خبرگزاری شبستان: از آغاز بحران و جنگ داخلی در سوریه بیش از 4 سال می گذرد.در این زمان در عملیات میدانی بنا به خصلت تمام جنگ های تاریخ فراز و نشیب هایی رخ داده و شهرها و مناطقی دست به دست شده است.بعد از بحرانهای اولیه و نگران کننده برای جبهه مقاومت، با ورود نظامی حزب الله و مستشاری ایران و حمایت سیاسی روسیه و چین در سازمان ملل و وتوی قطعنامه های ضد سوری محور غربی عربی،اکنون تحولات جدیدی در عرصه سیاسی و نظامی با محوریت روسیه در حال وقوع است.در حالی که تا چندی پیش صحبت از طرح چهار ماده ای ایران و تحرکات دیپلماتیک برای حل و فصل سیاسی بحران در سوریه بود،اکنون محور تحلیل ها و گزارش ها،تقویت ارتش سوریه به واسطه حمایت قاطع مسکو است.
مسکو احساس می کند سیاستهای آمریکا به طور ضمنی حرکتی در جهت کاهش نفوذ روسیه در منطقه میباشد.به همین دلیل با هماهنگی متحدان خود در روزهای اخیر اقدام به ارسال تجهیزات و نیروی نظامی به سوریه کرده است.این تجهیزات آنگونه که رسانه ها گزارش داده اند عبارت است از سامانه موشكي ضد جنگنده اس. اي- 22 ، و کشتی حامل تعداد زیادی تانک و نیز یک واحد کوچک توپخانه دریایی و هواپیماهای نظامی و ترابری که در فرودگاه لاذقیه فرود آمده اند.همچنین نیروهای واکنش سریع روسیه، در نزدیکی شهر دمشق مستقر شده اند.
برخی منابع خبری گزارش داده اند که روسیه به قبرس اطلاع داده است که قصد برگزاری رزمایشی در سواحل مدیترانه دارد.از سوی دیگر منابع غربی گزارش داده اند که روسیه یک پایگاه جدید در لاذقيه در منطقه «حميميم» در جبله، نزديك لاذقيه تاسیس کرده اند که شامل بخشي از فرودگاه بينالمللي باسل الاسد و زمينهاي گسترده پيرامون آن نيز ميشود. تأسيسات زيربنايي فرودگاه و اردوگاهي كه خلبانان و نظاميان مختلف روس را در خود جاي داده نيز شامل پايگاه جديد است. گمانه زنیهای متعدد در مورد تعداد نظامیان روسیه در این پایگاه هم آمار انان را بین 1000 تا 3000 نفر تخمین می زنند.همچنین پيش از اين تحولات، روسيه جنگندههاي پيشرفته ميگ-31 نيز به سوريه تحويل داده بود؛ جنگندههايي كه منابع نظامي ميگويند توانايي نيروي هوايي دمشق را تا دو برابر افزايش ميدهد.
آن طور که منابع آگاه به خبرگزاری ها گفته اند نظامیان روس،هم در عملیات مستشاری و هم در بحث نظامی به ارتش سوریه در جننگ با تروریستها کمک خواهند کرد.اما نکته مهم این است که در شرایط فعلی علی رغم برخی عقب نشینی های ارتش سوریه،شرایط جنگ چندان به ضرر جبهه مقاومت پیش نمی رود.به این ترتیب سوالی که پیش می آید این است که چرا روسیه دست به تقویت حضور نظامی خود در خاک سوریه زده است.در این باره چند مساله قابل تامل است. روابط نزدیک دولتهای روسیه و سوریه سابقه دیرینه دارد. برای مثال، دولت سوریه یکی از معدود کشورهایی بود که از مداخله نظامی روسیه در سال ٢٠٠٨، در بحران گرجستان پشتیبانی نمود.
همچنین بندر طرطوس سوریه محل استقرار بخشی از نیروی دریایی روسیه است.به عبارت دیگر سوریه تنها پایگاه روسیه در سواحل مدیترانه است و اگر مسکو دمشق و حکومت نزدیک به خود در سوریه را از دست بدهد این پایگاه و نفوذ را نیز از دست خواهد داد.رسانه های غربی اعتقاد دارند که بخشی از هدف مسکو،حفاظت از پایگاه روسیه در طرطوس است.از سویی دیگر،با توجه به سیل غیر عادی و مشکوک مهاجران به اروپا و اظهارات اردوغان ناظر بر اینکه روسیه و ایران مقصران اصلی این وضعیت هستند، به نظر می رسد ترکیه سعی در افزایش حملات به سوریه و ایجاد منطقه امن در خاک این کشور دارد.مسکو با اقدام اخیر خود که واکنش منفی آمریکا و ناتو را درپی داشته است،به طرفهای خارجی یادآوری می کند که دخالت نظامی در سوریه را تحمل نخواهد کرد. به نظر می رسد با توجه به طبقه بندی پنتاگون در سال 2003 که سوریه را بعنوان دولتی سرکش و جنگ با آن را بخشی از جنگ گسترده با ایران معرفی می کند و ایران و عراق و سوریه در صف اول تغییر رژیم برای قرن جدید آمریکایی قرار گرفتند،اکنون و با توجه به جنگ سوریه فرصتی مناسب برای نقش آفرینی ترکیه و به چالش کشیده شدن ایران فراهم شده باشد.
روسیه همچنین به عربستان نیز این پیام را می دهد که هرگونه مذاکرات برای تشکیل دولت انتقالی باید بدون پیش شرط رفتن اسد باشد.عربستان و ترکیه بارها تکرار کرده اند که اسد خود بخشی از مشکل است،نه راه حل.حتی محمد بن سلمان وزیر دفاع و پسر پادشاه سعودی به روسیه سفر کرد تا ضمن تطمیع مالی مسکو با طرحهای خرید تجهیزات نظامی و ساخت نیروگاه هسته ای،روسیه را از حمایت اسد و سوریه بازدارد.اما تحولات هفته اخیر نشان می دهد که واکنش مسکو به عربستان تا چه حد محکم بوده است.
رسانه های آمریکایی و دشمن اسرائیلی نیز اعتقاد دارند که این قدرت نمایی سوریه بی ارتباط با سفر چند هفته پیش فرمانده سپاه قدس ایران نیست. آنها این خط تبلیغی را دنبال می کنند که روسيه با همكاري ايران تلاش بيسابقهاي با هدف محافظت از نظام بشار اسد را آغاز کرده است و می خواهد مبارزه با داعش را در محوری غیر غربی با جدیت پیگیری کند.مقامات غربی معتقد هستند روسیه با همراهی ایران تلاش می کند براي خود را در خاورميانه تثبیت کند و ثابت کند كه مسکو ميتواند و می خواهد براي حل كشمكش خاورميانه، از قواي نظامي خود استفاده كند.نگرانی اصلی آمریکا و ناتو و حتی رژیم غاصب اسرائیل از برهم خوردن توازن میان دمشق و تل آویو به دلیل تسلیحات جدیدی است که روسیه به ارتش سوریه تحویل داده است.
اما در میان واکنش های منفی آمریکا و ناتو و فرصت طلبی فرانسه و انگلستان(که در اروپا به آمریکا نزدیک هستند و در روزهای اخیر پروازهای شناسایی بر فراز سوریه انجام داده اند)واکنش آلمان نیز قابل توجه است.برلین به پاریس و لندن هشدار داده است که باید تکیه بر نیروی نظامی را فراموش کنند و با توجه به توافق هسته ای از ظرفیت های مسکو،تهران،پکن و ابتکارات سازمان ملل برای حل بحران سوریه از طریق سیاسی اقدام کنند.در نهایت و به عنوان جمع بندی باید گفت از آنجایی که روسیه به طور جدی احتمال می دهد غرب و محور عربی به رهبری عربستان و ترکیه در پوشش مبارزه با داعش و تروریسم و حتی مسئولیت حمایت از آوارگان به سوریه حمله کنند،حضور نظامی خود را در شهرهایی افزایش داده است که اولا در آنها پایگاه دارد(مانند پایگاه دائمی دریایی در طرطوس)،ثانیا آن شهرها ارزش استراتژیک دارند(مانند پایتخت،دمشق) و ثالثا پایگاه سنتی خاندان اسد محسوب می شوند.(مانند لاذقیه)در حالی که روسیه به طور پیشگیرانه حضور خود را افزایش می دهد و قصد مبارزه با تروریسم و تحرکات مرموز غرب دارد،رسانه های غربی با شانتاژ خبری این گونه وانمود می کنند که روسیه، سوریه را اشغال کرده است و نیروهای فراوانی به سوی این کشور گسیل داشته است.
در پایان باید گفت همانطور که جرمي بوئن،رئيس بخش خاورميانه بيبيسي جهاني (كه به تازگي دوهفتهاي را در سوريه بوده) نوشته است بر خلاف اظهارنظرهاي كشورهاي غربي، در قلب سوریه اوضاع خوب است و كسي نميتواند به سقوط اين شهر ودولت سوريه فكر كند.وی نوشته است :«هر نوع پيشبيني درباره سقوط دمشق را فراموش كنيد. شهري كه من از آن طي روزهاي گذشته بازديد كردم كاملا عادي است و همهچيز در آن خوب پيشميرود. دولت سوريه بهترين واحدهاي نظامي خود را براي حفاظت از پايتخت بهكار گرفته است. نظاميان سوري كه من ديدم روحيه خوبي داشتند. واحدهاي نظامي يكپارچهاي دارند و موقعيت و روحيهشان مانند تجهيزات و تسليحاتشان عالي است.»
این نشان دهنده کمک های ایران است.حضور مستشاری ایران و روسیه، به ارتش سوریه کمک می کند.کشورهای عربی نتوانستند بشار اسد را از قدرت خلع کنند.ایران هنوز در منطقه حاضر است و به متحدانش کمک می کند.
نویسنده: بهنام خسروی
نظر شما