جعفر درباغ عنبران، معاون امور هماهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به خبرنگار خبرگزاري شبستان در مشهد گفت: بيش از 200 نسخه از مثنوي معنوي در گنجينه کتب خطي موجود است.
وي افزود: مجموعه‌ای ارزشمند، افزون بر 250 نسخه خطی و چاپ سنگی نفیس از مولانا جلال‌الدين بلخي و شمس تبريزي در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که در اين ميان بيش از دويست نسخه منحصر به فرد از «مثنوي معنوي» جلب نظر مي‌کند.
درباغ عنبران گفت: «مولانا جلال‌الدين محمد بلخي مشهور به مولوي شاعر بزرگ قرن هفتم هجري قمري است که در سال 604 هجري قمري در بلخ زاده شد و ملاقات وي با شمس تبريزي در سال 642 هجري قمري انقلابي در وي پديد آورد و «ديوان شمس» را خطاب به او سرود و در حال حاضر نسخه‌هاي ارزشمندي از آثار مولانا و شمس تبريزي در گنجينه کتب خطي کتابخانه مرکزي آستان قدس رضوي نگهداري مي‌شود.
وي با اشاره ، به يکي از نفيس‌ترين مثنوي ها ، افزود: اين نسخه بين سال‌هاي 1280 تا 82 قمري کتابت شده و امتياز آن، تذهيب فوق‌العاده پُرکار و ظريف مربوط به دورة قاجاريه است که در ابتداي دفاتر شش‌گانه ديده مي‌شود.
وي ادامه داد: خط نسخه نستعليق خوش است در 25 سطر و تذهيب و نقاشي هنرمند معاصر «عيسي آلفته» که در 604 صفحه با طرح‌ها و نقش‌هاي مختلف از گل‌هاي بنفشه و نرگس و زنبق و سنبل و گل محمدي حاشية آن را زينت داده است، بيش از پيش بر ارزش اين نسخه افزوده است.
درباغ عنبران سپس به ديوان شمس يا «ديوان کبير» اثر مولانا اشاره کرد که شامل غزليات، رباعيات، و ترجيع‌بند‌هاي اوست و افزود: «نسخه‌هاي بسياري از آن در گنجينه موجود است که دو نمونه از نفيس‌ترين آنها، ديوان شمس به کتابت سال 1058 قمري اهدايي سيد جلال‌الدين تهراني و ديگري منتخب ديوان به کتابت قرن يازدهم است.»
وي از مثنوي عرفاني «مرغوب القلوب» به قلم شمس تبريزي ياد کرد و تصريح نمود: «کتابي عاشقانه است که در ده فصل، برخي آيات و روايات و گفته‌هاي کوتاه عرفا را در موضوع تهذيب نفس، سير و سلوک و اخلاق پسنديده به نظم کشيده است.»
معاون امور هماهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی ادامه داد: نسخه‌اي از اين اثر اهدايي مقام معظم رهبري است که در سال 1067 قمري توسط علي بن موسي ابراهيم کتابت شده، نسخه ديگر اهدايي دکتر فريدون مقتدري به خط محمد فاضل عشقي لاهوري در قرن دوازدهم کتابت شده و ديگري نسخه‌اي به کتابت 1237 قمريست.
وی خاطرنشان کرد: نسخه‌اي از ديوان شمس به خط محمد ابراهيم استرآبادي که در قرن سيزدهم کتابت شده و نسخه‌اي از کليات شمس اهدايي مقام معظم رهبري، از ديگر آثار ارزشمند اين گنجينه است.
معاون امور هماهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: مولانا جلال‌الدين محمد بلخي پس از فوت پدرش «بهاءالدين» که از علما و صوفيان بزرگ زمان خود بود، تحت تعليم «برهان الدين محقق ترمذي» قرار گرفت.
وي افزود: ملاقات وي با شمس تبريزي در سال 642 هجري قمري انقلابي در وي پديد آورد که موجب ترک مسند تدريس و فتواي او شد و به مراقبت نفس و تذهيب باطن پرداخت و در سال 672 هجري قمري در قونيه وفات يافت از آثار او مي‌توان به مثنوي معنوی، ديوان غزليات يا کليات شمس، رباعيات، مکتوبات، فيه مافيه و مجالس سبعه اشاره کرد.
نظر شما