خشک شدن ۳ هزار هکتار از اراضی برنج/ برداشت خوشه های طلایی تا ۲۰ روز دیگر

خبرگزاری شبستان- گرگان: مزارع زرد و طلایی برنج این روزها پر از شور و شوق زندگیست. نگهبانی آدمک ها ( مترسک ها) به پایان رسیده، محصول در حال برداشت است و زنان و مردان همپای یکدیگر مشغول جمع آوری محصول اند. روزها به سرعت در حال سپری شدن است و خوشبختانه شرایط آب و هوایی هم به کمک کشاورزان آمده تا قبل از آغاز بارش های پاییزه، محصول را برداشت کنند.

در سال های گذشته مردم حتی در کنار منازل مسکونی خود اقدام به کشت برنج می کردند اما این اواخر به دلیل تغییرات شدید اقلیمی و کاهش میزان بارندگی، این محصول از رونق افتاده است. هرچند که باید تأکید کرد اراضی گلستان و موقعیت این استان به هیچ وجه مناسب برای تولید برنج نیست، به بیانی دیگر کشت این محصول، آینده استان را به مخاطره می اندازد.

برنج، یکی از محصولاتی است که دارا بیشترین نیاز آبی بوده و تنها در نقاطی کشت می شود که دسترسی مردم آن به آب های سطحی زیاد باشد. اما در گلستان اوضاع به شکل دیگری است، استحصال آب های زیر زمینی برای سیراب کردن مزارع برنج، طی سال های اخیر فشار زیادی را به بدنه آبی استان وارد کرده است تا جاییکه چند سالی هست که دولت هرگونه خدمات رسانی به اراضی برنج خارج از اراضی نسقی را محدود کرده است.

تا سال قبل بیش از 50 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان به کشت این محصول اختصاص پیدا می کرد و در برخی از سال ها نیز این آمارها از 75 هزار هکتار هم فراتر می رفت.

آن طور که کارشناسان می گویند کشت برنج سه برابر کشت های دیگر نیاز به آب دارد و متأسفانه روش های سنتی آبیاری مانند غرقابی کردن مزارع در اوج گرمای اواخر بهار و اوایل تابستان موجب افزایش شدید تبخیر می شود. براساس آمارهای سازمان جهادکشاورزی استان در گلستان که دارای بیش از 650 هزار هکتار زمین زراعی است، تنها 12 هزار هکتار جزو اراضی نسقی است که مناسب برای کشت برنج است. هرچند با توجه به بحران کم آبی که گریبانگیر استان شده، کارشناسان توصیه می کنند که اراضی نسقی هم تا حد امکان کمتر به کشت این محضول اختصاص پیدا کند، اما این اتفاق مهم نیاز به شرایط مناسب دارد که مهم ترین آن رفع مشکلات اقتصادی کشاورزان است. محصول برنج در مقایسه با سایر محصولات مشکلات بازرگانی ندارد و هر زمانی که تولید شود، خریدار دارد و به فروش می رسد. البته طی سال های اخیرهم افزایش قیمت این محصول گوی سبقت را از برخی محصولات دیگر ربوده است.

امسال با توجه به تمام مشکلاتی که برای منابع آبی استان با توجه به کاهش بارش ها به وجود آمد و توصیه های مسئولان در بخش های مختلف منابع آبی و کشاورزی، سطح زیر کشت این محصول از 50 هزار هکتار به 35 هزار هکتار کاهش پیدا کرد و کار برداشت نیز از دوماه قبل در استان آغاز شده و تا بیست روز دیگر هم ادامه دارد. هرچند تفاوت آماری در سطح زیرکشت وجود دارد اما آنچه که باید به آن اذعان کرد کاهش شدید سطح زیرکشت این محصول است.

علاوه بر این کاهش سطح زیرکشت، موضوع دیگر خشک شدن بخشی از شالیزارهاست، براساس آنچه که اعلام شده قریب به 3 هزار هکتار از اراضی برنج گلستان به دلیل کمبود آب خشک شده اند که با احتساب میانگین تولید 5 تن به ازای هر یک هکتار، بیش از 15 هزار تن از محصول کشاورزان خشک شده است.

مهدی محمدرضاپور، کارشناس مسئول برنج جهادکشاورزی گلستان در این باره به خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: بیش از 35 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان به کشت برنج اختصاص پیدا کرده که در مقایسه با سال گذشته که قریب به 57 هزار هکتار بوده کاهش قابل توجهی یافته است.

وی دلیل این اتفاق را کاهش بارش ها و کمبود آب برشمرد و افزود: کشاورزان سال آبی سختی را پشت سر گذاشته اند و با توجه به کاهش شدید بارش ها، خیلی از آن ها تصمیم گرفتند امسال این محصول را کشت نکنند، هرچند در استان تنها اراضی نسقی به مساحت 12 هزار هکتار مناسب برای کشت این محصول است و به هیچ وجه توصیه نمی کنیم که کشاورزان خارج از این اراضی اقدام به کشت برنج کنند.

محمدرضا پور گفت: از سطح کشت این محصول بالغ بر 7 هزار و 969 هکتار در اراضی نسقی و بیش از 27 هزار هکتار در اراضی غیر نسق بوده است. علاوه براین حدود 75 درصد برنج از ارقام محلی مانند طارم هاشمی و دم سیاه و مابقی نیز به ارقام پرمحصول مانند فجر، ندا، شیرودی و ... اختصاص دارد.

به گفته وی، متوسط تولید ارقام محلی 5 تن در هر هکتار و ارقام پرمحصول تا 5/6 هکتار است.

محمدرضاپور با اشاره به روزهای پایانی برداشت این محصول در استان گفت: قریب به 24 هزار هکتار از محصول امسال برداشت شده و تا 20 روز دیگر هم کار برداشت محصول ادامه دارد.

وی به تأثیر کاهی منابع آبی بر روی این محصول هم اشاره کرد و افزود: حدود 3 هزار هکتار از اراضی زیر کشت برنج در سال جاری به کلی خشک شده و قابل برداشت نیست از سویی دیگر 6 تا 7 هزار هکتار دیگر از این اراضی نیز دچار استرس و تنش خشکی شده اند که تا پایان فصل برداشت نمی توان آمار دقیق خسارت ها در این حوزه را اعلام کرد.