مهدی خاتمی، پژوهشگر و برگزیده جشنواره نماز در آموزه های رضوی به خبرنگار خبرگزاری شبستان در زنجان اظهار کرد: در اسلام به نماز اهمیت بسیاری داده شده است و این امر مورد توجه همه معصومین (علیه السلام) بوده و امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) نیز بسیار بدان سفارش نموده و اهمیت و تأثیر آن را برای همگان روشن نموده اند.
وی با اشاره به اینکه ارزش های انسانی در زندگی بشری بسیار اهمیت دارد و در روابط اجتماعی نقش محوری ایفا می كند، خاطرنشان کرد: ارزش های اجتماعی از مدل های كلی رفتار، احكام جمعی و هنجارهای كرداری كه عموم مردم آن را پذیرفته اند، تشكیل می شود.
این پژوهشگر با یادآوری اینکه عمده ترین فریضه ای که رشد و تعالی افکار، نگرش و رفتارهای افراد اجتماع را تحت تأثیر قرار می دهد، نماز است، افزود: فرد نمازگزار در جریان کنش های متقابل موجود در جامعه، حقوق دیگران را رعایت کرده و آن را پایمال نمی کند.
به گفته خاتمی، چنین افرادی خود را به ارزش هایی مثل؛ اخلاق حسنه، تقوا، پرهیزکاری و سایر خصایص نیکو آراسته کرده و از خیانت به دیگران خودداری می کند. به این ترتیب نماز به عنوان یک فریضه از بُعد فردی خارج شده و در ابعاد اجتماعی و وسیع جامعه، کارکردهای خود را ایفا می کند.
این محقق افزود: بعد از اصول دین، اولین و بزرگ ترین دستور الهى که ستون دین، معراج مومن، نور چشم پیامبر (صلی اله علیه)، سازنده ترین اعمال و جلوه شکوه دین (که بیانگر اوج بندگى انسان در پیشگاه خدا است) نماز است.
وی با اشاره به اینکه نماز آن چنان مهم است که در قرآن ۴۶ بار با تعبیرات مختلف از اقامه آن سخن به میان آمده است، تصریح کرد: از اهمیت نماز همین بس که حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: «اول ما یحاسب العبد علیه، الصلاه، فان صحت له الصلاه صحت له ما سواها، و ان ردت ردت ما سواها» نخستین چیزى که انسان (در قیامت) با مطرح کردن آن حسابرسى مى شود نماز است، اگر صحیح بود، سایر اعمال نیز صحیح است، و اگر رد شد سایر اعمال نیز رد مى شود.
خاتمی با استناد به فرمایشات امام خمینی(ره) که می فرمایند: به نماز و مساجد اهميت دهيد كه پرونده هاي دادگستري مال بي نمازهاست و نمازخوان هاي واقعي در دادگستري پرونده ندارند. شيطان ها از مساجد و نماز مي ترسند، آنها مي خواهند از نماز جلوگيري كنند و بعد از خالي كردن سنگرها حمله كنند، گفت: در طول تاریخ مبارزه های فرهنگی و سیاسی مساجد، بیدارگری ها و حركت های اصلاحی به چشم می خورد كه در رشد و تعالی نظام ارزشی دینی بسیار مؤثر بوده اند.
به گفته این پژوهشگر جایگاه ویژه مسجد در فرهنگ دینی و امكانات بالقوه و بالفعل آن، همراه آموزش ها و مفاهیم حاشیه ای و ایجاد یك نظام ارزشی قوی و ماندگار در صحنه فرهنگ و اجتماع بسیار اثرگذار بوده است.
برگزیده جشنواره نماز در آموزه های رضوی در ادامه با اشاره به اینکه امر به معروف از فرایض بزرگ مكتب ماست و برترین معروف ها نماز است، افزود: معروفی كه اگر در جامعه آن گونه كه دین خواسته مطرح باشد، ریشه بسیاری از منكرات خشكانده می شود.
وی ادامه داد:عمل صالح نیز یکی دیگر از ارزشهایی است که بواسطه مسجد و نماز در جامعه ایجاد می شود و تعالی جامعه را به همراه دارد.
به گفته خاتمی، عمل صالح و نماز، نیز بر یکدیگر تأثیر متقابل دارند، هر چقدر عمل صالح، بیشتر شود، کیفیت نماز بالاتر می رود و هر چقدر نماز با حضور قلب بیشتری خوانده شود، توفیق عمل صالح فزونی می یابد.
این محقق با اشاره به اینکه دوستی‌های سالم نیز یکی دیگر از ارزش های اسلامی است که بواسطه حضور در مسجد و اقامه نماز حاصل شده و انسان را به به سوی تکامل می رساند، گفت: مسجد پایگاهی دینی و فرهنگی است كه نمازگزاران مؤمنی در آن رفت و آمد می كنند.
وی افزود: طبق روایتی که از امام علی(علیه‌السلام) نقل شده است، تأثیرهای روابط دوستانه‌ای که در مسجد شکل می‌گیرد، می‌تواند جامعه‌ی دینی را از فساد و گناه پاک کند و مسلمانان را به‌سمت جامعه‌ای سالم هدایت کند: «أَوْ کَلِمَةً تَرُدُّهُ عَنْ رَدًى أَوْ یَتْرُکُ ذَنْباً خَشْیَةً أَوْ حَیَاءً» ، یا کلماتی می‌شنود که او را از فساد و گناه باز می‌دارد یا به‌خاطر ترس (از خدا) یا حیا و آبرو گناهی را ترک می‌کند
این محقق با بیان اینکه انفاق و صدقه یكی از ارزش های اسلامی می باشد كه نقطه مقابل ثروت اندوزی است، اظهار کرد: اجتماع مسلمانان در مسجد، روحیه تعاون و همكاری را افزایش می دهد و با پند و اندرز مبلغان دینی در مسجد، جریان های فقرزدایی در سطح جامعه افزایش می یابد.
خاتمی از نظم به عنوان يکی دیگر از ارزشهایی که در مسجد بوضوح دیده می شود، یاد کرد و ادامه داد: در نماز جماعت صف ها بايد منظم باشد. نماز روح انضباط را در انسان تقویت می‌کند، زیرا باید در اوقات معینی انجام پذیرد و تأخیر و تقدیم آن موجب بطلان نماز میگردد.
برگزیده همایش نماز در آموزه های رضوی ادامه داد: زيبايي نیز از ارزشهایی است که بواسطه نمازدر میان افراد جامعه نمود پیدا می کند.
به گفته وی، امام حسن(علیه السلام) هنگام نماز، زیباترین لباس هاى خود را مى پوشید، شخصى از علت آن پرسید، در پاسخ فرمود: خداوند زیباست و زیبایی را دوست می دارد. از این رو دوست دارم تا زیباترین لباسم را بپوشم.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه نظافت و پاکي يک ارزش است و نماز هم يعني پاکي. پاكی از مصادیق آراستگی و اصول انضباطی است، خاطرنشان کرد: لباس نمازگزار باید پاك باشد، اگر كسی عمداً با بدن یا لباس نجس نماز بخواند نمازش مردود و مطرود است.
به گفته خاتمی، طبق روایات ائمه بویژه امام رضا (علیه السلام) نماز باعث رشد ارزش هایی نظیر امر بمعروف و نهی از منکر، همدردی با مردم، افزایش دوستی‌های سالم در بین افراد جامعه اسلامی، ایثار و انفاق، نظم و انضباط، زيبا شناختی، حفظ حقوق ديگران، تواضع و فروتنی، ادب و احترام در بین افراد جامعه اسلامی می شود.
وی ادامه داد: نماز همچنین باعث کاهش جرم در جامعه، اجتماعی شدن و دوری از انزوا و گوشه نشینی، پيشگيري از خودبيني، رهایی از سرگرداني و امید، پرهیز از گناه، محافظت ازجامعه اسلامی در برابر هجمه های فرهنگي و مقابله با پوچ‌گرايي در جامعه اسلامی می شود.
این پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: از منظر ائمه معصومین (ع) بویژه امام رضا (ع) نماز و مسجد آثار فراوانی برای جامعه اسلامی به همراه دارد که می توان به افزایش کرامت و عزّت جامعه اسلامی، ایجاد وحدت در جامعه، ولایتمداری و بصیرت اشاره کرد.
نظر شما