اشاره:
سیده معصومه طباطبایی، که سابقه مشاوری در دانشگاه تفرش را داراست و در دانشگاه علم و صنعت ایران نیز به عنوان مربی طرح حکمت مشغول بوده و همچنین مربی طرح شهید ضابط در نهاد مقام معظم رهبری، حافظ کل قرآن کریم، دارای تحصیلات کارشناسی جامعه الزهرا (س) و مسئول واحد خواهران دبیرخانه کانون های مساجد قم نیز است به علت سوابق حضور در دانشگاه های مختلف و پاسخ به سوالات دانشجویان در خصوص مسائل اعتقادی کمی بیشتر با ذائقه تنوع پذیر جوانان آشنایی دارد.
در این شماره از گفتگوی سینمایی مان و به علت همین سبقه پربار تلاش کردیم تا علی رغم مشغله فراوان با وی گفتگویی داشته باشیم.
وی در یک نگاه کلی وضعیت سینما و خوراک فکری که به نسل جوان با این هنر داده می شود را وضعیت به سامانی نمی داند و می گوید، فیلم های سینمایی ما درست مخالف آنچه که در آموزهای اسلام است را در قالب هنری تاثیر گذار ارائه می کنند و درصد تخریب چنین روشی بسیار بیشتر از روش های رو در رو و مستقیم است.
وی خواستار تشکیل نهادی است تا به رصد علمی این مسائل و ارائه راهکاری عملی بپردازد. آنچه در پی می آید حاصل این گفتگوست:
در ابتد بفرمائید، رابطه فرهنگ و سینما و میزان نقش این هنر در ساختار فرهنگی کشور چیست؟ سینما یکی از ابزارهای فرهنگ ساز با محوریت و موضوعات مختلف و بالاخص موضوعات فرهنگی و اجتماعی است، مهم ترین شاهد این ادعا رابطه میان سینما و جامعه است. تقابل سینما به عنوان نهادی فرهنگ ساز با فرهنگ عمومی جامعه بسیار تنگاتنگ است اما مسئله مهم در چنین تولیداتی این است که نهاد سینما فضایی اجتماعی است و عوامل متعددی در آن موثر است. هنرمندان و عوامل تولید در رتبه های اول آن قرار دارند. پرداختن به مسائل اجتماعی از طریق سینما و تلویزیون نیازمند آشنایی دقیق فیلمسازان با مقوله فرهنگ اجتماعی متعالی آن کشور و آشنایی با اعتقادات و ارزش هایی که برای مخاطب و جامعه مخاطب ایده و ارزش است.
به نظر شما جوان ایرانی در قالب فیلم های سینمایی ما همانی که هست، معرفی می شود؟ متاسفانه غالب فیلم های ما جوان فعال را حتی جوان دانشجو را به عنوان موجودی که تنها مشغول هیجانات و عشق های زودگذر است، معرفی می کند و این در حالی است که در کشوری که اکثریت افراد آن را جوانان تشکیل می دهند، نیاز است که از موفقیت ها و افتخارات جوانان برجسته کشور که اتفاقا فراوان نیز هست و حتی در سطح بین المللی هم بروز و نمود یافته اند، به عنوان الگو معرفی شود چرا که سرمایه اصلی جهت پیشرفت در هر عرصه ای در تمام جوامع و کشورها نیروی انسانی بالاخص جوانان هستند.
این عدم نگرش و پردازش صحیح می تواند چه مشکلاتی را در بر داشته باشد؟ حال اگر ما با نشان دادن مدهای رنگارنگ و با مشغول کردن جوان به لذت های ظاهری در سینما ذهن جوانمان را در راستای چنین مقولاتی جهت دهیم، آیا حقیقتا می توانیم پیشرفت و تعالی علمی و فرهنگی از جامعه بالاخص جوانان را انتظار داشته باشیم، ما که با نشان دادن زندگی های رویایی و ازدواج ها و دوستی های خلاف عرف و فرهنگ تنها کاری انجام داده ایم که جوان بعد از تماشای چنین فیلم هایی به داشته های خود راضی نباشد. مثلا یک جوان روستایی و یا از قشر کم درآمد با دیدن این دست فیلم ها که اکثرا پسر و یا دختر پولداری با خانه های مجلل و ماشین های مدل بالا، عاشق پیشه و بدون هیچ مشکلی در ارتباطات نمایش داده می شود، آیا واقعا این جوان به سطح زندگی خود قانع خواهد بود. ما در سینمای خودمان باید نیم نگاهی هم به اوضاع و احوالات چنین افرادی داشته باشیم و سنجیده تر رفتار کنیم. به طور مثال در مقوله ازدواج که روش و مراحل آن در عرف خانواده های ایرانی با آنچه که در اکثر فیلم های ما اتفاق می افتد، متفاوت است، پایبند نمی ماند.
آیا برخلاف اکثر تولیدات تلویزیونی در فیلم های سینمایی به نحوه ارتباط بین محرم و نامحرم درست پرداخته می شود؟ متاسفانه در بسیاری از فیلم های سینمایی ما روابط با نامحرم به راحتی نشان داده می شود و در این مورد به مجرد و یا متاهل بودن فرد هم بی توجهی می شود و متاسفانه همین ندانسته های کوچک در کل تبدیل می شود به یک روش زندگی جدید در بین جوانان و حتی مردم ما و مشکلات اینچنین پایه ریزی می شود.
یکی از مشکلات جامعه امروز ما بدپوششی آقایان و بی حجابی خانم ها با وجود استفاده از پوشش هایی مثل مانتو و روسری است، آیا این تناقض حاصل تبلیغات غلط و پوشش های بد برخی از بازیگران ما در فیلم های سینمایی نیست؟ در مورد گریم و آرایش بازیگران به عنوان عناصر تاثیر گذار در جامعه و بخصوص در بین جوانان باید بگویم که متاسفانه پوشش و یا نحوه گریم برخی از بازیگران به شکلی است که با فرهنگ ایرانی و همچنین متدهای اسلام در این خصوص کاملا مغایرت دارد و متاسفانه فیلم های سینمایی ما با چنین استفاده ابزاری از بازیگر و چهره او باعث می شود که نه تنها در سینما، بلکه زمانی که این بازیگر در رسانه ملی هم ظاهر می شود با یادآوری آن پوشش و یا آرایش و اینکه این فرد در تلویزیون هم حضور دارد، مجوزی باشد برای اینکه قبح مسئله از بین برود. البته به عقیده بنده چنین هنجار شکنی یک نوع دهن کجی به اعتقادات و باورهای مخاطب است و نتیجه آن از بین رفتن و سست شدن ارکان نظام خانواده است.
نگاه چنین فیلم هایی به خدا و بندگی انسان چگونه است، آیا این نگاه می تواند به زیبایی و عاقلانه تاثیرگذار باشد؟ متاسفانه آنچه غالبا در فیلم های ما نمایش داده می شود این است که هر زمان که مشکل داری به درگاه خدا روبیاورد و هر که از نظر مالی بیشتر نیاز داشته باشد، بیشتر به خدا روی می آورد و آنکه متمول تر باشد، بی نیاز به عبادت و نیایش است، البته شاید سایه ای از آن را در روز مرگ آن فرد ببینیم، چرا که بسیاری از مردم فقط برای حوائج به درگاه خدا استغاثه و انابه می کنند و خداوند در آیات قرآن از این افراد یاد کرده و اینگونه افراد را مورد نکوهش قرار داده، پس شایسته آن است که در فیلم های ما فرهنگی را که مخالف فصل صریح قرآن است، ترویج نکنیم.
یکی از انواع فیلم های سینمایی ما فیلم دینی است، در این جریان تا چه حد موفق عمل کرده ایم؟ فیلم دینی، فیلمی است که مغز و محتوای آن با محتوای دین و ارزش های آن مطابق باشد، به عبارتی نوک پیکان و هدف آن تاثیر گذاری بر مخاطب باشد و این تاثیر مروج ارزش های دینی باشد. به نظر من اگر این هدف هنرمندانه و غیرمستقیم نمایش داده شود و مخاطب را در پایان فیلم وادار به نتیجه گیری کند، بسیار مفید فایده تر است. در قالب چنین آثاری مشاهده می شود، زمانی که فیلم نتیجه را همچون ساندویچ آماده به خورد مخاطب می دهد با برخورد منفی مخاطب روبرو می شود.
پایان پیام/
نظر شما