خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: روابط تجاری ایران در دوران پساتحریم تنها محدود به کشورهای اروپایی که خواستار سرمایه گذاری در بازار ایران هستند نمی شود بلکه ایران ارتباطات گسترده تری را نیز با همسایگان خود آغاز کرده است از جمله این کشورها افغانستان است که به اذعان دبیرکل اتاق مشترک ایران و افغانستان صادرات ایران به افغانستان رشد 4 درصدی داشته است.
بنابراین گزارش، مظفر علیخانی، دبیرکل اتاق مشترک ایران و افغانستان در گفتگویی با فارس در مورد وضعیت بازار افغانستان و حجم مبادلات تجاری این کشور با ایران گفته است: "افغانستان در طی سالهای گذشته همیشه بهعنوان 5 بازار اول صادراتی ایران بوده است و در حال حاضر جایگاه خودش را حفظ کرده، بهطوری که علیرغم کاهش صادرات غیرنفتی طی 8 ماه امسال در کشور، صادرات ما به افغانستان حدود 4 درصد و معادل 1.7 میلیارد دلار بوده است که میتواند سالانه به 5 میلیارد دلار هم برسد. بیش از 90 درصد مایحتاج افغانستان از طریق واردات تأمین میشود و افغانها با توجه به نزدیکی فرهنگ، زبان و مرز مشترک با ایران ترجیح میدهند، تا کالاهای مورد نیاز خود را از برندهای خوب ایرانی، تأمین کنند؛ چراکه ذائقه و الگوی مصرف آنها نیز به تولیدات ما نزدیکتر است. عمده کالاهای صادراتی ایران به افغانستان را پوشاک، منسوجات، دارو، مواد غذایی، لوازم خانگی، مصالح ساختمانی، آشامیدنیها است حتی فرش، موکت و زیرانداز مصرفی افغانستان از ایران تأمین میشود و این بازار کشش خوبی برای صادرات کالای پلاستیکی دارد. طی 8 ماهه امسال طبق آمارهای رسمی 14 میلیون دلار از افغانستان واردات داشتهایم که نسبت به مدت مشابه سال قبل که 5 میلیون دلار بوده، 162 درصد رشد نشان میدهد. افغانها به دنبال تجارت برد برد و افزایش صادرات به ایران هستند اما با موانعی از جمله بروکراسیهای اداری، گمرک و تعرفه بالای واردات مواجه هستند. محصولات کشاورزی از جمله زیره و کنجد، صنایع دستی، سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی و خشکبار از جمله محصولاتی است که از افغانستان به ایران وارد میشود."
این گزارش می افزاید: چندی پیش تسنیم درخصوص افزایش مناسبات تجاری میان ایران و افغانستان گزارش داده بود که: "قرار است افغانستان و ایران در ماه جاری قرارداد 100 میلیون دلاری میان دو کشور را به امضا خواهند رساند. براساس موافقتهای به عمل آمده این قرارداد میان تهران و کابل در بخش توسعه تجاری دو کشور در حاشیه نمایشگاهی با مشارکت ایران در کابل منعقد میشود. بر اساس برآوردها میزان مبادلات تجاری میان ایران و افغانستان بیش از 900 میلیون دلار است. آمارها نشان میدهد میزان واردات افغانستان از ایران 3 میلیارد دلار است که این مقدار 40 درصد از کل واردات این کشور است. واردات افغانستان از ایران شامل کالاهای مصرفی مانند مواد شوینده، مواد غذایی، مصالح ساختمانی، سوخت، دارو، صنعت چوب و پلاستیک میباشد این در حالی است که صادرات افغانستان به ایران را محصولات کشاورزی، میوههای تازه و خشک، سبزیجات، گیاهان دارویی و زعفران تشکیل میدهد. سال گذشته قرارداد تجاری ایران و افغانستان به مبلغ 50 میلیون دلار به امضا رسید، اما قراردادی که قرار است در ماه جاری بین دو کشور به امضا برسد دو برابر مبلغ سال گذشته یعنی 100 میلیون دلار میباشد که این موضوع نشان دهنده گسترش مبادلات تجاری دو کشور است."
همچنین الحاج عبد الهادی فرهنگ، رایزن تجاری سفارت افغانستان در ایران ابتدای سال جاری گفتگویی با فارس داشت و درباره نوع روابط تجاری و اقتصادی ایران و افغانستان گفته بود که: "سقف صادرات ایران به کشور افغانستان بیش از دو و نیم میلیون دلار است که این رقم در حال افزایش است. در بحث مواد غذایی و شوینده از کالای ایرانی استقبال خوبی میشود و اکثر مردم افغانستان از کیفیت کالاهای ایرانی راضی بودهاند. صندوق ملی در بانک جهانی دارای زمینه اقتصادی مناسبی در بخش پروژهها، مالی و ذخیره پول است و این پروژهها رقمی شامل صد میلیارد دلار دارد و از جمله آنها نیروگاه کابل و شمال افغانستان است که شرکتهای ایرانی در زمینههای مختلف فعالیت داشتهاند.
رایزن تجاری سفارت افغانستان در ایران با بیان اینکه در بخش صادرات و واردات شرکتهای مختلفی در زمینه بهداشتی و شویندهها در افغانستان تبلیغات میکنند، عنوان کرد: این شرکتها بازار خوبی دارند و ثبات و امنیت اقتصادی در بازار این کشور را دارا هستند. شرکتهای ایرانی در دادوستد با افغانستان مشکلی ندارند و علاقهمند هستند که مسئولان ایرانی این موضوع مهم را در نظر بگیرند که در نتیجه آن روابط اقتصادی بین دو کشور تنگاتنگ شود."
یادآور می شود: افغانستان بخشی از سرزمین هایی است كه به لحاظ تاریخی و فرهنگی در گستره سرزمین های ایرانی قرار می گرفته و در قرون 18 و 19 میلادی، به تدریج در پی سیاست های حائل سازی انگلستان میان هند و سرزمین های مجاورش، از ایران تجزیه گردید. پیش از آن این سرزمین همواره بخشی مهم از خراسان بزرگ را كه خاستگاه بسیاری از بروندادهای فرهنگ ایرانی بود، در بر می گرفت. این سرزمین ها تا پیش از جدایی در میان ایرانیان بخشی از خراسان به شمار می آمد و بخش هایی از آن نیز به «كابلستان» شهرت داشت. اطلاق عنوان «افغان»- كه نام تیره ای از قوم پشتون ساكن در این سرزمین بود- تنها در سال های پس از جدایی این سرزمین ها رواج و رسمیت یافت.
دو كشورایران و افغانستان از علقه ها و پیوندهای عمیق تاریخی، فرهنگی، قومی و مذهبی برخوردار می باشند. دو كشور تا سال 1275ق. یك كشور محسوب می شدند. در سال مذكور منافع استعمار پیری عنی انگلیس اقتضا كرد كه باید افغانستان از خاك ایران جداشده و بین ایران و هند حایل شود. آنچه در تفكیك سیاسی افغانستان از ایران تأثیرگذاربود است، ترفندهایی استعمار انگلیس برای تضعیف سرزمین یگانه مردم افغانستان و ایران بوده است. لذا درزمان ناصرالدین شاه با انعقاد قرارداد پاریس انگلیس به هدف خود رسید و كشور افغانستان استقلال پیداكرد «انعقاد قرار داد 1275ق. در پاریس منجر به استقلال افغانستان از ایرانگردید.»
روابط دوكشور از زمان جدایی تا سال 1357 فراز ونشیب هایی داشته است ودر مجموع روابط دوكشوربصورت كم رنگ بوده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران روابط شكل دیگری بخود گرفت و حضور ایران درصحنه افغانستان بیشتر گردید از آنجائیكه موضوع نسبتاً كلی است و این تحقیق مختصر گنجایش آنرا ندارد كه بطور مبسوط و ذوابعاد راجع به موضوع تحقیق به كنكاش وبررسی بپردازد، لذا در این تحقیق مختصر سعی شده است كه با توجه به اهداف، منافع، نقش و جهت، سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال افغانستان بطور اجمالی بحث وبررسی شود.
نظر شما