خبرگزاری شبستان: به دلیل ماهیت سیاسی دین اسلام همواره ، مسجد به عنوان کانون و محور فعالیت‌های دینی، سیاسی و اجتماعی، نقش مهمی در تاریخ پر فراز و نشیب اسلام داشته است. این نقش به ویژه در تشیع به علت سرنوشت ویژه و تاریخ پرحادثه آن و درگیری‌های فراوان آن با نظام‌های حاکم، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
مسجد، محل و پایگاهی برای عناصر ناراضی و انقلابی و مقری برای تجهیز و بسیج امکانات علیه حاکمان ظالم بوده است. سیر جنبش‌های سیاسی معاصر و نیز حرکت‌های انقلابی در قرون گذشته، نشان‌دهنده این واقعیت است که مسجد جایگاه بروز رفتارهای سیاسی مسلمین بوده است؛ این رفتارها در آغاز در چارچوب دعوت تعاون اسلامی آغاز می‌شد، ولی به دلیل نبودن مجراها و نهادهایی برای ظهور دغدغه‌ها و تمایلات سیاسی ،خود مسجد به نوعی پایگاه سیاسی تبدیل می‌گردید. به طور کلی، مسجد نماد فعالیت فکری، معنوی، مذهبی و سیاسی و عمدتاً پایگاهی برای درخواست مشارکت سیاسی یا براندازی حکومت است. به همین دلیل است که دولت‌های استبدادی در جوامع اسلامی بیشترین واهمه را از مساجد داشته و دارند؛ زیرا این مراکز می‌توانند نیروهای بالقوه سیاسی را در خود متمرکز کنند.
مبارزات قبل از انقلاب برای رسیدن به نتیجه ای که هم اکنون ما شاهد آن هستیم گویای این واقعیت است. از مساجدی که نقش مهمی در شکل گیری پیروزی انقلاب داشت مسجد دانشگاه تهران بود. یکی از مهم ترین تحصن ها هم در سال ۵۷ زمان ورود امام به ایران درهمین مسجد شکل گرفت .در تاریخ چهارم بهمن ۵۷ وقتی که خبر بازگشت حضرت امام خمینی(ره) به کشور قوت گرفت، دولت بختیار، برای جلوگیری از ورود امام، به کلیه شرکتهای هواپیمایی بین المللی اعلام کرد که به تهران پرواز نکنند. علاوه بر این به دستور بختیار، تعداد زیادی تانک و زرهپوش در فرودگاه مهرآباد تهران مستقر شدند تا از ورود امام به میهن اسلامی جلوگیری نمایند. همچنین کلیه فرودگاههای کشور برای سه روز بسته اعلام شد و در نتیجه، نزدیکان امام اعلام کردند، به مناسبت بسته بودن فرودگاهها، سفر امام به تهران، دو روز به تعویق افتاد.
پایگاه اینترنتی مرکز اسناد انقلاب اسلامی در این باره می نویسد : در هر حال اعضاء و دست‌اندرکاران کمیته استقبال سخت مشغول تدارکات و اتخاذ تمهیدات لازم بودند که در دوم بهمن ۱۳۵۷ از دفتر امام در پاریس خبر رسید که ایشان در ۵ بهمن به ایران مراجعت خواهد کرد. این تصمیم، بسیاری از طرح‌های دولت بختیار و به خصوص آمریکا را که با اعزام ژنرال هایزر در صدد اخلال در روند انقلاب و حتی کودتا بود،نقش بر آب کرد. بختیار با اعلام اینکه دولت وی نمی‌تواند امنیت لازم را برای حضور امام در ایران فراهم کند، دستور داد از روز چهار بهمن، فرودگاه های کشور را ببندند تا مانع مراجعت امام به ایران شوند. از این رو به ناچار بازگشت امام به تأخیر افتاد، روحانیون مبارز نیز که طی چند روز در صدد چاره‌جویی بر آمده بودند به پیشنهاد یکی از روحانیون در اعتراض به اقدام دولت بختیار، تصمیم به تحصن در مسجد دانشگاه تهران گرفتند تحصن از صبح روز هشتم بهمن و با حضور اولیه چهل تن از علمای مبارز تهران آغاز شد و به سرعت از همان ساعات اولیه دامنه آن با حضور سایر علما و رجال مبارز گسترش یافت، علمای شهرستانی در این تحصن نقشی گسترده داشتند.
نکته مهم این است انتخاب مسجد دانشگاه به عنوان مکان تحصن، گزینش بسیار دقیق و هوشمندانه ای بود که به فشرده شدن صفوف مردم به ویژه دو گروه روحانی و دانشگاهی و سرانجام تسلیم رژیم در مقابل خواست مردم کمک شایانی نمود. بیان دقیق تر این تحصن که در بخش رخدادهای سیاسی و فرهنگی سایت این مسجد آمده به این شرح می باشد: در تاریخ ۸ بهمن ماه ۱۳۵۷ چهل تن از روحانیون تهران و شهرستان ها برای اعتراض به عمل دولت در جهت ممانعت از بازگشت امام خمینی(ره) به ایران، در محل مسجد دانشگاه تهران متحصن شدند. ۲۰ تن از روحانیون از جامعه روحانیت مبارز و۲۰ تن دیگر از روحانیون شهرستان ها بودند. دکتر زیبا کلام از سوی سازمان ملی دانشگاهیان به این عده خیر مقدم گفت. روحانیون متحصن اعلام کردند که تا مراجعت حضرت امام خمینی (ره) به ایران ، به تحصن خود ادامه خواهند داد.
در روز ۱۰ بهمن ۱۳۵۷ تحصن روحانیون در مسجد دانشگاه ابعاد وسیع تری پیدا کرد و با پیوستن عده بیشتری به این تحصن، بیش از ۲۰۰۰ نفر در مسجد دانشگاه تهران گرد آمدند.اعضای هیأت دبیران موقت سازمان ملی دانشگاهیان ایران در بیانیه ای پشتیبانی کامل خود را از خواست های روحانیون متحصن در مسجد دانشگاه تهران اعلام نموده و اظهار داشتند:" تحصن روحانیت مبارز در مسجد دانشگاه تهران در حقیقت نشانه بارزی است از پیوند روحانیت و دانشگاهیان برای مبارزه با ظلم و خود کامگی و جهاد در راه عدل و آزادی. "
تحصن علما در مسجد دانشگاه تهران مورد حمایت و استقبال شدید مردم و مراجع تقلید واقع شد و در نهایت شرایطی را به وجود آورد که بالاخره دولت بختیار را مجبور کرد به بستن فرودگاهها پایان بخشد و اجباراً قدمی دیگر به عقب رود.
مسجد دانشگاه تهران 22 مهر 1345 افتتاح شد و از آن زمان تاکنون به دلیل بصیرت دانشجویان در محیط دانشجویی و در جریانات قبل از انقلاب و مبارزات دانشجویان در زمره دانشگاه های فعال قرار گرفت و گروه‌های سیاسی مختلفی در طول دهه های گذشته در این مسجد فعالیت داشته‌اند. در واقع یکی از کانون های تحولات انقلاب از این مسجد بوده است.
تعلق خاطر رهبری به مسجد دانشگاه تهران
جایگاه این تحصن به قدری با اهمیت بود که مقام معظم رهبری در دیداری که سال های گذشته با اعضای هیئت علمی و استادان دانشگاه تهران داشتند به اهمیت این مسجد و تحصن سال 57 اشاره کردند و فرمودند: "دست‌اندرکاران استقبال امام، وقتی از به تاخیر افتادن حضور امام خمینی (ره) در میهن مطلع شدند، محل تحصن را دانشگاه تهران اعلام کردند که این انتخاب تصادفی نبود بلکه نشان‌دهنده ارتباط روحی و معنوی دانشجویان و علما با دانشگاه تهران بود".
به طور کلی، مسجد نماد فعالیت فکری، معنوی، مذهبی و سیاسی و عمدتاً پایگاهی برای درخواست مشارکت سیاسی یا براندازی حکومت است. به همین دلیل است که دولت‌های استبدادی در جوامع اسلامی بیشترین واهمه را از مساجد داشته و دارند؛ زیرا این مراکز می‌توانند نیروهای بالقوه سیاسی را در خود متمرکز کنند.
نظر شما