برخی واژه ها بر زبان که جاری می شود، بر وجود انسان اثر شور و شوق دارد و با خود احساسات دلچسب به همراه می آورد، برخی واژه ها ممکن است تعداد حروف زیادی نداشته باشد اما تاثیر آن وصف ناشدنی است و «روستا» از آن دسته واژه هایی است که با شنیدن آن وجود انسان سراسر پاکی و صداقت، کار و تلاش، یکدلی و رفاقت، همدلی و همکاری می شود.
«روستا» در فرهنگ های فارسی معانی زیادی دارد و «ده»، «آبادی»، «قصبه» و «قریه» نیز برای آن آورده شده است.
استان فارس بر اساس آخرین تقسیمات کشوری با برخورداری از 204 روستا و بهره مندی از تنوع آب و هوایی، شرایط زیست محیطی و پتانسیل ها و جاذبه های تاریخی و گردشگری از استان هایی است که روستاهایش یکسره سرشار از تلاش و سرزندگی است که در اجرای فعالیت ها و برنامه های فرهنگی و مذهبی با محوریت مساجد نیز همواره خوش درخشیده است.
دبیرخانه کانون های مساجد فارس با تاسیس بیش از 480 کانون در مساجد روستاهای استان توانسته است گام های موثری در جهت اجرای فعالیت های فرهنگی در بین مردم روستا ها به خصوص قشر نوجوان و جوان بردارد که بسیاری از موفقیت ها را مرهون همت، تلاش و همکاری اهالی روستا و مسجدی ها می داند و همواره به آن اذعان دارد.
روستای «دستجه» در شهرستان فسا یکی از روستاهایی است که در بخش مرکزی و دهستان «صحرارود» واقع شده است و در دل خود مسجدی به نام علی ابن ابیطالب (علیه السلام) دارد که کانون فرهنگی و هنری آن با اجرای فعالیت های مختلف در حوزه تربیت حافظان قرآن کریم، حضور فعال در جشنواره های علمی و فرهنگی در سطح استانی و ملی و بزرگداشت مناسبت ها و چاپ و توزیع نشریه در چهارمین کنگره ملی فرهنگ و هنر روستا و عشایر به عنوان یکی از هشت کانون برتر مساجد روستایی کشور معرفی شد.
لزوم افزایش کانون های روستایی
حجت الاسلام غلامحسین نیازی، مسئول دبیرخانه کانون های فرهنگی و هنری مساجد فارس با اشاره به برگزاری چهارمین کنگره ملی فرهنگ و هنر روستا و عشایر با حضور ۷۰۰ نخبه روستایی به میزبانی مشهد مقدس گفت: این کنگره بر محور مسجد قرار دارد که ما از طریق این برنامهها میتوانیم اشاعه دهنده فرهنگ غنی و پربار قرآن و عترت و اسلام باشیم زیرا ظرفیت های بسیار خوبی در روستا ها وجود دارد که باید با برنامه ریزی و حمایت از آنها استفاده کرد.
مسئول نمایندگی خبرگزاری شبستان در فارس اعتقاد دارد: تعداد کانون های فرهنگی و هنری مساجد روستایی باید توسعه پیدا کند و در تمام روستا ها مساجد دارای کانون شوند و در کنار توسعه کمی، کیفیت فعالیت ها نیز با حمایت ها و برنامه ریزی ها مورد توجه قرار گیرد.
این مقام مسئول با اشاره به فعالیت قریب 500 کانون فرهنگی و هنری در مساجد روستایی استان فارس، تاکید کرد: این کانون ها در برخی از روستا هایی که حتی نمایندگی از ادارات دولتی مستقر نیست توانسته اند خدمات خوبی را به مردم ارائه کنند و اصحاب کانون ها بدون چشمداشت مالی و با صفا و یکدلی فعالیت های مختلفی را برای سنین مختلف خواهر و برادر و به خصوص نوجوانان و جوانان اجرا می کنند که جای بسی تقدیر است.
وی با اشاره به انتخاب کانون فرهنگی و هنری مسجد علی بن ابیطالب (علیه السلام) روستای دستجه شهرستان فسا به عنوان یکی از هشت کانون برتر مساجد روستایی کشور، خاطرنشان می کند: این کانون با تربیت حافظان قرآن، نیرو های متعد، برنامه های مذهبی و فرهنگی توانسته است در بین مردم روستا جایگاه خوبی داشته باشد که این از فضل خدای متعالی و همت اصحاب کانون و پایگاه مقاومت بسیج است که در جهت تحقق منویات رهبری گام برمی دارند.
فعالیت های فرهنگی دینی در مساجد می تواند از تنوع بسیاری برخوردار باشند
حجت الاسلام محمد جواد رجبیان، امام جماعت مسجد علی بن ابیطالب )علیه السلام (روستای دستجه شهرستان فسا نیز معتقد است: مساجد فعال از جهت فرهنگی به عنوان مهم ترین پایگاه فعالیت های دینی در فضای جامعه نقشی عمیق و ژرف داشته و معادلات فرهنگی اطراف خویش را به سود عبودیت الهی تغییر می دهند و این امر در صورتی است که مدیران مساجد به خصوص روحانیون به خوبی از جایگاه معنوی مسجد در مسیر بایسته آن سود جویند.
وی در ادامه کارکرد های مختلف مسجد را یادآور می شود و می گوید: ذکر این نکته ضروری است که برخی از کارکرد های مثبت مسجد جنبه عبادی دارد لیکن با توجه به تأثیر انکارناپذیر این عبادات در فرهنگ اجتماعی و تصحیح زیر ساخت های فرهنگی جامعه و آثار مثبت تربیتی آن، در مقوله فعالیت های فرهنگی مطرح می شود.
حجت الاسلام رجبیان در پاسخ به این سوال که «آیا فعالیت فرهنگی در مسجد تنوع می خواهد؟» اضافه کرد: فعالیت های فرهنگی دینی در مساجد می تواند از تنوع بسیاری برخوردار و به تناسب نیازمندی های منطقه، جنسیت، نوع مخاطبان و علایق آنان دارای متغییر های فراوان باشد که باید در برنامه ریزی ها مورد توجه قرار گیرد.
دوران کودکی پر اهمیت ترین دوران زندگی انسان است
ایوب رستگارپور، مدیر مسئول کانون فرهنگی، هنری مسجد علی بن ابیطالب )علیه السلام) روستای دستجه شهرستان فسا دوران کودکی در زندگی انسان را با اهمیتی ویژه دانسته و تاکید می کند: در این دوران می توان بنای یک زندگی سالم سعادتمندانه را پی ریزی و از بروز بسیاری از مشکلات در آینده جلوگیری کرد و مسجد بهترین مکان برای این کار است.
مدیر این کانون برتر مساجد روستایی کشور با اشاره به اصول کار فرهنگی در مسجد، این نکته را یادآور می شود: بسیاری از نابسامانی های روانی و اخلاقی انسان ناشی از تربیت نادرست او در دوران کودکی است بنابراین، اگر خانواده در مسجد با اصول و روش های صحیح تربیت کودک آشنا شده و به کار بندد، در این دوره با مشکلات کمتری روبرو خواهد شد.
این فعال فرهنگی با اشاره به اینکه تربیت موثر، تاثیر مثبت بر کودکان و محیط اطراف شان داشته و رفتار نسل بعدی را شکل می دهد، تاکید می کند: یکی از نکات خوب در مورد اهمیت کار بروری کودکان در مسجد این است که این مهارت ها کسبی و یادگرفتنی اند و والدین با تلاش و کوشش به این مهارت ها دست می یابند و البته در درون مسجد ومواظبت از آنها باید حواسمان باشد به نوجوانان و یک مسجد در حد طراز اسلامی برای آنها درست کنیم.
حسن امین نژاد، فرمانده پایگاه مقاومت «کوثر» مسجد علی بن ابیطالب )علیه السلام (نیز بر این باور است: از آنجا که جوانان دارای شور و احساسات خاص و علاقه مند به فعالیت های دارای هیجان هستند و بسیج با توجه به آموزش نظامی، میدان تیر و مانور هایی که دارد، برای جوانان از جاذبه بسیاری برخوردار است که در کنار برنامه های فرهنگی و مذهبی کانون های فرهنگی و هنری می توان از آن برای جذب جوانان بهره برد.
به گفته وی، برگزاری برنامه های مختلف فرهنگی دینی می تواند گام های موثری بردارد و زمینه ساز ظهور مولا و مقتدایمان امام زمان (روحی له الفداه) باشد.
دکتر مهدی غزنوی از فعالان و نخبگان کانون فرهنگی، هنری مسجد علی بن ابیطالب )علیه السلام) نیز با تاکید بر اجرای برنامه های فرهنگی در مساجد بصورت تخصصی، می گوید: یکی از معضلات خانواده های متدین آن است که دغدغه های فراوان معنوی دارند که اگر راهنمایی نشوند، دچار افراط و تفریط شده، گاهی به انحراف کشیده می شوند.
وی ذکر این نکته را ضروری می داند: اگر فعالان فرهنگی در مساجد زمانی را برای این امر اختصاص داده و اعلان کنند که افراد می توانند مثلا یک ساعت به غروب آفتاب هر روز برای مشاوره معنوی، عبادی، به صورت فردی یا خانوادگی بنابر میل خود مراجعه کنند، می تواند ضمن ایجاد انس بیشتر با محیط فرهنگی، زمینه ساز اصلاح حرکت های خداجویانه و اصلاح فرزندان و تربیت یک فرزند فرهنگی در جامعه باشد.
غزنوی با تاکید بر اینکه یک خانواده فرهنگی و آشنا با این محیط های معنوی می تواند فرزند فرهنگی تربیت کند، توصیه می کند: برای دستیابی به نتایج مثبت، فعالان باید ابتدا گوشی شنوا داشته و سنگ صبور باشد و بعد از شنیدن کامل سخنان و شناخت دقیق مشکل، به راهنمایی مردم با توجه به دستورات دینی بپردازد.
مهندس محمدرضا رجبیان، از دیگر فعالان و نخبگان کانون فرهنگی، هنری علی بن ابیطالب )علیه السلام (برگزاری جلسات پرسش و پاسخ در مساجد را بسیار اثرگذار می داند و بیان می دارد: در این جلسات که به صورت عمومی برگزار می شود و می تواند یک شب از شب های هفته به آن اختصاص یابد، پس از طرح سوال توسط مردم، روحانی به پاسخگویی می پردازد و این برنامه باید با ظرافت و دقت برگزار شود تا موثر واقع شود.
وی تشکیل کلاس های خاص برای کودکان در مسجد را مفید ارزیابی کرده و می گوید: برگزاری این کلاس ها به یک فعال فرهنگی کمک می کند تا با زبان خاص کودک بحثی را ارائه و از این طریق زمینه ارتباط نسل آینده را با مسجد و روحانی فراهم سازد و در این راستا، نقش پذیرترین گروه انسانی را با انوار معارف اهل بیت عصمت و طهارت) علیهم السلام) آشنا سازد.
رجبیان در پاسخ به این سوال که «چگونه می توان نوجوانان را در این راه بیمه کرد؟» می افزاید: از آنجا که این قشر در معرض آسیب های جدی اخلاقی اجتماعی قرار دارند، با ایجاد محیط انس در مسجد و واکسینه کردن این افراد در برابر مشکلات خاص خود، می توان آنان را در اقیانوس زلال معارف دینی حفظ کرده، از انحراف آنان جلوگیری کرد.
یوسف نجفیان، رابط فرهنگی کانون فرهنگی، هنری علی بن ابیطالب )علیه السلام) نیز معتقد است: یکی از مسائل عبادی که می تواند در فرهنگ تاثیر جدی داشته باشد، ترویج پرستش، عبادت، نیایش و توبه فردی و خلوت کردن نوجوانان با خدای خویش در خانه معبود است.
وی با اشاره به ضرورت فرهنگ سازی خودشناسی برای نوجوانان، اضافه می کند: این سنت حسنه که در صدر اسلام مورد اهتمام فراوان مسلمانان بوده، امروزه در بین ما خیلی کم رنگ شده است و به ندرت دیده می شود نوجوانی برای مناجات با معبود به صورت فردی به مسجد پناه برده، نماز بخواند و به نیایش با پروردگار خویش بپردازد که از این رو بسیار بجاست که این سنت پسندیده توسط فعالان فرهنگی مساجد احیا شود.
این فعال فرهنگی ادامه می دهد: باتوجه به گسترش شبکه های اجتماعی و رواج زندگی فردگرایی برای جذب نوجوانان به مسجد و داخل شدن آنها به اجتماع و نه فردگرایی باید اهمیت ویژه ای قائل بشویم و این کار باید به صورت جهاد فرهنگی باشد البته با همکاری مسئولان مسجد و با روی خوش و با خوش رفتاری پذیرای این نوجوانان بود.
سمیه سلیمان پور، مسئول واحد خواهران کانون فرهنگی، هنری مسجد علی ابن ابیطالب (علیه السلام) نیز اظهارداشت: کانون های مساجد با اجرای برنامه های مفید فرهنگی و مذهبی به منزله سنگری است که می تواند جوانان ما را در مقابل حربه های دشمن به ویژه در عرصه جنگ نرم که هر روز در قالب متنوعی عرضه می شود ایمن سازد.
وی خاطرنشان می کند: حضور در فضای روحانی و صمیمی مساجد و معاشرت با دیگر جوانان مومن و انقلابی می تواند باعث خلاقیت و شکوفایی استعداد های این نسل پر نشاط شود و تاثیر شگرفی در تقویت در باور ای دینی و اخلاقی آنان بگذارد.
این حافظ کل قرآن کریم یادآور می شود: اردو های مذهبی و فرهنگی، کلاس های هنری و برگزاری مناسبت ها و مسابقات در بین قشر جوان و خانواده ها نیز می تواند اهمیت خاص و ویژه خود را داشته باشد.
فتانه خداداد، سردبیر نشریه کانون مسجد کانون فرهنگی، هنری علی ابن ابیطالب (علیه السلام) نیز نظرات خود را در خصوص فعالیت های فرهنگی و هنری کانون اینگونه عنوان کرد: کانون فرهنگی، هنری مسجد باید با اجرای برنامه های اصولی بر رفتار و دیدگاه زنان تاثیر گذاشته و بنیان خانواده ها را مستحکم کند.
این حافظ قرآن کریم و کارشناس ارشد تفسیر و علوم قرآنی تاکید می کند: امروز دشمنان خارجی تمام توان خود را برای ضربه زدن به نظام اسلامی از طریق سست کردن بنیان خانواده به کار گرفته اند و از این رو فعالان مسجدی باید با بهره گیری از فضای معنوی مساجد، برنامه های موثری را برای واکسینه کردن خانواده ها در مقابل توطئه های دشمنان اجرا کنند.
برگزیده در بخش ویژه پژوهش و مقاله نویسی در جشنواره کشوری «روح خدا» در سال 1394 معتقد است: کانون های مساجد با پاسخگویی به نیاز های فرهنگی زنان و خانواده توسط مساجد، خودباوری و خودسازی فکری، معنوی و فرهنگی زنان به کمک ظرفیت عظیم و معنوی مساجد و نقش آفرینی بیش از پیش زنان مسجدی در پیشبرد امور جامعه نقش بسزایی دارند.
به گفته خداداد، تعمیق شناخت نسبت به مبادی اعتقادی و دینی بانوان، توانمندی بانوان و نقش آفرینی فرهنگی آنان در مساجد، توجه و نقش آفرینی بانوان در زمینه هایی همچون سبک زندگی اسلامی، حجاب و عفاف، اقتصاد مقاومتی و احیای گفتمان نظام زن و خانواده از شاخص ترین اهداف واحد خواهران کانون مساجد است.
فاطمه محمدحسنی، دیگر نخبه عضو کانون فرهنگی، هنری علی ابن ابیطالب (علیه السلام) نیز با اشاره به تاثیر اجرای برنامه های فرهنگی در مساجد بر قشر جوان، می گوید: اجرای برنامه های فرهنگی در فضای روحانی مساجد می تواند تاثیر بسیار مثبتی در روحیه جوانان و نوجوانان داشته باشد و به خصوص که ما اکنون در عصری زندگی می کنیم که فضای مجازی و اثرات مخرب آن می تواند جوانان ما را به سوی بیراهه سوق دهد.
این کارشناس ارشد مهندسی هسته ای می افزاید: حضور ممتد و مستمر در مساجد و اجرای برنامه های فرهنگی می تواند برای جامعه جوان ما بسیار مصونیت زا باشد و تقویت هرچه بیشتر اعتقادات دینی و رشد اخلاق از دیگر مزایای حضور در کانون های فرهنگی، هنری مساجد به شمار می رود که این موضوع می تواند از طریق خانواده ها نیز انتقال داده شود و در نهایت باعث شور و نشاط دینی در جامعه شود.
وی یادآور می شود: بنابراین چه خوب است که با ایجاد خلاقیت و تنوع بخشیدن در برنامه کانون های مساجد در جذب و تربیت هرچه بیشتر جوانان این مرزو بوم همت گماشت تا ایران اسلامی مانند همیشه بر تارک تاریخ جهان همچون نگینی فروزان بدرخشد.
این نظرات که می توان گفت «نمونه مشتی از خروار است» همگی نشان از وجود سرمایه های علمی، فرهنگی، هنری، قرآنی و دینی در روستا ها را دارد که می توان با اختصاص بودجه های مضاعف به پویا تر کردن فعالیت های مساجد با محوریت کانون های فرهنگی و هنری همت گذاشت.
البته باید این نکته را هم مدنظر داشت که بسیاری از فعالیت های کانون های مساجد روستایی نه با تکیه بر بودجه های دولتی بلکه با همت و تلاش والای اهالی روستا و مسجدی ها اجرا می شود که جای بسی تقدیر و توجه دارد.
همتتان را سپاس، تلاشتان را درود
نظر شما