به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۷ میلادی یک رشته موشکهای پیشرفته ضدهوایی موسوم به تور-ام ۱ را در قراردادی ۷۰۰ میلیون دلاری از روسیه دریافت کرد. وزیر دفاع روسیه در همان تاریخ اعلام کرد که در صورت تمایل ایران، روسیه آماده خواهد بود تا سیستم‌های دفاعی بیشتری را به ایران بفروشد.
جمهوری اسلامی ایران و شرکت "روس آبارون اکسپورت" شرکت دولتی صادرات و واردات تسلیحات و تجهیزات نظامی روسیه در سال 2007 قراردادی را امضا کردند که به موجب آن، این شرکت موظف شد 5 آتشبار S300 را به ارزش حدود 800 میلیون دلار به ایران تحویل دهد.
همزمان، خبرهایی مبنی بر وجود مذاکراتی میان دولت ایران و بلاروس برای فروش موشکهای پیشرفته ضدهوایی اس-۳۰۰ در اختیار دولت بلاروس به ایران منتشر شد اما در تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۰۸ میلادی آندری نسترنکو سخنگوی وزارت خارجه روسیه، در مورد احتمال فروش موشکهای اس-۳۰۰ روسیه به ایران گفت: «ما مکرراً در بالاترین سطوح سیاسی گفته‌ایم که قصد تحویل این نوع سلاح‌ها را به کشورها در مناطق بی‌ثبات نداریم و این کار نه با منافع سیاسی کشور ما سازگار است و نه با هدف حفظ ثبات در این مناطق از جهان».
نیکولای ماکارف، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح روسیه در روز چهارشنبه ۲۲ سپتامبر برابر با ۳۱ شهریور ۱۳۸۹ اعلام کرد که روسیه به دلیل تحریم های بین‌المللی، تصمیم گرفته است که موشک های اس-۳۰۰ را به ایران تحویل ندهد و موشک های اس-۳۰۰ بی تردید شامل تحریم است.
او در پاسخ به این سئوال که آیا قرارداد مربوط به خرید این سیستم دفاع موشکی با ایران لغو خواهد شد یا خیر گفت: "این مسئله به رفتار ایران بستگی دارد".
ولادیمیر پوتین، نخست وزیر روسیه حدود سه ماه پیش و در دیدار با نیکلا سارکوزی، رئیس جمهوری فرانسه از تعلیق تحویل موشک های اس-۳۰۰ به ایران خبر داده بود.
پس از این اظهار نظر دیمیتری مدودف، رئیس جمهوری روسیه، فرمان منع فروش موشک های ضد هوایی اس – ۳۰۰ و تسلیحات سنگین دیگر به ایران را امضا کرد.
ایران نیز متعاقبا با این استناد که موشکهای یاد شده جنبه دفاعی دارند، علیه روسیه در دیوان داوری بین‌المللی که مقر آن در ژنو است، شکایت کرد و خواستار چهار میلیارد دلار غرامت شد. ولادیمیر پوتین، در ماه آوریل امسال فرمان لغو ممنوعیت صادرات اس ۳۰۰ به ایران را صادر کرد و تاکنون مقامات دولتی و نظامی دو کشور چندین بار درباره تحویل این سامانه‌ها مذاکره کرده‌اند. ایسایکین همچنین گفت که هم اکنون مذاکرات تجاری برای تحویل این سامانه‌ها میان تهران و مسکو ادامه دارد.
علاوه براین، در واکنش به این اقدام روسیه، جمهوری اسلامی ایران کار ساخت یک سامانه پدافندی به نام باور373 (اس300 ایرانی) را آغاز کرد.
در ادامه، چند روز پس از تفاهم هسته‌ای لوزان در ۱۳ فروردين ۱۳۹۴، ولادمیر پوتین رییس جمهور روسیه، در ۲۴ فروردين ۱۳۹۴ (۱۳ آوریل ۲۰۱۵) طی فرمانی ممنوعیت تحویل سامانه‌های موشکی دفاع هوایی اس – ۳۰۰ به ایران را لغو کرد. فرمان پوتین پس از سفر علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به روسیه صادر شد.
در آخرین اقدام، مدیر کل شرکت «روسوبورون اکسپورت»، شرکت دولتی صادرات تسلیحاتی روسیه روز سه‌شنبه گفت این کشور در حال به روزرسانی و مدرن‌سازی سامانه دفاعی اس-300 برای تحویل به ایران است.
به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک، «آناتولی ایساکین» که در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد، گفت: «تکمیل قرارداد سامانه موشکی اس-300 برای ایران یکبار تعلیق شد. حالا به ما دستور داده شده است که کار را از سر بگیریم. ما هم به عنوان عامل در حال انجام این کار هستیم، اما زمان زیادی از آن وقت گذشته و سامانه‌های اس-300 تغییر کرده‌اند. به همین خاطر داریم روی مدرن‌سازی این سامانه کار می‌کنیم.»
او افزود: «نتایج مثبت خواهد بود. فعلا که هیچ شرطی که مانع اجرایی شدن قرارداد کنونی شود، وجود ندارد.»
همچنین، یک مقام شرکت تسلیحاتی روسیه اعلام كرد كه تهران از شکایت چهار میلیارد دلاری خود به خاطر امتناع روسیه از تحویل سامانه موشکی «اس- ۳۰۰ » به ایران صرف نظر کرده است.
به گزارش شبستان، اس-۳۰۰ (به روسی: С-300) یک سامانه موشکی سطح‌به‌هوای دوربرد و خودکششی با قابلیت استفاده در تمامی ارتفاع‌هاست که در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط شرکت همکاری‌های صنعتی آلماز برای نیروی دفاع هوایی شوروی ساخته شد. مدل‌های مختلف این موشک در نام‌گذاری ناتو با نام‌های سام ۱۰، سام ۱۲ و سام ۲۰ شناخته می‌شوند.
اولین مدل این موشک با نام اس-۳۰۰ پی برای نخستین بار در سال ۱۹۷۹ در شوروی عملیاتی شد، هرچند تکامل آن از سال ۱۹۶۹ به منظور ساخت موشک سطح به هوایی با برد ۷۵ کیلومتر که هم در نیروی زمینی و هم در نیروی دریایی استفاده شود، آغاز شده بود.این موشک در ابتدا برای رهگیری هواپیماها و موشکهای کروز ساخته شده و بعدها توانایی رهگیری موشکهای بالیستیک نیز به آن افزوده شد.
از جدیدترین مدل های این سامانه می توان به سامانه اس-۳۰۰ پی‌ام‌یو اشاره کرد که یکی از پیشرفته ترین موشکهای زمین به هواست و توانایی آن را دارد تا اهدافی واقع در ارتفاع حداکثر ۲۷ کیلومتری را منهدم سازد. این سامانه توانایی پیگیری همزمان ۱۰۰ هدف و درگیری همزمان با ۱۲ هدف را دارد. زمان آماده‌سازی آن حدود ۵ دقیقه و موشکهای آن از نوع انبارشونده‌است که مانند مهمات معمولی نیاز به هیچگونه نگهداری در مدت عمر مفید خود ندارند.
اس-۳۰۰ شباهت زیادی با سامانه پدافندی آمریکایی ام‌آی‌ام-۱۰۴ پاتریوت دارد. مدل‌های پیشرفته‌تر اس-۳۰۰ توانایی اجرای تاکتیک «بزن‌دررو» را دارند که بقاپذیری آنها را در شرایط جنگی افزایش می‌دهد و در شرایط ویژه می‌توانند به عنوان یک سلاح تهاجمی عمل کنند؛ برای مثال موشکهای اس-۳۰۰ چینی مستقر در تنگه تایوان توانایی حمله به فضای هوایی تایوان را دارند و تهدیدی برای تمامی هواپیماهای آمریکایی به شمار می‌روند که ممکن است در درگیری احتمالی به کمک این کشور بیایند؛ به جز هواپیماهای فوق‌العاده رادارگریز بی-۲ و جنگنده اف-۲۲ راپتور. به همین جهت پیش‌بینی می‌شود که مأموریت حمله وسیع به سیستم‌های اس-۳۰۰ به جنگنده‌های اف-۲۲ واگذار شود. اس-۴۰۰ فاتح با نام ناتو سام-۲۰ سیستم موشکی تکامل‌یافته اس-۳۰۰ است که در سال ۱۹۹۹ معرفی و از سال ۲۰۰۶ وارد فعالیت در ارتش روسیه شده‌است.
نظر شما