به گزارش خبرگزاری شبستان روابط عربستان و آمریکا طی هفتاد سال گذشته بدون چالش جدی سپری شده است. حتی انفجارهای برج های دوقلو در نیویورک هم خدشه ای به این مناسبات وارد نکرد. جنگ عراق و افغانستان و عدم حمایت دولت اوباما از طرح های بلند پروازنه سعودی در خصوص سوریه هم مهمانی پادشاهان سعودی در کاخ سفید را حفظ کرد اما مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی ایران و شش قدرت جهانی عملا عربستان را دستپاچه کرده است. آنها به سرعت وارد مذاکرات هسته ای با روسیه شدند و قرارداد 16 رآکتور هسته ای را با روسها امضا کردند.
بر خلاف آنچه انتظار می رفت در اقتصاد تحریم شده فدراسیون روسیه سرمایه گذاری های گسترده ای انجام شد و حتی طرح های خرید تسلیحاتی نیز در حال حاضر در دستور کار سعودی ها است.
اما این تمام ماجرای باورنکردنی دوستی های جدید عربستان نیست، آنها می دانند که مناسباتشان با آمریکا پس از هفت دهه در حال تغییر است و این مساله می تواند به تغییرات داخلی در سرزمین حجاز هم چندان بی ربط نباشد. خاندان سعودی با چالش های داخلی مواجهه است و آمریکایی ها هم چندان از تغییر وضعیت در پادشاهی های عربی ناراضی نیستند.
با رویکردی واقع بینانه این نتیجه برمی آید که دولت های پادشاهی در منطقه خلیج فارس با چالش های متعددی رو به رو هستند اما این مجموعه از نظر ساختاری شباهت های هم با هم دارند. این دولت ها به طور خاص مناسبات خود را با گروه های قومیتی در داخل بهبود بخشیده و در خارج هم سعی کرده اند با کانون های قدرت ارتباط خود و پیوسته ای برقرار کنند ، اما چالش آنها در مسائل پیش رو عموما مسائل اقتصادی است ، آنها بدون نفت چه خواهند کرد؟ تحقیقات مرکز مطالعات انرژی نشان می دهد عربستان سعودی تا 80 سال دیگر می تواند بر روی استخراج و فروش برنامه ریزی کند اما این رقم برای بحرین و عمان هر روز روند نزولی دارد و در حال کاهش است.
از سوی دیگر امارات متحده صندوق ذخیره ای را آماده کرده که تا 8 سال می تواند هزینه های خود را پرداخت کند. این مجموعه از کشورها در حال حاضر توافقی نا پایدار را از منظر اقتصادی میان حکومت و مردم تجربه می کنند و عملا جای نگرانی برای تحولات داخلی آنها وجود دارد .
آنها برای خروج از بحران برنامه های کوتاه مدتی مانند استخدام های دولتی گسترده یا هزینه های اجتماعی را پیشه کرده اند که همگی آنها می تواند چالش برانگیز باشد.
در این میان ارتباط ایران و جهان پیرامونی اش که طی سه دهه با چالش های جدی رو به رو بوده مشکل بزرگی است که بر تمامی بحران های فوق سایه انداخته و آنها را تشدید می کند. سوالی که در این میان سعودی ها به عنوان پدر معنوی خاوریمانه پادشاهی از آمریکایی ها می پرسند این است که مناسبات راهبردی میان ریاض و واشنگتن تضمین های لازم را برای حفاظت از منافع حیاتی سعودی در خاورمیانه می دهد؟
به نظر می رسد آمریکایی ها راهبرد بند مدتی برای حفظ دولت های پادشاهی در منطقه خلیج فارس ندارند به همین جهت تغییرات عمده در فراهم بودن فرصت های آموزشی و اطلاع رسانی برای نسل های جدید را به فال نیک گرفته و بر این باورند که سرمایه گذاری بر نسل های آینده در منطقه خاورمیانه پادشاهی به همراه اشتیاق برای آزادی در دسترسی به اطلاعات می تواند شاکله حاکمیت های منطقه ای را تغییر دهد .
پایان پیام/
نظر شما