خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ ماه محرم‌الحرام ماهی است که عشق و ارادت عاشقان اباعبدالله الحسین(علیه السلام) در عمل تجلی یافته و در قالب عزاداری و بزرگداشت این ایام نمایان می‌شود و بعد از گذشت 1376 سال از شهادت غم انگیز امام حسین(علیه السلام) و یاران باوفایش این واقعه آن قدر شور و حرارت دارد که بعد از قرن‌ها دل عاشقان و ارادتمندانش در این ماه به لرزیدن می‌افتد.
البته تا دنیا باقی است عاشورا نیز استوار و پابرجا خواهد بود چرا که :"کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا".
مردم استان خراسان جنوبی در ماه عزاداری سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین (علیه السلام)، مراسم‌های سنتی مذهبی ویژه‌ای برگزار می کنند. یکی از این آیین‌ها ، مراسم « بیل زنی» هست که همه ساله مردم این منطقه براساس سنتی دیرینه، ارادت و تجديد ميثاق خود را با آن حضرت هر سال در قالب عزاداری مستحكم‌تر می‌كنند.
« بیل زنی » تنها رسم ماه محرم در استان خراسان جنوبی است که در هیچ یک از شهرهای دیگر کشور به چشم نمی خورد و تنها سالی یکبار در ظهر عاشورا در شهر خوسف دیار گل‌های نرگس برپا می‌شود.
مراسم بیل زنی سابقه طولانی داشته است برای برپایی این مراسم در هر یک از دو هیئت شهر خوسف، دو دسته 15 نفری که در مجموع چهار دسته هستند، تشکیل می‌شود و برای برپایی این مراسم افراد بیل در دست، دایره وار در کنار هم بیل‌هایشان را به طرف آسمان می‌برند و هر فرد در حال حرکت به هوا پریده و تیغه بیل‌ها را به هم می‌زنند و همه یک صدا و با آهنگی مخصوص می‌گویند "حیدرعلی" و همزمان بیل‌ها نامنظم و با شتاب به یکدیگر می‌خورند.
گروه دیگری از عزاداران نیز با حمل کجاوه ای بزرگ به عنوان نخل و نمادی از تشییع پیکر مطهر حضرت امام حسین (علیه السلام) و کجاوه یا گهواره ای کوچکتربه نشانه تشییع پیکر پاک طفل شیرخوار آن حضرت، نوحه سرایی کرده و تالم و تاثر شیفتگان حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را آشکار می سازند.
در مراسم مزبور نخل کوچک را که نمادی از گهواره حضرت علی اصغر (عليه السلام)است، یک نفر حمل می کند و نخل بزرگ را هشت نفر بر شانه می گذارند و حدود 50 نفر تعادل آن را حفظ می‌کنند.
نخل کوچک جلوی نخل بزرگ و دسته های سینه زنی، زنجیرزنی و بیل زنی از محل استقرار هیئت خود به سمت خیابان شهید مطهری به حرکت در می آوردند و با عزاداری، نوحه سرایی و مرثیه خوانی و سردادن شعارها و نوحه ها، با نظم خاصی وارد قتلگاه حسینیه صاحب الزمانی(عج) شده و بیل می زنند و نخل ها را نیز مقابل میدان قتلگاه به حال دویدن می گردانند و پس از این مراسم نخل ها را به زمین گذاشته و بعد نخل هیات دیگر را به همین ترتیب به قتلگاه می‌آورند...
در این آیین سنتی عزاداران هیئت های مذهبی صاحب الزمان(عج)، حسینی، محبان حضرت علی اکبر(علیه السلام)، رزمندگان و فاطمیه خوسف ظهر عاشورا پس از اقامه نماز ظهر و عصر و صرف ناهار بلافاصله به اجرای مراسم می پردازند.
بیل زنی در میان مردم خوسف نماد تدفین شهدای کربلا و یادآور تدفین پیکرهای آسمانی آنها توسط طایفه بنی اسد است و بهم خوردن بیل‌ها در روز عاشورا نماد رویارویی لشکریان کفر و لشکریان امام حسین(علیه السلام) است که جنگ لشکریان یزید بر علیه لشکر کوچک امام حسین(علیه السلام) و مظلومیت ایشان را نشان می دهد.
مردم خوسف معتقدند اگر بیل نزنند آن سال برای آن ها سال خوبی نخواهد بود و به محصولاتشان آسیب خواهد رسید. مراسم بیل زنی نوعی شبیه سازی از طایفه بنی اسد در صحرای کربلاست. پس از این که پیکر شهدا سه روز و سه شب در بیابان بود با " بیل " و یا ابزار دیگری که در دست داشتند، آن عزیزان را به خاک سپردند .
این مراسم قدمتی بیش از 100 سال دارد که توسط ملا علی اکبر خوسفی بنیان گذارحوزه علمیه خوسف نهادینه شده و کشاورزان و مردم شهرستان خوسف به این رسم بهای زیادی می دهند.
در گذشته این مراسم باشکوه خاص فقط در شهرستان خوسف برگزار می شده و نسل به نسل این مراسم باشکوه خاص و عظمت بیشتر هر ساله برگزار می شود. علاوه بر نوحه خوانی، زنجیر زنی، سینه زنی و برپایی مراسم عزاداری روز عاشورا در خوسف ، تعزیه و شبیه گردانی های متعددی نیز در اغلب روستاهای این بخش برپا می شود.
مراسم بیل زنی هم ساله در مسجد جامع شهرستان خوسف برگزار می شود و از میراث های معنوی مردمان خراسان جنوبی محسوب می شود که در فهرست میراث های معنوی کشور ثبت شده است.
نظر شما