمی باشد .

بهترین و مناسب ترین روش همان صداقت است که مورد رضایت حضرت پروردگار عالمیان است .

ان شاالله روزی باشد که همه ما انسان ها صداقت و راستی را طبق فرمایش امام خود سرلوحه زندگی در تمام مراحل قرار دهیم .

*استاد دانشگاه های البرز و پژوهشگر نهج البلاغه