به گزارش خبرنگار کتاب شبستان، دکتر «قیصر امین پور» در دوم اردیبهشت ، سال 1338 درشهرستان گُتوند خوزستان متولد شد. وی دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند و برای ادامه تحصیل به دزفول رفت.استاد امین پور تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته دامپزشکی در دانشگاه تهران آغاز کرد. اما در سال 1358 از رشته دامپزشکی انصراف داده و به جمع دانشجویان علوم اجتماعی پیوست. قیصر امین پور مجدداً در سال 1363 تغییررشته داد و تحصیلات خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران دنبال کرد و در بهمن ماه سال 1376 با دریافت مدرک دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد.
او در سال ۱۳۵۸، از جمله شاعرانی بود که در شکلگیری و استمرار فعالیتهای واحد شعر حوزه هنری تا سال ۱۳۶۶ تأثیر گذار بود. وی طی این دوران نخستین مسئولیت صفحه شعرِ هفتهنامه سروش را بر عهده داشت و اولین مجموعه شعر خود را در سال ۱۳۶۳ منتشر کرد. مجموعه او «در کوچه آفتاب» دفتری از رباعی و دوبیتی بود و به دنبال آن «تنفس صبح» تعدادی از غزلها و شعرهای سپید او را در بر میگرفت.
قیصر امین پور پیش از آنکه به عنوان شاعر کودک و نوجوان به شمار آید در جامعه ادبی امروز به خاطر ویژگی های شعری اش شناخته شده است و شعرهای عمومی اش بیشتر از شعرهای کودکانه و نوجوانانه اش بر سر زبانهاست. از نیمه ی دوم دهه شصت بود که قیصر امین پور به ثبات زبان و اندیشه در شعرش دست یافت. هر چند جامعه ادبی او را به عنوان یک ادیب آکادمیک و استاد دانشگاه می شناسد ولی حوزه ادبیات کودکان و نوجوانان هنوز قیصر را از آن خود می داند.و دو دفتر "به قول پرستو" و "مثل چشمه- مثل رود" آوازه خوبی دارند.
دکتر قیصر امینپور، تدریس در دانشگاه را در سال ۱۳۶۷ و در دانشگاه الزهرا آغاز کرد و سپس در سال ۱۳۶۹ در دانشگاه تهران مشغول به تدریس شد. وی همچنین در سال ۱۳۶۸ موفق به کسب جایزه نیما یوشیج، موسوم به «مرغ آمین بلورین» شد.
آثار دکتر قیصر امین پور عبارت است از:
«طوفان در پرانتز»(نثر ادبی)
«منظومه ظهر روز دهم» (شعر نوجوان)
«مثل چشمه، مثل رود» (شعر نوجوان)
«بی بال پریدن» (نثر ادبی)
«مجموعه شعر آینه های ناگهان »
«به قول پرستو» (شعر نوجوان)
«مجموعه شعر گل ها همـه آفتابگردان اند»
«دستور زبان عشق»
«ظهر روز دهم»
این منظومه که برای کودکان سروده شده است و برندهی جایزهی جشنوارهی کتاب کانون پرورش فکری شده، واقعه عاشورا در صحرای کربلا را با زبانی ساده و آموزنده برای مخاطبانش به تصویر میکشد. «ظهر روز دهم» دربارهی قهرمانیهای حضرت قاسم(ع) فرزند 12 سالهی امام حسن(ع) در کربلاست. گفته میشود در واقعهی کربلا، نه یا ده کودک شهید شدند که حضرت قاسم(ع) یکی از آنهاست که در کنار عموهایش امام حسین و حضرت ابوالفضل(ع) جنگید. قیصر امینپور این منظومه را در سال ۱۳۶۴ سروده و برای نخستین بار در سال ۱۳۷۳ به چاپ رسانده است. در بخشی از این منظومه میخوانیم:
«کودکی شور خدا در سر با صدایی گرم و روشن گفت: اینک من، یاوری دیگر! آسمان، مات و زمین، …»
«بی بال پریدن»
کتاب بی بال پریدن نوشته مرحوم قیصر امینپور شاعر معاصر،مجموعه ای است از یازده قطعه نثر ادبی که با بهره گیری از طنز و نگاهی شاعرانه، به بیان صمیمیت از دست رفته و اختلاف طبقاتی حاکم بر جامعه میپردازد. کتاب حاضر به لحاظ تلفیق موفق نثر و شعر، اثری متفاوت به شمار می رود.
بی بال پریدن شامل قطعههایی به نامهای:
۱.«بی بال پریدن» ۲.«کتابها مثل آدمها هستند»۳.«آدمها مثل کتابها هستند» ۴.«زندگی در حاشیه» ۵.«تقسیم عادلانه» ۶«خدا در همسایگی ما» ۷.«مثل کوچههای روستا» ۸.«مثل جادههای شهر» ۹.«سرودی برای پاکی» ۱۰.«پیش از آفتاب» ۱۱.«چراغ سبز است».
«به قول پرستو»
دکتر امین پور سال ها سردبيري «سروش نوجوان» را نيز برعهده داشت و هم مي نوشت براي نوجوانان و هم مي سرود. «به قول پرستو» روايت منظوم همان سال هاست در چارچوب و چاپي جديد و البته به همراه چند شعر تازه.
امین پور در مجموعه شعر به قول پرستو مي كوشد پنجره اي تازه رو به نوجوان امروز بگشايد و او را به تماشاي افق هاي متفاوتي ببرد كه تصاويرش را جز در واژه هاي او نمي توان به تماشا نشست. این مجموعه مشتمل است بر سروده هایی در قالب چارپاره و نیمایی که بیش تر دارای مضامین اجتماعی و اخلاقی هستند. عناوین برخی از سروده ها عبارت اند از: «کشف قفس»؛ «به قول پرستو»؛ «لحظه ی شعر گفتن»؛ «یک خط در میان».
«آینه های ناگهان»
این اثر گزیده شعرهای ، دکتر قیصر امین پور است. این شعرها در فاصله زمانی سال های 1364 تا 1371 سروده شده اند. استاد امین پور هم از حیث جوهره ی شعری و هم به لحاظ دانش شعری در جایگاهی ممتاز و متفاوت ایستاده است «آینههاى ناگهان» بازتابی از آغاز تحول کیفى و کمى در قلم امینپور است. «آینههای ناگهان» شامل دو دفتر مستقل و درمجموع دارای هفتاد قطعه شعر با مضامین و قالبهای مختلف است. دفتر نخست اختصاص دارد به سرودههای شاعر در طول سالهای 67 تا 71 و در آن 40 شعر قرار گرفته است که «روز ناگزیر»، «روز مبادا»، «حسرت همیشگی»، «قاف»،« آواز عاشقانه»، «مهمانی»، «اگر دل دلیل است» و... نمونههایی از اشعار این دفتر میباشد.
دفتر دوم سرودههای قیصر امینپور در طی سالهای 64 تا 66 میباشد و سی قطعه شعر را شامل میشود.« بگذار عاشقانه بگویم»، «قطعنامه جنگل»، «باران زرد»، «نامی برای تو»، «رفتن رسیدن است»، «نینامه» و... نمونههایی از اشعار دفتر دوم هستند.
« گل ها همـه آفتابگردان اند»
«گلها همه آفتابگردانند» مجموعه اشعار« قیصر امین پور» در طی سالهای 69 تا 79 است و شامل 91 قطعه شعر در قالب های غزل، رباعی، دوبیتی و قطعات نیمایی می باشد. استقبال از این دفتر شعر به حدی بود که در طی کمتر از 5 ماه به چاپ سوم رسید.
سادگی و روانی زبان، مضمون یابی، نکته پردازی، زبان امروزی و مردمی بودن از جمله مهم ترین مختصات شعر قیصر امینپور هستند که او را از سایر شاعران بعد از انقلاب متمایز کرده است.
او سعی کرده است با استفاده از لغات معمول و اصطلاحات رایج، به بیان احساسات و اندیشه خود بپردازد و از میان این کلمات ساده نگاهی تازه به اتفاقات دنیای پیرامونش بیندازد.
شعری از مجموعه ی «گلها همه آفتابگردانند» :
هر چند که دلتنگ تر از تنگ بلورم
با کوه غمت سنگ تر از سنگ صبورم
اندوه من انبوه تر از دامن الوند
بشکوه تر از کوه دماوند غرورم
یک عمر پریشانی دل، بسته به مویی است
تنها سر مویی ز سر موی تو دورم
ای عشق به شوق تو گذر میکنم از خویش
تو قاف قرار من و من عین عبورم
بگذار به بالای بلند تو ببالم
کز تیرهی نیلوفرم و تشنهی نورم
«دستور زبان عشق» :
دستور زبان عشق،آخرین مجموعهء شعر قیصر امینپوراست. این کتاب شامل مجموعه ای از اشعاراو در سال های 80 تا 85 است و مشتمل برحدود 66 شعر است.
شعری از این مجموعه:
«دست عشق از دامنِ دل دور باد
می توان آیا به دل دستور داد
می توان آیا به دریا حکم کرد
که دلت را یادی از ساحل مباد
موج را آیا توان فرمود:ایست
باد را فرمود:باید ایستاد
آنکه دستور زبان عشق را
بی گزاره در نهاد ما نهاد
خوب می دانست تیغ تیز را
در کف مستی نمی بایست داد»
«تنفس صبح»
این مجموعه که در دو بخش تنفس صبح مجموعه اشعار بین سالهای 1357 تا 1363 و در کوچه آفتاب مجموعه رباعی و دو بیتی هایی است که بین سالهای 1357 تا 1362 سروده شده، نخستین کتاب منتشر شده مرحوم قیصر امین پور به شمار میرود که به اذعان بسیاری از اهل فرهنگ و ادب، حضور شاعری تازه نفس بود که غزل، دوبیتی و رباعی می گفت اما حرفش از جنس زمان بود.
کتاب «تنفس صبح» مشتمل بر 79 شعر برگزیده است که قیصر در این شعرها ریشه در سنت، تنفس در حال و نگاه به آینده دارد.
دکتر امین پور سهشنبه ۸ آبان ۱۳۸۶بر اثر بیماری کلیه و قلب دار فانی را وداع گفت. پیکر این شاعر بزرگ در زادگاهش گتوند و در کنار مزار شهدای گمنام این شهرستان به خاک سپرده شد.
نظر شما