به گزارش خبرگزاری شبستان حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب، در دو سال اخیر در جلسات و دیدارهای مختلف با اندیشمندان و صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی با بیانات مختلف به صورت مستقیم بحث از سبک زندگی را مورد توجه قرار داده اند. هر چند در سال های قبل نیز به صورت غیرمستقیم و در خصوص برخی از مصادیق سبک زندگی مثل معماری، پوشش، موسیقی، نظم و انضباط، قانون گرایی، مصرف گرایی، تجمل گرایی و امثال آن سخنان و توصیه های فراوانی داشته اند.
نرم افزار جامعه سازی و تمدن سازی
سبک زندگی، نرم افزار جامعه سازی و تمدن سازی اسلامی است. این یکی دیگر از دلایل اهمیت توجه جدی به سبک زندگی اسلامی است که در کلام رهبر معظم انقلاب اسلامی کرارا مورد توجه قرار گرفته است. رهبر معظم انقلاب در دیدار دانشجویان کرمانشاه در مهر ماه 1390، در تحلیلی بسیار جامع و دقیق، نهضت اسلامی ملت ایران را حقیقتی پنج مرحله ای یا زنجیره ای دارای پنج حلقه مستمر و مرتبط با هم می دانند که سبک زندگی اسلامی روح و هویت اصلی حلقات چهارم و پنجم را تشکیل می دهد.
حلقات پنج گانه نهضت اسلامی ملت ایران، بر اساس تحلیل زیبای رهبر معظم انقلاب عبارتند از:
۱. انقلاب اسلامی، ۲. تشکیل نظام اسلامی، ۳. تشکیل دولت اسلامی، ۴. تشکیل جامعه اسلامی؛ یعنی جامعه ای که آرمان ها، اهداف و ایده هایی را که اسلام برای بشریت ترسیم کرده است، یعنی اموزی از قبیل عدالت، آزادی، امنیت، کرامت انسان، دخالت در سرنوشت خود، عزت و استغنای ملی، رفاه اقتصادی، پیشرفت همه جانبه، پیشروی و پویایی در چنین جامعه ای تحقق می یابند. تشکیل چنین جامعه ای از اهداف اصلی و البته میانی حکومت اسلامی است که در سایه چنین جامعه ای زمینه مناسب برای دستیابی همه آحاد مردم به آن کمال معنوی، تخلق به اخلاق الله و هدف نهایی بشریت فراهم می شود.
این حلقه از حلقات نهضت اسلامی هیچ گاه کهنه شونده نیست. همواره تازه و نیروبخش و حرکت زاست. آرمان های مطرح شده، هیچ گاه کهنگی نمی پذیرند. بشر در همه حالات عدالت طلب است و به دنبال تامین امنیت فردی و اجتماعی است. انسان همواره می خواهد کرامت و عزت او محفوظ بماند. دوست دارد سطح رفاه خود را افزایش دهد و در همه ابعاد و ساحت های وجودی خویش پیشرفت کرده و تکامل یابد به همین دلیل تلاش در جهت تحقق جامعه اسلامی هیچگاه کهنگی پذیر نخواهد بود.
مسئله سبک زندگی اسلامی در حقیقت نرم افزار این بخش از انقلاب اسلامی است. می توان گفت که سبک زندگی اسلامی در حقیقت میوه نظام اسلامی است. اگر این میوه به مردم داده شود ارزش ریشه و تنه و شاخ و برگ نیز معلوم می شود والا ممکن است مدتی میوه های درختانی را که در نظام های مادی و غیراسلامی روییده اند با پیوند زدن به درخت باورهای اسلامی به دست آورد ولی بعد از مدتی پیوند را به ریشه خواهند زد! مگر نه اینکه قرآن کریم سرنوشت انحراف در رفتار و سبک زندگی را تکذیب آیات الهی و تمسخر آنها می داند؟ آیا این چیزی جز انکار ریشه هاست؟
۵. تشکیل امت اسلامی (تمدن سازی اسلامی)؛ حلقه پنجم تلاش در جهت گسترش جامعه اسلامی و ایجاد امت اسلامی است. امتیاز حقیقی تمدن ها به مسایل فرهنگی آنهاست. روح اصلی تمایز تمدنی را فرهنگ تشکیل می دهد؛ یعنی اموری همچون زبان، مذهب، سنت ها، اعتقادات، ارزش ها و نوع نگاه به هستی و انسان. به تعبیر ساموئل هنتینگتون "شکاف های عمیق میان افراد بشر و به اصطلاح نقطه جوش برخوردها دارای ماهیت فرهنگی خواهد بود و بس. تمدن یک موجودیت فرهنگی است، تمدن بالاترین گروه بندی فرهنگی و گسترده ترین سطح هویت فرهنگی است که انسان از آن برخوردار است.
فرهنگ های مختلف دیدگاه های متفاوتی درباره روابط میان انسان و خدا، انسان و طبیعت، انسان و جامعه دارند و تفاوت در این امور به تفاوت در سبک زندگی و لایه های رویین هویتی منجر می شود. تمدن اسلامی نوین که در حال شکل گیری است دارای هویتی متفاوت با تمدن های موجود است، روح این تمدن را فرهنگ ناب اسلامی تشکیل می دهد. برخی از کشورها در تلاش اند که خود را به عنوان کشور کانونی تمدن نوین اسلامی معرفی کنند اما همه شواهد و قرائن نشان دهنده این حقیقت است که جمهوری اسلامی و نهضت اسلامی ملت ایران را می توان به عنوان موتور محرکه بیداری اسلامی در دهه های اخیر الهام بخش در زمینه بازگشت به اسلام در میان امت های مسلمان دانست.
ساموئل هانتگینتون معتقد است در میان کشورهایی همچون اندونزی، مصر، پاکستان، عربستان سعودی، ترکیه و ایران فقط ایران است که از لحاظ وسعت، مرکزیت جغرافیایی، جمعیت، سنت های تاریخی، منابع نفتی و یک رشد اقتصادی متوسط شرایط لازم را برای تبدیل شدن به کشور قانونی جهان اسلام را دارد.
*برگرفته از کتاب سبک زندگی اسلامی ایرانی؛ تالیف احمد حسین شریفی
نظر شما