به گزارش خبرگزاری شبستان از اهواز، دکتر سید ابراهیم موسوی قهفرخی، مدیر اداره شاهد و مشاور رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز در امور ایثارگران، در این یادداشت به گوشه ای از خدمات این دانشگاه در دوران دفاع مقدس می پردازد.
تاريخچه دانشگاه شهيد چمران اهواز را می توان به سه دوره باستان، سال های 34 تا 57 و دوران انقلاب، شروع جنگ تحمیلی و دوران پس از جنگ تقسيم کرد.
نخستین دوره، دوران باستان از 300 سال قبل از اسلام تا قرن سوم هجری که در این دوره، این دانشگاه بزرگترین مرکز علمی مشرق زمین و جهان به شمار می رفت. در آن زمان علومی از قبیل پزشکی، فلسفه، نجوم، ریاضیات، الهیات و به خصوص طب تدریس می شد.
عبدالله بن میمون اهوازی منجم، جورجیس پسرجندی شاپوری، دعبل خزایی؛ شاعر شیعه عرب و حارث بن كلده برزویه طبیب یوحنابن ماسویه، عمربن فرخان ابطری، نوبخت اهوازی، محمدبن فرازی، علی بن زیاد تمیمی در این دانشگاه تحصیل كرده بودند. اعضای خاندان جورجیس بن بختیشوع ریاست دانشگاه جندی شاپور را برعهده داشتند.
دومین دوره این دانشگاه مربوط می شود به سال های 1334 تا مردادماه 59 که به نوعی در این دوره حیات دانشگاه آغاز می شود. بر اساس طرح جامع و اولویت های تعین شده دانشگاه شهید چمران اهواز، در سال 56 دارای 6 مرکز 16 دانشکده و سه انستیتو بود که پیش بینی شده بود که در طرح جامع تعداد 20 دانشکده و هفت مراکز و 26 انستیتو راه اندازی شود.
اما سومین دوره دانشگاه برمی گردد به زمان انقلاب اسلامي و شروع جنگ تحميلي و به نوعی دوره سوم حيات دانشگاه شهید چمران اهواز. در این دوره، پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی این دانشگاه به دليل مجاورت با جبهه های جنگ از روزهای اول نقش بسیار فعال و سازندهاي را به عهده گرفت.
در سال 59 با استقرار شوراي عالي دفاع و ستاد جنگ هاي نامنظم با حضور مقام معظم رهبري و سردار شهيد مصطفی چمران در دانشكده كشاورزي، امكانات مادي و معنوي دانشگاه در اختيار رزمندگان اسلام قرار گرفت که و دانشكده كشاورزي به محل استقرار شوراي عالي دفاع، ستاد جنگهاي نامنظم و ستاد بسيج عشاير با حضور مقام معظم رهبري و سردار شهيد دكتر مصطفي چمران و سرداران ديگر دفاع مقدس، مجتمع ورزشي و دانشكده تربيت بدني و زمین های ورزشی به محل استقرار لشكر 8 نجف اشرف به فرماندهي سردار شهيد حاج احمد كاظمي، سوله ورزشي و مدارس دانشگاه به محل استقرار قرارگاه كربلا، سالن تشريح دامپزشكي و كتابخانه مركزي به محل استقرار لشكر فجر فارس و جهاد سازندگی فارس، دانشكده علوم و امور دانشجويي به سلف سرويس وآشپزخانه محل استقرار منطقه 8 سپاه و ستاد مركزي قرارگاه جنوب اختصاص داده شد و تعداد 74 منزل دانشگاه در اختيار تيپ الغدير يزد و تيپ ثارالله كرمان قرار گرفت.
همچنین خوابگاه خواهران و سلف سرويس مركزي در اختيار بسيج قرارگاه كربلا و سپاه پاسداران اهواز و استان خوزستان قرار داده شد و سپاه منطقه 8 کشوری نیز از مهمانسرای دانشگاه جهت استقرار نیروهای فرماندهی و ستاد استفاده می کردند.
من نیز افتخار این را داشتم که مدتی در قرارگاه لشکر نجف اشرف در این دانشگاه حضور داشته باشم و وقتی پس از سال ها از اتمام جنگ برای استخدام عضو هیأت علمی، به این دانشگاه مراجعه کردم، آثار استقرار بچه ها هنوز هم بر روی دیواره های کتابخانه مرکزی مشاهده می شد، به طوریکه خاطره روزهای جنگ برایم تداعی شد.
علاوه بر مکان های نام برده شده، دانشگاه فعاليت ها و خدمات مستقیمی به رزمندگان اسلام ارائه می داد که از جمله این خدمات می توان به تشكيل گردان شهيد چمران که نقش بسزايي در ساماندهي، آموزش و اعزام اساتيد، كاركنان و دانشجويان داشت اشاره کرد.
همینطور طرح شهيد رجايي(دانشگاه در جبهه) طرح گذراندن 12 واحد دانشجويان رزمنده، مجري طرح انفورماتيك در خدمت دفاع مقدس، طراحي و محاسبات لازم جهت ساخت طرح هاي راه و ساختمان و سنگرهاي مقاوم در مقابل بمباران، ترجمه متون بيگانه مورد نياز قرارگاه كربلا، اجرای طرح شيمي و الكترونيك در خدمت دفاع مقدس، ارسال ماهانه كمك هاي نقدي واقلام مورد نياز، انجام صدها طرح تحقيقاتي مورد نياز جبهه و جنگ و ساخت طرح های فني مهندسي با پيشنهاد و نظارت دكتر چمران از قبيل پل شناور و غیره بر عهده دانشگاه شهید چمران بود.
پس از دستور وزير فرهنگ و آموزش عالي و تشكيل ستاد امور جنگ دانشگاه ها با اهداف مشورت، تصميم گيري و نظارت و هماهنگي در حسن اجراي همكاري دانشگاه در جنگ، اولين نشست معاونت جنگ وزارت در تاريخ 29 مرداد 65 در دانشگاه شهيد چمران اهواز برگزار شد که جمله مهمترین مصوبات این نشست می توان به دادن تمامی امكانات دانشگاه به دفاع مقدس، بسيج، آموزش و اعزام نيروهاي رزمي تخصصي به جبهه هاي نبرد اشاره کرد.
در این نشست مقرر شد تمام مراكز تحقيقاتي با امكانات روز جهت انجام امور مورد نياز و تحقيقات لازم در اختيار جبهه و جنگ قرار گيرد همچنین انجام چند طرح تحقیقاتی آبی- خاکی از سوی اعضای هیئت علمی که رابطه مستقیمی با جنگ داشت، تولید آثار ادبی مانند شعر و نثر و ترجمه اسناد و مدارک از عربی به فارسی و ترجمه اخبار به انگلیسی و همراهی با خبرنگاران خارجی از سوی دانشجویان و اعضای هیئت علمی، چاپ و انتشار اقلام تبلیغاتی و اطلاع رسانی در رابطه با جنگ در اداره چاپ و انتشارات دانشگاه، حضور و استقرار رزمندگان ستاد جنگ های نامنظم به فرماندهی شهید دکتر چمران در دانشگاه، همکاری انجمن اسلامی دانشجویان با شهید سید حسین علم الهدی در راه اندازی بسیج سپاه پاسداران اهواز از طریق استقرار در مساجد اهواز و تاسیس پایگاه های مختلف بسیج در مساجد جزء وظایف دانشگاه قرار گرفت.
از رهگذر نقش آفرینی دانشگاه شهید چمران اهواز در جنگ، تعداد زیادی از دانشجویان و دانش آموختگان این دانشگاه تا رده های فرماندهی جنگ ارتقا یافتند که از جمله این افراد می توان به سردار علی شمخانی، سردار شهید مصدق طاهری، دکتر مهدی بخشنده، دکتر مسعود صفایی مقدم، دکتر مهدی قمشی، سردار شهید دکتر مجید بقایی، سردار شهید غلام عباس مکوندی و شهید حسین پژوهنده و دیگران اشاره کرد.
در طول دوران دفاع مقدس حدود هزار و 200 نفر دانشجو از دانشگاه شهید چمران اهواز به جبهه ها اعزام شدند که از این تعداد 67 نفر شهید، 2 نفر اسیر و 2 نفر جاویدالاثر شدند. از حدود 250 نفر كارمند دانشگاه نیز که به جبهه رفتند، 25 نفر شهید، سه نفر اسیر و 2 نفر جاویدالاثر شدند.
همچنین 90 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه در دفاع مقدس شرکت داشتند که از این تعداد سه نفر شهید و 2 نفر اسیر شدند که اینها نشان دهنده بخشی از نقش دانشگاه شهید چمران اهواز در هشت سال دفاع مقدس است.
نظر شما