به گزارش خبرگزاری شبستان، تحریم های بین المللی اقتصاد نفتی ایران را با چالش های جدی رو به رو کرده بود اما خبرهای مبنی بر شد صادرات نفت به گوش می رسد. در میان سال های نفتی چین کمونیست یکی از خریداران اصلی انرژی از ایران به شمار می رفت به طوری که آمارها نشان می دهد بیش از نیمی از نفت صادراتی ایران به بازارهای آسیای از جمله چین روانه شده اند. نباید از نظر دور داشت که چین کمونیست با رشد اقتصادی فزاینده ای طی دو دهه گذاشته در حال حاضر دومین خریدار نفت جهان است و برای ثبات و امنیت اقتصاد خود نیازمند سرمایه گذاری بر بازارهای انرژی است. در همین حال طرح خطوط لوله و زیر ساخت های چینی در سه قاره از جمله مواردی است که چینی ها با راه اندازی و برنامه ریزی در پروژه جاده ابریشم جدید به دنبال آن هستند.
سوالی که شاید باید به آن پاسخ داد آن است که همکاری میان چین و ایران با توجه به برداشته شدن تحریم ها تا کجا ادامه خواهد یافت و آیا چینی ها مجبور به تغییر در روند قرارداد های تجاری خود با تهران بر می آیند؟
نباید فراموش کرد که اقتصاد ایران به خصوص پس از تحریم ها غربی به سمت چین تمایل یافت به طوری که صنایع مختلف از جمله خودرو سازی، انرژی و حتی برخی از بخش های نظامی نیز به سوی چینی شدن حرکت کردند. این مساله در نگاه نخست شاید عقلانی به نظر برسد اما با چینی شدن اقتصاد ایران عملا از فن آوری های دست دوم بهربرداری خواهد کرد. اقتصاد چین دانش بنیان و دانش محور نبوده و بر اساس تولید جای در میان اقتصاد جهانی یافته است. فن آوری های چینی عموما در صنایع هوایی ، خودرو و انرژی تنها بازارهای ضعیف و بدون رقیب را هدف قرار می دهند و با ورود فن آوری های اصلی حتی با مزیت قیمت پایین هم قادر به حفظ جایگاه خود نیستند به همین جهت نباید فراموش کرد که تکیه به فن آوری های دست چندم چینی تنها پس رفت را به دنبال خود خواهد داشت .
در میان سالهای 2003 تا 2014 چین تنها خریدار نفت ایران نبود بلکه این کشور توانسته است جایگاه خود را در عرصه های مختلف صنعتی جمهوری اسلامی ایران بازگند. صنایع ایران خود را برای به روز رسانی آماده می کنند و طی 11 سال تحریم های بین المللی این چینی ها بودند که توانسته اند در زیر ساخت های ایران جایگاه بی بدیلی بیابند. زیر ساخت های مخابرات ، صنایع خودرو سازی و حتی بخش های پیچیده ای چون انرژی و هوایی.
خرید 150 جت جنگنده از چین از جمله مواردی است که تغییر در سامانه های جنگنده های هوایی ایران را شامل می شود . نباید فراموش کرد که اساس ناوگان هوایی ایران بر پایه غربی است که حیات هواپیمای شرقی در آن چه مسافر بری و چه جنگنده نیازمند تغییر در رویکرد کلی به ناوگان هوایی خواهد بود. این آغازی برای تقابل شرق و غرب جدید در خاورمیانه است. از یک سو چین علاقه مند به فعالیت های امنیتی در خاورمیانه نیست اما با عقب نشینی استراتژیک آمریکا در منطقه عملا قدرت های دیگر جهانی مجبور به ورود با رویکردی امنیتی به منطقه خاورمیانه هستند.
چین در جایگاه خود را در بایسته های امنیتی و اقتصادی ایران تضمین کرده است و اکنون و با رفع تحریم ها نوبت غرب است تا بتواند با بسته های پیشنهادی جدید از حضور سنتی خود در اقتصاد ایران استفاده کرده و موقعیت خود را بازیابی کند.
نظر شما