به گزارش خبرگزاری شبستان، نقش بی بدیل هیئتها در تربیت و تعالی معنوی جامعه و فرد، موجب می گردد که در موضوع بایسته ها و آداب مدیریتی هیئت داری، بررسیهای متنوع و روزآمدی صورت گیرد تا خادمان هیئات مذهبی را در اداره هرچه بهتر این خیمه های معرفت و معنویت یاری رساند. در بررسی بایسته های هیئت داری همواره باید آسیبهای احتمالی موجود را در نظر داشت تا به کاربردی‌بودن این بایسته ها خللی وارد نگردد. در باب بایسته های هیئت داری نکاتی مورد اهمیت است که به طور اجمالی به ذکر آنها می پردازیم؛
١ .توجه دائمی به مسئله نیت و مخلصانه بودن در فعالیتهای هیئتی که تجلی آن در عدم رقابتهای کودکانه و چشم و هم‌چشمی های غیراصولی بین هیئتها، عدم تعصب به نام، پرچم و علامت مخصوص هیئت، خود را نشان خواهد داد. اخلاص به عنوان مسئله معنابخش و حیاتی باید در تمام شئون و فعالیتهای یک هیئت متجلی باشد.
٢ .حفظ تعادل بین شور و شعور، معرفت و عاطفه، عقل و احساس در برنامه های هیئت، یکی دیگر از بایسته های اساسی هیئت داری است. مسئله سخنران‌محوری یا مداح محوری در هیئتها تحت الشعاع همین موضوع است. در این باب مطلوب آن است که با توجه به نیازهای معرفتی و رفتاری مخاطبان، با حفظ یک نسبت مطالعه شده، در هر دو بُعد عاطفه و عقل، به نیازهای مخاطبان پاسخ داده شود. پیداست که رصد این نیازها که یک کار کارشناسی دقیق است، غیر از ابراز نیازهایی است که مخاطبان دارند و رصد آن بر عهده سیاستگذاران و مسئولان هیئت خواهد بود.
٣ .حراست مستمر از عدم فرو افتادن در برخی آسیبهای احتمالی. از جمله برخی از این آسیب‌ها عبارت‌اند از: عزاداری سکولار و خارج از آثار اجتماعی روزآمد، ارائه اشعار یا سبکهای سینه زنی سخیف و سبک که خلاف شأن اهل‌بیت(علیهم السلام) و مجلس ایشان است؛ ارائه بحثهای سطحی و صرفاًَ تابع ذوق و سلیقه مخاطب هیئتی که به تفسیرهای سلیقه ای از دین و مسئله عاشورا می انجامد در سخنرانی، ذکر مطالب غیرمستند از روایات و گزارشات تاریخی؛ موسیقی زدگی؛ فروافتادن در برخی امور خلاف فقه؛ ارائه تفسیر غیرحماسی از عاشورا و ترویج نوعی نگاه فلاکت بار از این واقعه عظیم که در نتیجه آن عملاً عاشورا به جای اینکه عامل خیزش و تعالی باشد، وسیله تخمیر و رخوت معرفی می گردد.
٤ .حفظ وجهه مردمی و توجه به استقلال هیئت اعم از مالی و مدیریتی. البته این به معنای استبداد رأی در مدیرت هیئت و عدم نظارت پذیری دولتی نیست؛ بلکه به معنای جلوگیری از دولتی شدن هیئتهاست که در بلندمدت ضمن از بین رفتن پایگاه مردمی هیئتها، به ایجاد زمینه استفاده ناصحیح سیاسی و اجتماعی از آنها منجر میگردد. اگرچه حرکت هیئتها در جهت حفظ و تقویت نظام اسلامی یک اصل خلل ناپذیر است و اساساً موجودیت این نظام مدیون عاشورا و حماسه حسینی است، ولی این تقویت باید در حد اصل حاکمیت باقی بماند و در حد جریانات سیاسی محدود پائین نیاید تا زمینه سوء استفاده شخصی و جریانی از احساسات حسینی فراهم نشود.
۵.نظم‌محوری در هیئتها نیز یکی از موضوعاتی است که در آن افراط و تفریطهایی مشاهده می شود. از طرفی در برخی هیئتها آنقدر کارها بی برنامه و نامنظم پیش می رود که امروزه در برخی از محافل از کار هیئتی به عنوان ضرب المثل بی‌نظمی یاد می شود و از طرف دیگر برخی افراد نیز هیئت را با پادگان یا یک سازمان اداری اشتباه گرفته، به نظم گرایی افراطی رسیده‌اند که این مسئله نیز آسیبهای خاص خودش را دارد. بهترین روش به نظر نگارنده، برنامه محوری همراه با انعطاف است تا هم کارها بر مدار نظم و حسابگری پیش رود و هم به واسطه انعطاف برنامه ها در مرحله اجراء، زمینه همیاری و همراهی دیگران فراهم شود و قدری از آزادی عمل به شرکت کنندگان و خادمان هیئت داده شود.
٦ .توجه به همه از مخاطبان یکی دیگر از ویژگیهای هیئت مطلوب است؛ در مدیریت هیئتی باید به طور همزمان به همه اصناف مختلف از جمله کودکان، پیرمردان، جوانان، زنان و غیرهیئتی ها توجه شود؛ مثلاً اگر در حاشیه هیئت برای کودکان مکانی با برنامههای جذاب، البته با رعایت ضرورت انس کودکان با فرهنگ عزاداری در نظر گرفته شود، هم خاطره خوشی از هیئت در ذهن آنان می نشیند و هم از آسیبهای احتمالی مانند خستگی و دلزدگی ناشی از تطویل مراسم در امان میمانند، یا اگر در اجرای برنامه ها افرادی که تازه وارد وادی هیئت شدهاند در نظر گرفته شود، در پویایی و تکمیل خیر هیئت مؤثر است. برتی استفاده مؤثر زنان از برنامهها که به واسطه فاصله فیزیکی با سخنران و مداح موجب آسیب هایی مانند ایجاد سر و صدا می‌شود، می‌توان از پخش تصویری برنامه در بخش خواهران و قرار دادن مدیرانی از بین خواهران برای نظم‌دهی استفاده کرد.
۷. با توجه به اهتمام حداکثری هیئتها به ارائه محتوای برنامه های هیئت در قالب بسته های مکتوب، صوتی و تصویری بایسته است که این کار بعد از ارزیابی دقیق و ویرایش شکلی و محتوایی صورت پذیرد.
نظر شما