تقویت فرهنگ دینی و اسلامی در دستور کار شورای فرهنگ عمومی/ عقلانیت، حقوق و اخلاق؛ بن مایه های فرهنگ دینی است

خبرگزاری شبستان_ خراسان شمالی؛ امروز 14 آبان بر مبنای تقویم، روز فرهنگ عمومی نام گرفته است، روزی که از سال 87 وارد مناسبت های تقویم شد. می دانیم که نام گذاری یک روز خاص برای یک مناسبت، نشان از اهمیت آن موضوع داشته و توجیه کننده سیاست های کلان یک نظام محسوب می شود و شاید یکی از نخستین ملزومات یک جامعه با نشاط و امن، نهادینه کردن رفتارهای درست و هنجار ها در قالب یک فرهنگ سازی عمومی و همه جانبه باشد.

بی شک فرهنگ عمومی یک جامعه، یکی از اولین بخش های یک جامعه است که در برابر وقایعی که آن جامعه را به سعادت یا سقوط سوق می هد، نقش کلیدی و بنیادین دارد. بنابراین، فرهنگ عمومی عبارت است از مجموعه ای منسجم و نظام یافته از اهداف، ارزش ها، عقاید، باورها، رسوم و هنجارهای مردم یک جامعه، قوم یا ملت و شامل تمام فعالیت های مبتنی بر اندیشه و عادت است که برای برآوردن نیازهای بشری بسته به انواع جوامع از نظر تاریخی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی رفتارهای عمومی مردم را شکل می هد.

از دیدگاه مقام معظم رهبری، بخش های مختلف فرهنگ عمومی بر دو گونه ظاهری و باطنی است، در بخش ظاهری، امور و مسائلی است که بارز و جلوی چشم است و در سرنوشت یک ملت دخالت دارد، اما در دراز مدت تاثیر می کند، یعنی در مسیر زندگی و حرکت های آینده یک ملت تاثیر دارد، مثل شکل لباس و چه پوشیدن و چگونه پوشیدن و از کلام کدام الگوی پوشش استفاده کردن یا شکل معماری در جامعه و در چگونه خانه ای زندگی کردن، جزو مصادیق و نمودهای بارز فرهنگ عمومی جامعه است.

بُعد باطنی از فرهنگ عمومی هم آن است که مانند بخش اول در سرنوشت یک ملت تاثیر دارد اما تاثیراتش فوری و بسیار محسوس است، یعنی خود امور مربوط به این بخش از فرهنگ عمومی، چندان محسوس نیست اما تاثیراتش در جامعه و سرنوشت و مسیر آن بسیار محسوس است. از جمله این امور و در واقع عمده ترین آنها، اخلاقیات است، اخلاق فردی و اجتماعی مردم یک جامعه. به طور فرض، افراد یک جامعه، وقت شناس نباشند، وقتی وارد آن جامعه می شوید، این وقت ناشناسی آنان را از طریق تاثیرات منفی اش در سرنوشت خودتان و مردم در می یابید، در حالی که خود آن چندان واضح نیست.

از دیدگاه رهبری، وجدان کاری، صبور بودن، وقت شناسی، دوری از عافیت طلبی و احترام به بزرگترها و پدر و مادر، از جمله مصادیق فرهنگ عمومی به شمار می روند. به همین منظور و به مناسبت 14 آبان، روز فرهنگ عمومی، خبرنگار خبرگزاری شبستان، با رئیس و دبیر شورای فرهنگ عمومی خراسان شمالی، به گفتگو پرداخته است که در ادامه می خوانید.

حجت الاسلام ابوالقاسم یعقوبی، رئیس شورای فرهنگ عمومی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اهمیت فرهنگ در جامعه می گوید: نام گذاری روزهای سال برای مناسبت های خاص به منظور ایجاد فضا و ارائه گفتمان و توجه به آن مسئله و رویداد است.

وی 14 آبان که به نام فرهنگ عمومی نام گذاری شده است را روز حرکت ذهن ها، فکرها، قلم ها و قدمها به سوی مقوله زیر بنایی، زیر ساختی و مهم فرهنگ می داند و می افزاید: اهمیت فرهنگ بر کسی پوشیده نیست و این مهم چه در بلاد کفر و چه در بلاد مسلمان مورد توجه قرار می گیرد.

وی بیان می کند: فرهنگ مانند ریلی است که بقیه پدیده های جامعه مانند اقتصاد و سیاست باید از آن عبور کنند، پس پیشرفت این پدیده ها بدون پشتوانه فرهنگی میسر نخواهد بود.

وی با اشاره به اینکه فرهنگ هر جامعه بر گرفته از جهان بینی آن جامعه است، اظهار می کند: بر اساس بیان رهبری، بن مایه های فرهنگ دینی، عقلانیت، حقوق و اخلاق است، بنابراین اگر در جامعه ای این سه مورد درست پایه گذاری شود، جامعه رو به پیشرفت خواهد رفت.

رئیس شورای فرهنگ عمومی استان عنوان می کند: در اسلام به هر سه مورد استدلال شده است و پرورش عقلانیت و خردمندی، نخستین مورد در اسلام است که به آن تاکید شده است.

وی اضافه می کند: اخلاق، معرف شخصیت فردی و اجتماعی است و پایبندی به قانون و حقوق هم سبب اصلاح فرهنگ عمومی کار می شود.

امام جمعه بجنورد تصریح می کند: اگر زیبایی های اخلاقی در جامعه بروز پیدا کند، فرهنگ عمومی زیبا می شود، بنابراین اگر رسانه ها عقلانیت، اخلاق و قانون را به درستی در جامعه تبیین کنند، پایه های فرهنگ عمومی قوی و پیشتازی خواهیم داشت.

حجت الاسلام یعقوبی می گوید: نمی توانیم دیمی عمل کنیم، بلکه باید دارای مهندسی فرهنگی باشیم و هر شهر و جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، معرف فرهنگ مردم آن شهر باشد نه اینکه فرهنگ غرب را ترویج دهد.

وی با تاکید بر اینکه اگر چارچوب فرهنگ عمومی را درست شکل دهیم، فرهنگ جامعه هم به درستی شکل می گیرد، می گوید: فرهنگ عمومی سکوی پرش است که با اصلاح آن می توانیم مردم را رو به جلو سوق دهیم.

حجت الاسلام یعقوبی با اشاره به اینکه شورای فرهنگ عمومی کار اجرایی نمی کند و فقط مصوبه دارد، می افزاید: مسئولان دستگاه های اجرایی استان باید خود را با این مصوبات وفق دهند و در راستای اجرای آنها گام بردارند، گرچه گاهی فرار از اجرای مصوبات را هم داریم که باید از سوی استانداری به عنوان نهاد حاکمیتی و عضویت استاندار در شورای فرهنگ عمومی به عنوان نائب رئیس، پیگیری شود.

وی با تاکید بر نهادینه کردن فرهنگ نماز در جامعه و مدارس، می گوید: اقامه نماز؛ غفلت ها، غرور و خود بینی را از بین می برد، اما متاسفانه آنگونه که باید در مدارس به نماز احترام نمی کنیم.

قائم مقام نماینده ولی فقیه در استان می افزاید: باید اصلاح فرهنگ عمومی و توجه به ارزش ها و واجباتی مانند نماز و حجاب را از مهدهای کودک در فرزندانمان شروع کنیم، چرا که کار فرهنگی رگبار نیست بلکه باران نم نم است و زمان می برد.

وی با اشاره به عزاداری های مردم در ماه های محرم و صفر می افزاید: باید به سمت عزاداری های منظم و هدف دار حرکت کنیم و فرهنگ این کار را در بین هیئات مذهبی ایجاد کنیم تا با کنار گذاشتن منیت ها در هیأت مذهبی در راستای اصلاح فرهنگ عمومی گام برداریم.

وی تصریح می کند: باید شعارمان در انجام کارها به خصوص کارهای فرهنگی، همه با هم باشد نه همه برای من! بنابراین انجام کار جزیره ای در حوزه فرهنگ جواب نمی دهد.

حجت الاسلام یعقوبی فرهنگ عمومی را پای بست و بنیاد جامعه می داند و می افزاید: باید در پی تقویت پایه های جامعه باشیم تا جامعه رو به پیشرفت حرکت کند، نه اینکه فکر نقش و نگار و جوانب کار ما را از کار اصلی باز دارد.

وی با بیان اینکه اگر مردم درست هدایت و توجیه شوند، می توان انجام کارهای بزرگ را از آنها دید، می افزاید: وضعیت عفاف و حجاب در استان امیدوارکننده و رو به رشد است و گاهی مواردی که در زمینه بی حجابی در استان مطرح می شود، ناشی از این است که اقلیت آنقدر در جامعه ظهور و حضور پیدا کردند که ما فکر می کنیم اینها اکثریت اند.

وی تصریح می کند: با احصاء آسیب های 10 گانه فرهنگی شهرستان های استان از سال گذشته، بیان این آسیب ها از سوی روحانیون در مناسبت های مختلف مذهبی-ملی برای توجه مردم به آسیب ها در دستور کار قرار گرفت تا اولویت تبلیغ روحانیون و مبلغان آشنایی مردم با آسیب های فرهنگی استان باشد که بتوانند در راستای کاهش آنها اقدام کنند.

وی می گوید: اگر می خواهیم ارزش ها را در جامعه نهادینه کنیم و سبب هدایت جامعه شویم، راهی نداریم مگر اینکه از همان راهی که دشمن وارد کار شده است، یعنی شبکه های اجتماعی، استفاده کنیم.

حسین ثابت قدم وحید، دبیر شورای فرهنگ عمومی خراسان شمالی هم در این باره به خبرنگار شبستان می گوید: فرهنگ، همواره مورد توجه صاحب نظران و بزرگان جامعه بوده است، چرا که انقلاب اسلامی ایران، انقلاب فرهنگی است.

وی می افزاید: فرهنگ دارای الزاماتی است که ورود حاکمیت به مقوله فرهنگ، فرهنگ محور بودن مدیریت کشور و ایجاد تشکیلات از الزامات آن به شمار می رود که شورای فرهنگ عمومی به این مباحث توجه می کند.

وی عنوان می کند: خراسان شمالی مولفه ها و پتانسیل های زیادی برای انجام کار فرهنگی دارد، چرا که در مجاورت بارگاه امام رضا(علیه السلام) قرار دارد و مردم آن ولایت مدار و پایبند ارزش های اسلامی و انقلابی هستند.

دبیر شورای فرهنگ عمومی استان بیان می کند: جهت گیری اساسی ما در شورای فرهنگ استان متاثر از سبک زندگی اسلامی است که در آن 20 موضوع اساسی در سبک زندگی اسلامی را مورد توجه قرار داده ایم.

وی می افزاید: تحکیم بنیان خانواده، تقویت و توسعه معماری اسلامی، ورزش اخلاق مدار و همگانی، ترویج توجه به قوانین رانندگی و داشتن صبر و طمأنینه، ترویج فرهنگ تعاون، کار وقف و پرداخت مالیات، ترویج فرهنگ سلامت، محیط زیست، سرمایه گذاری و اشتغالزایی و توجه به جاذبه های گردشگری از جمله موضوعات 20 گانه است.

ثابت قدم اظهار می کند: جشنواره سراسری فرهنگی و هنری سبک زندگی اسلامی به صورت منطقه ای با حضور پنج استان کشور در خراسان شمالی تا پایان امسال برگزار خواهد شد که زمینه را برای توجه مردم به سبک زندگی اسلامی فراهم می کند.

وی با بیان اینکه شرایط برای تحولات فرهنگی در استان فراهم است، می گوید: 10 آسیب جدی فرهنگی هر شهرستان استان به تفکیک مشخص شده است که پرخاشگری، اعتیاد و طلاق در تمام شهرستان ها در ردیف های نخست قرار دارد.