به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حجت الاسلام و المسلمین واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم امروز (23 دی) در همایش ملی فقه هنر که در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی قم برگزار شد، عنوان کرد: همایش ملی فقه هنر به همت دفتر تبلیغات اسلامی هنر و مدرسه اسلامی هنر برگزار شده است که از آنها قدردانی می شود.
هنر به عنوان یک واقعیت و امر ریشه‌دار در زندگی بشر است
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: هنر به عنوان یک واقعیت و امر ریشه‌دار در زندگی بشر است که در ابعاد مختلفی قابل مطالعه و بررسی است، بنابراین ما باید هنر و نقش هنر را در حوزه اجتماع و زندگی بشری بشناسیم.
حجت الاسلام و المسلمین، مطالعات هنر را در 5 دسته تقسیم بندی کرد و گفت: مطالعات تاریخی هنر، مطالعات اجتماعی هنر مبنی بر اقتصاد هنر، مطالعات فلسفی شامل فلسفه هنر و هرمونوتیک هنر و همچنین مطالعات اخلاقی و فقهی و حقوقی هنر از جمله مطالعاتی است که می‌توان در حوزه هنر مورد بررسی قرار داد.
کسانی که نسبت فقه و هنر را تنزل می دهند، نگاه تقلیل‌گرایانه به فقه دارند
وی با بیان این که ما در بحث نسبت فقه و هنر یک نگاه حداقلی و حداکثری داریم، اظهار داشت: کسانی که در بحث نسبت فقه و هنر یا حضور و کارکرد فقه در حوزه هنر، نگاه حداقلی دارند، شأن فقه را فرو می کاهند و تقلیل می دهند به این که مجاز و غیرمجاز حوزه هنر را مشخص کنند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: کسانی که نسبت فقه و هنر را تنزل می دهند و حضور فقه را رد تشخیص مجاز و غیرمجاز خلاصه می کنند، در واقع دچار قصور در موضوع‌شناختی هستند و نگاه تقلیل‌گرایانه به فقه دارند.
پیوند عمیقی بین فقه و فرهنگ وجود دارد
حجت الاسلام و المسلمین واعظی با بیان این که فقه یک پیوند بسیار عمیقی با فرهنگ دارد، تأکید کرد: اگر برای فرهنگ چهار لایه اصلی باورها، ارزش‌ها و نظام زیبایی شناختی، رفتارها و نمادها در نظر بگیریم، هنر در تمام لایه‌ها تأثیرگذار است و می تواند باورساز باشد.
وی با بیان این که هنر در باورسازی در جامعه نقش دارد، افزود: هنر در تبیین نظام ارزشی و زیباشناسی جامعه نقش دارد؛ خوب دانستن‌ها و بد دانستن‌ها می تواند به وسیله هنر شکل بگیرد و تغییر پیدا کند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بیان کرد: چه بسیار خوبی‌های واقعی که به کمک هنر مبتذل تبدیل به منکر می شود و چه بسیار منکراتی که به واسطه هنر معیوب به محسنات تبدیل می شود و به نظام زیباشناختی جامعه رخنه می کند.
حجت الاسلام و المسلمین واعظی ادامه داد: در حوزه رفتارسازی، هنر می تواند در شکل دهی رفتارها تأثیرگذار باشد، در حوزه نمادسازی، نمادهایی را در جامعه گسترش دهد، بنابراین بین حوزه فرهنگ و هنر پیوند عمیقی دارد و هنر می تواند نقش آفرین باشد.
هنر خود یک رسانه است
وی عنوان کرد: نظام ارتباطی، بخش غیرقابل انکار و بخش ضروری هر جامعه ای است، به طوری که جامعه ای وجود ندارد که نظام ارتباطی نداشته باشد؛ نظام ارتباطی دارای دو رکن معناسازی، مفهوم سازی و ایده سازی و همچنین رسانه است که آن معنا و ایده شکل گرفته را به دیگران انتقال می دهد.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: هر جا که حوزه ارتباطی شکل می گیرد، مفهومی شکل گرفته و به کمک رسانه ای و ابزار ارتباطی انتقال پیدا می کند، بنابراین هنر در ابعاد مختلف هم در معناسازی ایفای نقش می کند و هم هنر خود یک رسانه است.
حجت الاسلام و المسلمین واعظی تأکید کرد: برخی تصور می کنند که فقه آمده است که فقط رفتارها و اعمال ما را به لحاظ احکام خمسه مشخص کند، اما نگاه عمیق تر می فهماند که فقه کارکرد عمیق تری در زندگی بشر دارد؛ کسانی که نگاه حداقلی به فقه و هنر دارند، به نقش عظیم هنر در حوزه فرهنگ توجه ندارند و این برمی گردد به نگاه تقلیل گرایانه ای که نسبت به فقه دارند.
وی در پایان اظهار داشت: وقتی که فقه را در بستر کلان اداره جامعه و در بستر حاکمیت دیدیم، آن وقت کارکردی برای فقه دیده می شود که بسی گسترده تر از فقه ناظر بودن و اظهار نظر کردن در باره مجاز و غیر مجاز است.
نظر شما