حجت الاسلام علی جلائیان اکبرنیا، مدیر مرکز پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی در گفتگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در خصوص اهمیت و ضرورت پرداختن به پژوهش های کاربردی و مورد نیاز جامعه اظهار کرد: نیازهای جامعه بر دو دسته قابل تقسیم است؛ نخست بنیادی و دیگری ظاهری و کاربردی است. اما آن چیزی که می تواند به عنوان مبنا برای استفاده صحیح و علمی در هر دو حوزه قرار بگیرد، بررسی آن نیازها به صورت پژوهشی و تحقیقی است.
وی ادامه داد: بنابراین مباحث بنیادی را بدون نظام و شکل تمدنی قطعا به طور صحیخ نخواهیم داشت مگر آن که درباره آن تحقیق جدی شود و پس از آن برنامه کاربردی را باید مبتنی بر شناخت نیازها از طریق پژوهشی های میدانی و تببین چگونگی دست یافتن به نتیجه مطلوب از طریق پژوهش به دست آوریم.
وی با بیان این که آزمون و خطا، از دست رفتن سرمایه ها و فدا شدن نسلی خواهد بود که ممکن است در ابتدای انقلاب ها معنا و مفهومی داشته باشد، افزود: اما در طول انقلاب ها و وقتی نهال انقلاب جانی می گیرد، باید با برنامه های بلندمدت که مبتنی بر پژوهش ها و در نظر گرفتن واقعیت های جامعه است، اتفاق بیفتد.
حجت الاسلام جلائیان اکبرنیا همچنین در پاسخ به این سوال که نیازهای اجتماعی را چگونه می توان در اولویت بندیِ پژوهش دسته بندی کرد، گفت: با توجه به ارتباط های سریع و راحت و سهل که در جامعه فعلی میان جوامع اتفاق می افتد، مسائل اجتماعی به سرعت در حال شکل گیری و تغییر معنادار هستند، به گونه ای که پاسخ گویی به مطالبات اجتماعی و برنامه ریزی صحیح برای آن ها نیازمند پژوهش های به روز و با شاخصه های امروزی است.
وی اضافه کرد: بنابراین، بسنده کردن به تحقیقات گذشته که در پایه های مسائل اجتماعی پیشین بوده اند، پاسخ گوی بسیاری از نیازهای اجتماعی امروز نیست، چه در حوزه رفتار و چه در حوزه ارتباط با دیگران. حتی در حوزه ای مانند مطالعه و کتاب خوانی و ارتباط های درون خانوادگی، وسایل ارتباط جدیدی در دسترس است و سبک های ارتباطی دگرگون شده که نیازمند پژوهش های جدید برای استفاده از آن ها برای ارتقای سطح مسائل اجتماعی مبتنی بر آموزه های دینی است.
این استاد دانشگاه در خصوص رابطه پژوهش و پیشرفت و تمدن سازی بیان کرد: پژوهش اگر به طور دقیق صورت بگیرد، از بسیاری خطاها و هزینه های بی موردِ سرمایه ها جلوگیری می کند و نقشه راه را فراهم و از خطاهای پیش بینی نشده جلوگیری می کند. برنامه های پنج ساله گذشته خود نمونه ای از این قضیه است که گاه یک برنامه که خلق الساعه (در همان لحظه) تصویب و ایجاد شده، نتوانسته هیچ مشکلی از مشکلات کشور را حل کند بلکه به برخی مسائل، خود این مساله دامن زده است که نمونه های بارز آن را در برنامه های اقتصادی فعلی کشور می توان به راحتی مشاهده کرد.
مدیر مرکز پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی در ادامه تمدن را ادامه و بقای یک نظام سالم خواند و ابراز کرد: اگر نظامی بتواند بدون افت و خیز و افول سال های سال ادامه داشته باشد و اصول آن مستحکم شود، در بلندمدت تبدیل به تمدن می شود. در حقیقت تمدن یک روزه و دوروزه اتفاق نمی افتد بلکه تمدن حاصل ثبات و بقای حکومتی است که دارای نظام های ثابت است.
وی با تاکید بر این که پژوهش ها به ثبات پایه های یک حکومت کمک می کنند که نتیجه آن بقای حکومت شده و آن حکومت تبدیل به تمدن می شود، ابراز کرد: البته زمانی که این اصول بتواند بر دیگر نظام ها هم تاثیر بگذارد و پا از جغرافیایی خودش هم بیرون بگذارد.
به گفته حجت الاسلام جلائیان جمهوری اسلامی که تاثیر بسزایی در میان کشورهای مختلف داشته است، با پژوهش ها و تحقیقاتی که درباره مسائل گوناگون اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و مانند آن باید داشته باشد، آرمان هایش را به صورت روشن و برنامه کاربردی و با اطلاعات طبقه بندی شده باید بتواند در اختیار همه قرار دهد تا الگوی مناسب برای استفاده و پیروی قرار گیرد؛ این زمینه ای است برای تبدیل یک نظام به تمدن.
وی با تاکید بر این که پژوهش ها اگر مبتنی بر نیازهای واقعی و در ارتباط تنگاتنگ با بازار کار باشد، قطعا در گوشه کتابخانه قرار نخواهند گرفت بلکه به میدان عمل می آیند، خاطر نشان کرد: یکی از دلایلی که پژوهش های ما در برخی موارد نتوانسته مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد، انتزاعی بودن و جدا بودن آن ها از نیازهای واقعی جامعه است یا این که در اصل موضوع بی ارتباط بوده است یا این که در پاسخ گویی به نیازها به صورت جزیی نتوانسته یک پیشنهاد عملی و کاربردی داشته باشند.
نظر شما