انزواي فرهنگ پژوهش و خاموشي موتور محرك پيشرفت جامعه

خبرگزاري شبستان- مازندران

پژوهش هر چند كه نياز هر جامعه محسوب مي شود اما متاسفانه در عمل به اين مقوله و دست اندركاران آن، توجه چنداني نمي شود.

دانشگاه ها و حوزه هاي علميه، دو نهاد اثر گذار در جامعه به شمار مي آيند كه حتي در اين مراكز علمي و معرفتي نيز به پژوهش هاي كاربردي و بنيادي و در خور نياز، اهتمام چندان نمي شود.

برگزاري همايش هاي علمي، سمينارهاي مناسب و ... در هفته پژوهش چندان مورد عنايت قرار نمي گيرد و در حد شعار و رفع تكليف، خلاصه مي شود كه مصداق آن توجه بيشتر به فرهنگ آموزش تا فرهنگ پرورش است.   

حسين نوراني، كارشناس واحد پژوهش اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي مازندران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري شبستان در ساري درباره اينكه چرا يافته هاي پژوهشي، كاربست پيدا نكرده و در فرآيند ادارات و سازمان ها، به ندرت مشاهده مي شود، گفت: هنگامي يك يافته پژوهشي، كاربست در جامعه پيدا مي كند كه هم يافته هاي پژوهشي براي تصميم گيران، مفيد و موثر باشد و هم فرهنگ پژوهشي در جامعه، شكل گرفته باشد.

وي اظهار كرد: متاسفانه در جامعه ما مقوله فرهنگ پژوهشي كمتر به آن توجه شده در واقع فرهنگ پژوهشي، شكل نگرفته است و مديران و تصميم گيران كمتر به يافته هاي پژوهشي، رجوع مي كنند.

نوراني با بيان اينكه آنها، يافته هاي پژوهشي را براي كارهايشان، مهم نمي دانند، افزود: در حقيقت اگر بتوان پژوهشگراني را تربيت كرد تا پژوهش هاي كاربردي داشته باشند و براي توسعه و بهره وري سازمان ها و جامعه مفيد باشند كه لازمه رسيدن به اين مهم، نهادينه كردن فرهنگ پژوهشي از آغاز تا پايان در جامعه است.

وي بيان كرد: فرايند پژوهشي از شروع كه همانا مسئله يابي است و روش مندي حل مسئله به طبع آن، ادامه دارد با فرهنگ پژوهشي گره خورده است.

نواراني ابراز كرد: امروزه شاهد كپي برداري تحقيقات و كم فروغي اخلاق پژوهش هستيم كه همه نشانه اي از ضعف فرهنگ پژوهشي است.

اين پژوهشگر گفت: هنگامي كه فرهنگ پژوهشي در جامعه مورد مقبوليت واقع شود، هم محقق اخلاق مدارتر و به طبع آن، تحقيق كاربردي و بنيادي مي شود.

وي اظهار كرد: در اين بين اگر مديران و تصميم گيران، حفظ جايگاه شغلي خود را منوط به افزايش بهره وري و كارايي سازمان يا نهادي كه در آن كار مي كنند، بدانند ناچار هستند كه به ارزيابي سيستم و خودشناسي سازماني اقدام كنند.

نوراني تصريح كرد: با تحقق اين مهم، دست تمنا به پژوهشگران دراز مي كنند و به پژوهش هاي بنيادي و كاربردي، بيشتر نيازمند خواهند بود.

وي بيان كرد: چرخه بين محقق خوب و تحقيق كاربردي و نياز مديران و تصميم گيران به افزايش بهره وري و كاربردي در بستر فرهنگي، شرايط كاربست يافته هاي پژوهش را در جامعه ممكن مي سازد.

نوراني ابراز كرد: اداراه كل فرهنگ و ارشاد اسلامي مازندران به عنوان دستگاه متولي فرهنگ وظيفه خود مي داند كه نسبت به مقوله فرهنگ پژوهشي، حساس شود.

وي گفت: پايان نامه هاي ويتريني، طرح هاي پژوهشي كه كمتر مراجعه كننده دارند و رواج فرهنگ كپي برداري در مقولات و تحقيقات كه همه بارقه هايي از فقدان اخلاق پژوهشي و فرهنگ پژوهشي است، اين اداره را مجاب كرده كه نشست فرهنگ پژوهشي را در يك شنبه (29آذر) با حضور مديران واحدهاي پژوهشي سازمان و نهادهاي دولتي استان با حضور لطف الله آجداني، مركزآموزش و پژوهش هاي توسعه و آينده نگري سازمان مديريت و برنامه ريزي مازندران و پژوهشگران در سالن كنفرانس را برگزار نمايد.

حجت الاسلام مهدي تقي زاده، امام جمعه دابو و دشت سر آمل و استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري شبستان در ساري پيرامون اهميت پژوهش و نياز جامعه به اين مقوله، گفت: يكي از محوري ترين نيازهاي پژوهشي، توجه به سبك زندگي ديني است كه متاسفانه امروز كمتر مورد عنايت قرار مي گيرد.

وي افزود: بكارگيري مسائل دين چه ابعاد اصول و فروع آن، موجب ارتقاء سطح علمي مي شود اما مشكل امروز، عدم توجه به اين مهم است.

حجت الاسلام تقي زاده اظهار كرد: متدها، رفتارها و الگوي رفتاري كه در اختيار جوانان قرار مي گيرد، پيروي از روش هاي غربي است.

وي با اشاره به تفاوت مراكز علمي ايران و غرب، تصريح كرد: علم و معنويت، توام با يكديگر در نهادهاي علمي، پژوهشي و حوزه و دانشگاه در ميهن، مي طلبد بيشتر مورد توجه باشد چرا كه باعث ارتقاي هر چه بيشتر مبناها و رشد علمي مي شود.

حجت الاسلام تقي زاده بيان كرد: مشكلات امروز در جامعه، متاثر از توجه مراكز علمي به برنامه هاي غربي و همچنين نسل جوان و آينده ساز به اينگونه موارد است كه اين معضل اساسي به شمار مي آيد.  

وي با تاكيد بر اينكه در استان مازندران مي طلبد كه به پژوهش هايي مورد نياز استان توجه شود، ابراز كرد: تهيه شناسنامه علوي استان با توجه به اينكه اين ديار، مهد علويان است با مركزيت آمل، يكي از پژوهش هايي است كه بايد به آن عنايت ويژه شود.

حجت الاسلام تقي زاده گفت: ارتباط با بزرگان دين، توجه به اماكن متبركه، بهره گيري از تجارب انديشمندان اين ديار و ... مي تواند در تهيه شناسنامه علوي مازندران، كمك شاياني كند.   

پژوهش نياز هر جامعه است كه عدم توجه حتي توجه كم به اين مقوله مهم، موجب جبران هاي بسياري براي جامعه و آيندگان مي شود كه در اين راستا نهادهاي پژوهشي و فرهنگي نظير دانشگاه ها، حوزه ها و ... بايد راهكارهايي جهت اتخاذ هر چه بيشتر مقولات پژوهشي و مورد نياز نه تنها كشور بلكه براي استان و منطقه، ارائه دهند.

توجه به نياز هر منطقه توسط مسئولين و تصميم گيران به دليل احاطه آنها به امكانات چه نيروهاي پژوهشگر و چه منابع مالي، وظيفه آنها را بيش از پيش نشان مي دهد.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از 1379 به منظور ترویج فرهنگ پژوهش چهارمین هفته از آذر ماه را به نام «هفته پژوهش» نامگذاری کرد كه مي طلبد به اهداف ارزشمند آن، تاملي دوباره شود.

گزارش: معصومه عليزاده