شد نیمه شعبان و جهان گشت جوان/ از مقدم پاک مهدی فاطمه

خبرگزاری شبستان// بیرجند

نیمه شعبان اگر چه شرافتش را وامدار مولود خجسته‏اى است که در این روز زمین را با قدوم خویش متبرک ساخته است، اما همه عظمت آن در این خلاصه نشده و در تقویم عبادى اهل ایمان نیز از جایگاه و مرتبه والایى برخوردار است.

چگونگی ولادت امام زمان(عج)
جمعه پاتزدهم شعبان سال 255 هجری در شهر سامرا حضرت مهدی (عج) چشم به جهان گشود.
 

حکیمه دختر امام محمد تقی (ع) نقل می کند که امام حسن عسکری (ع) مرا خواست و فرمود: عمه امشب نیمه شعبان است نزد ما افطار کن که خدواند در این شب فرخنده شخصی را متولد می سازد که حجت او در روی زمین می باشد.
 

عرض کردم: مادر این فرزند مبارک کیست؟ فرمود: نرجس.
گفتم: فدایت شوم اثری از حاملگی در این بانوی گرامی ندیدم!
فرمود: برای همین می گویم نزد ما باش. وارد خانه شدم سلام کردم بانوی عالی مقام نرجس خاتون آمد کفش از پای من بیرون آورد و گفت: ای بانوی من شب بخیر! گفتم: بانوی من و خاندان ما نویی! گفت: نه، من کجا و این مقام بزرگ؟ گفتم: دخترجان امشب خدواند پسری به تو عنایت می فرماید: که سرور دو جهان است. تا این کلام از من شنید با کمال حجب و حیا نشست. پس از اقمه نماز افطار کردم و خوابیدم،سحرگاه برای انجام نماز شب برخاستم. بعد از نماز دیدم نرجس خوابیده و از وضع حمل او خبری نیست. پس از تعقیب نماز دوباره خوابیدم که پس از لحظه ای با اضطراب بیدار شدم دیدم نرجس نیز بیدار است ولی هیچ گونه علامتی در وی مشهود نیست.
 

نزدیک بود که در وعده امام (ع) تردید کنم که ناگهان امام(ع) در مکانی که تشریف داشتند با صدای بلند مرا صدا زده فرمودند:
عمه: تعجیل مکن که وقت نزدیک است!
 

همین که صدای مبارک امام حسن عسکری (ع) را شنیدم مشغول خواندن سوره المسجده و یس شدم. در این موقع نرجس با حال اضطراب از خواب برخاست. من به وی نزدیک شدم و نام خدا را بر زبان جاری کردم و پرسیدم: آیا درخود چیزی احساس می کنی؟ گفت: آری.
گفتم: ناراحت مباش و دل قوی دار، این همان مژده است که به تو دادم.
 

اندکی بعد صاحب الامر سلام الله علیه متولد شد آن ماه پاره را دیدم که مواضع هفتگانه سجده را روی زمین گذاشته و ذکر حق می گوید. او را در آغوش گرفتم در حالی که بر خلاف نوزادان دیگر از آلایش ولادت پاک و پاکیزه بود.
 

در این هنگام امام عسکری (ع) صدا زد: عمه جان! فرزندم را نزد من بیاور و او را نزد پدر بزرگوارش بردم، او را به سینه چسبانید و زبان در دهانش گذارد و دست بر چشم و گوش او کشید و فرمود فرزندم با من حرف بزن! آن مولود مسعود گفت: شهادت می دهم به وحدانیت پروردگار و رسالت حضرت محمد(ص)، سپس بر امیرالمومنین(ع) و ائمه طاهرین (ع) درود فرستاد و چون به نام پدرش رسید دیدگان گشود و سلام کرد.
 

امام(ع) فرمود: عمه جان: او را نزد مادرش ببر تا به او نیز سلام کند و باز نزد من برگردان. او را نزد مادرش بردم سلام کرد، مادر نیز جواب سلامش را داد، سپس او را پیش امام حسن عسکری (ع) برگردانیدم.

حضور فرشتگان در ولادت امام مهدی علیه السلام
ابو علی خیزرانی می گوید: کنیزم خبر داد هنگامی که امام زمان علیه السلام متولد شد، نوری از آن حضرت درخشید و تا آسمان را روشن کرد؛ پرندگان سفیدی را مشاهده کردم که از آسمان فرود می‌آیند و بال‌هایشان را بر سر و صورت امام می‌کشند و سپس به آسمان پر می‌کشند.
 

وقتی این خبر را به امام حسن عسگری علیه السلام گفتیم، ایشان خندید و فرمود:« آنان فرشتگان آسمانند که برای تبرک جستن به مهدی فرود می‌آیند. آنان هنگام ظهور، یاوران اویند.»

برخی از وظایف منتظران در زمان غیبت
در تفکر شیعى انتظار موعود به عنوان یک اصل مسلّم پذیرفته شده، و از آن به عنوان برترین اعمال یاد شده و تأکید شده است که منتظر فرج باشید و از رحمت خدا مأیوس نباشید (به جهت طولانى شدن غیبت) چرا که بهترین اعمال در پیش خداوند انتظار فرج است.
از بررسى اخبار و روایات معصومین(ع) وظایفى چند در عصر غیبت براى منتظران استفاده مى شود:

* شناخت حجت خدا و امام زمان (ع): مهم ترین وظیفه ى یک فرد منتظر تلاش براى کسب معرفت نسبت به وجود مقدس امام زمان (علیه السلام) است; چرا که انسان بدون شناخت امام و منزلت او نمى تواند وظیفه ى خود را در رابطه ى با او تشخیص دهد. در روایت آمده است: «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة». «هر کس بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است.»

* تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقى (خود سازى فردى): منتظر واقعى همیشه در صدد کسب فضایل اخلاقى و آراسته شدن به صفات خوب انسانى است.

* تلاش براى اصلاح جامعه (خود سازى اجتماعى): تلاش براى برطرف کردن مفاسد اجتماعى از طریق امر به معروف و نهى از منکر و اهتمام براى تربیت نسل مهذّب و کارا و خلاصه آماده سازى زمینه براى ظهور امام زمان (علیه السلام)یکى از وظایف منتظر واقعى است، چون تا زمینه ى ظهور فراهم نگردد امکان ظهور امام زمان (علیه السلام)میسر نخواهد شد.

* کسب آمادگى هاى فکرى و فرهنگى و نظامى براى یارى امام زمان (علیه السلام): چرا که آن حضرت پس از قیام به یارانى نیاز دارند که حداقل در یکى از عرصه ها بتواند مفید واقع گردد.

* توبه از گناهان
 

* اطاعت و پیروى از نایبان امام زمان (علیه السلام): همان طور که مى دانیم در زمان غیبت امام زمان (علیه السلام) مردم موظفند در تمام کارها و حوادث، به توصیه ى ائمه ى اطهار(علیهم السلام)بویژه امام زمان (علیه السلام) به فقهاى جامع الشرایط ـ که نواب عام آن حضرت هستند ـ مراجعه کنند و به احکامى که آن ها طبق موازین شرعى صادر مى کنند، عمل نمایند.
 

* دعا براى سلامتى امام زمان (ع) و تعجیل فرج ایشان: منتظر واقعى در هر صبح و شام با خلوص نیت از پیشگاه خداى مهربان سلامتى و ظهور امام زمان (علیه السلام)را درخواست مى نماید.
 

* صدقه دادن براى سلامتى امام زمان (ع)
 

* انجام اعمال عبادى مانند خواندن نماز و قرآن، زیارت نمودن به نیابت از امام زمان (علیه السلام)
 

* توجه به اماکنى که مورد عنایت امام زمان (ع) است نظیر مشاهد مشرفه، مسجد سهله، مسجد جمکران و ...
 

* توسل به امام زمان (ع) و زیارت آن حضرت با زیارت ها و دعاهایى از قبیل دعای عهد، دعای سلامتی امام زمان، دعای حضرت مهدی(ع) و زیارت آل یاسین.

انتظار ظهور یا اعتقاد به ظهور ؟
انتظار تنها به معنای آمادگی برای پذیرش ظهور نیست، بلکه علاوه بر آن ، در اندیشه آن بودن و آرزو داشتن آن را نیز می طلبد.
 

ممکن است بسیاری از افراد آمادگی و امکانات برای پذیرایی از میهمان را داشته باشند ولی از کسی دعوت نکرده و در انتظار آمــدن مـیـهـمان نباشند. این گونه افراد را تنها به خاطر آمادگی داشتن برای پذیرایی، نمی توان منتظر میهمان دانست، زیرا نه منتظر آمدن میهمان هستند و نه از نیامدن آن، ناراحت می شوند.
 

با این بیان روشن می شود که در خودسازی و تهذیب نفس، بـدون تـوجـه بـه مـسـاله انتظار و فرارسیدن روزگاری که در سراسر جهان از وجود ظلم و ستم پاک سازی می شود، کمبود وجود دارد؛ زیرا کسی که اینگونه است یکی از وظایـف بـزرگ خــود را که انتظار داشتن برای پاکسازی جهانی و حرکت به سوی آن مقصد است به دست فراموشی سپرده است.
 

به عبارت دیگر؛ اصلاح نفس و پاک سازی در صورتی به تکامل و اوج خود می رسد کـه انسان در آرزو و انـدیشه پاکسازی سراسر جهان باشد و تنها به تهذیب نفس خویشتن نیندیشد. پس کسی که برای اصلاح حال خویش تلاش می کند باید در انتظار ظهور مصلح جهان باشد و تنها به اعتقاد داشتن به این موضوع بسنده نکند.
 

بنابراین، نکته ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که میان انتظار ظهور و اعتقاد به آن تفاوت بسیاری وجــود دارد. زیــرا هـمـه شیعیان بلکه بسیاری از ملّت های دیگر جهان به ظهور مصلحی که سرانجام سراسر جـهـان را پــر از عـدل و داد کـنـد اعتقاد دارند؛ ولی همه آنانی که اعتقاد به این حقیقت دارند در انتظار تحقق آن نیستند!
 

کسی که منتظر ظهور امام زمان (عج) می باشد که علاوه بر اعتقاد، امید و انتظار درک آن زمان را داشته باشد و بر اساس انتظار و امید عمل نماید.

تمام روایاتی که مساله انتظار در آنها ستوده شده است، بر لزوم امیدواری و امکان وقوع و درک ظهور امام عصر اروحناه فداه دلالت می کنند، زیرا اگر انتظار و امید نباشد و انسان مایوس از درک زمان ظهور باشد، چگونه به روایات انتظار که درس امید و آرزو را به انسان می آموزند، عمل کرده است؟
 

بنابراین، علاوه بر اعتقاد به مساله ظهور و آمادگی برای درک آن روزگار به دلیل روایاتی که درس انتظار را به ما می آموزند- هر انسانی وظیفه دارد در اندیشه ظهور بوده و امیدوار به درک آن و معتقد به امکان فرارسیدن آن در زمان خود باشد و برای آن که با عافیت زمان ظهور را درک کند دعا نماید و بداند که خداوند آنچه بخواهد انجام می دهد.

ویژگی هاى یاران امام زمان (عج) در قرآن
در قرآن این کتاب انسان ساز و حرکت آفرین در رابطه با یاران نمونه حضرت مهدى (عج) یک آیه است که بسیار امید بخش و سازنده است، این آیــه در حقیقت بیانگر حقائق و واقعیت هائى است کــه اگــر بــه طــور جـدى و همه جانبه تعقیب گردد، موانع سر راه را برمى دارد و جهان را به استقبال مصلح جهانى حرکت مى دهد.

ویژگى اول:
به عشق آن یاران به خدا اشاره مى کند، آنها که جز به خدا نمى اندیشند، در حدى که خداوند نیز آنها را دوست دارد.
روشن است کــه چنین روحیه اى کــه در پــرتــو ایمان و توکل بدست مـى آید، بزرگترین عامل خیزش و پرواز و اراده و تقوى است که نقش آن در حماسه آفرینى اعجازآمیز و شگفت انگیز مى باشد.
 

ویژگى دوم: به پیوند اخلاقى و وحدیت و یکپارچگى با مؤمنان اشاره مى کند که نقش آن در پیشبرد کار بسیار مهم و چشمگیر است.
 

ویژگى سوم: حـاکـى از سـازش ناپذیرى مؤمنان در بــرابــر کـافران و نه شرقى بودن و نه غربى بودن آنهاست که در پرتو آن هر گونه تلاش و شگرد دشمن خنثى مى گردد ....
 

ویژگى چهارم: جهاد و مبارزه پى گیر با کفار و دشمنان اسلام است.
 

ویژگى پنجم: کـه بسیار مهم است ، قاطعیت و پایمردى مؤمنان را بیان مى کند که روح محافظه کارى و مجامله در آنها نیست، از عوام زدگى و محیط زدگى و غوغاى اکثریت منحرف و استهزاء آنها نمى هراسند و با گامهاى استوار در صراط مستقیم حرکت مى کنند و یـاوه هاى چپ و راست در حرکت آنها اثر ندارد و بــایــد به آغــاز آیــه نیز توجه داشت که ارتداد و بیعت شکنى عده اى وجیه المله، آنها را سست و نگران نمى کند، آنها شرایط سخت حاضر را معیار قرار نمى دهند امید به آینده دارند، چرا که خود آینده سازند و کمبود ها آنها را سست و لرزان نمى کند.

نکاتى پیرامون 313 یار حضرت مهدى (عج)
پیرامون 313 یار مخصوص و ویژه امام زمان به دو نکته مهم اشاره مى شود:
 

1-تواتر حدیث 313 نفر :
در هـمـه جــا مـعـروف اسـت و در کـتـاب هــاى مربوط به امام زمان (عج) نوشته شده که هنگام ظهور آن حضرت 313 نفر یاران مخصوصش به او مى پیوندند و همچون کــوه در بـرابر حوادث ایستادگى کرده و همراه امام هستند و این حدیث 313 نفر در کتب معروف مانند بحار الانوار و اثبات الهداة و منتخب الاثر... مده است.

2 ـ ویژگی هاى مخصوص یاران خالص یعنى 313 نفر از دیدگاه روایات:
 

*امام مهدى (عج) در انتظار آنها به سر مى برد:
هنگام ظهور امـام قائم (ع) آن حضرت قبل از آنکه کنار کعبه برود و تکیه بر کعبه کند و صداى دل آراى خــود را بلند کرده و به جهانیان برساند، در مکانى به نام ذى طوى در انتظار 313 نفر از یاران خاصش توقف مى کند تا اینکه آنها مى آیند و به آن حضرت مى پیوندند... و از آنجا همراه امام به کنار کعبه مى روند ...
 

* 313 نفر از اطراف جهان جمع مى شوند:
امام باقر ع مى فرماید : خداوند براى حضرت قائم (عج) از دورترین شهرها به تعداد جنگاوران جنگ بدر، 313 مرد را جمع مى کند. 
 

*313 نفر نخستین بیعت کنندگان با حضرت قائم (عج) هستند:
هنگام ظهور نخستین کسانى که پس از جبرییل امین با امام قائم (عج) بیعت مى کنند، همین 313 نفر هستند و ایـن مطلب در احادیث آمده است. البته بــایــد تــوجـه داشت که آغاز ظهور یاران امام زمان 313 نفرند و گرنه به طور سریع به یاران آن حضرت افزوده مى شود، به طورى که در همان آغاز به چندین هزار نفر خواهند رسید. (در واقع اینها یاران خاص و نزدیک امام هستند.)

* 313 نفرجانبازان سلحشوراند:
امام سجاد (ع) مى فرماید: این 313 نفر در حدّى از ایثار و جانبازى و شجاعت و سلحشورى هستند کــه دشمنان قــائــم جمع مى شوند تـا آن حضرت را به قتل برسانند، همین 313 نفر با دفاع قهرمانانه در راه آن حضرت دشمنان را دفع مى کنند.

* 313 نفر پرچمداران و حاکمان روى زمین هستند:
امام صادق (ع) فرمود:
گـویــا امــام قــائـم (عج) را بر بالاى منبر کوفه مى نگرم که یارانش 313 نفر مرد به تعداد جنگاوران مسلمانان جنگ بدر اطرافش را گرفته اند این یاران پرچمداران و حاکمان بر مردم در زمین از جانب خداوند هستند.

* 313 نفر امت معدوده و همچون پاره هاى ابرهاى متراکم هستند:
در قرآن مى خوانیم ـ هر جا که باشید، خداوند همه شما را حاضر مى کند ـ در تفسیر این آیه شریفه امام باقر (ع) مى فرماید:
منظور یاران قائم (عج) اند که 313 نفرند، بــه خــدا سـوگـنـد منظور از امـت معدوده کـه (در سوره هود آمده) آنها هستند. به خدا سوگند در یک ساعت همگى جمع مى شوند، همچون پاره هاى ابر پائیزى که بر اثر باد جمع و متراکم مى گردد.

* 313 نفر رکن ها و پایه هاى خلل ناپذیر و پشتیبانان محکم اند:
امــام صـادق در تفسیر آیــه 70 سوره هود که در آن آمده، حضرت لوط به قوم سرکش و تبهکار خود گفت: «لو أن ّ لى بکم قوّة او آوى الى رکن شدید»، فرمود: منظور از قوة همان قائم (عج) است و منظور از رکن (پشتیبان محکم) 313 نفر از یارانش هستند.

ح) امام باقر (ع) فرمود: امــام قـائـم (عج) داراى 313 نفر یــاور اسـت که این افراد از عجم هستند، برخى از آنها در روز بر روى ابر سوار شده و راه مى روند و به نام و پدر و اوصاف و نسب معروفند.

اعمال شب و روز نیمه شعبان
شب نیمه شعبان، شب بسیار مبارکى است. از امام جعفر صادق علیه السلام روایت است که از امام محمدباقر علیه‌السلام در مورد فضیلت شب نیمه شعبان سؤال شد؛ امام فرمود آن شب بعد از لیلة القدر افضل شب‌ها است. در آن شب خداوند به بندگان، فضل خود را عطا مى‌فرماید و ایشان را به مَنّ و کَرَم خویش مى‌آمرزد. پس سعى و کوشش کنید در تقرّب جستن به سوى خداى تعالى در آن شب، که آن شبى است که خدا قسم یاد فرموده به ذات مقدس خود که سائلى را از درگاه خود تا زمانی که مطلب گناهی را درخواست نکند؛ دست خالى برنگرداند. و آن شبى است که قرار داده حق تعالى آن را از براى ما به مقابل آن که قرار داده شب قدر را براى پیغمبر ما صَلَّى اللَّهِ عَلِیهِ وَ آله. پس کوشش کنید در دعا و ثنا بر خداى تعالی و از جمله برکات این شب مبارک آن است که ولادت با سعادت حضرت صاحب عصر امام زمان ارواحُنا لَهُ الفداء در سحر این شب سال دویست و پنجاه و پنج در سامراء واقع شده و باعث مزید شرافت این شب مبارک شده است .

براى شب نیمه شعبان چند عمل وارد شده است:

1- غسل، که باعث تخفیف گناهان مى‌شود.
2- احیاء این شب به نماز و دعا و استغفار و در روایت است که هر کس این شب را احیا دارد؛ نمیرد دل او در روزى که دل‌ها بمیرند.
3- زیارت امام حسین علیه السلام است که افضل اعمال این شب
و باعث آمرزش گناهان است و هر کس بخواهد با او مصافحه کند روح صد و بیست و چهار هزار پیغمبر زیارت کند آن حضرت را در این شب و اَقَلِّ زیارت آن حضرت آن است که به بامى برآید و به جانب راست و چپ نظر کند پس سر به جانب آسمان بلند کند و زیارت کند آن حضرت را به این کلمات: "اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِاللّهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَةُاللّهِ وَ بَرَکاتُهُ." و هر کس در هر کجا باشد در هر وقت که آن حضرت را به این کیفیت زیارت کند امید است که ثواب حجّ و عُمره براى او نوشته شود.

منابع:

1- سایت دین و زندگی

2- سایت مناجات
3- سایت حضرت مهدی(عج)، مهدویت
4- صحیفیه مهدیه

نگارنده: زهرا رجایی مقدم/ بیرجند