نسبت فلسفه فرهنگ و علوم انسانی

خبرگزاری شبستان: نسبت فلسفه فرهنگ و علوم انسانی در ادامه سلسله نشست های پژوهشکده مطالعات فرهنگی روایت بررسی می شود.

به گزارش خبرگزاری شبستان، بیست و هفتمین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشکده مطالعات فرهنگی روایت با موضوع «نسبت فلسفه فرهنگ و علوم انسانی» با سخنرانی مالک شجاعی جشوقانی، دانش آموخته دکتری فلسفه معاصر دانشگاه تهران روز سه‌شنبه، سوم شهریور ‌ماه از ساعت17 در محل پژوهشکده برگزار می شود.

 

بنابراین گزارش، این پژوهشکده که در مرحله اخذ مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار دارد، با چهار گروه تخصصی: تاریخ فرهنگی، فلسفه و فرهنگ ،شهر و فرهنگ و سیاست و فرهنگ فعالیت آزمایشی خود را آغاز کرده است. این نشست به همت گروه فلسفه و فرهنگ برگزار می‌شود.

 

این گزارش می افزاید: ويلهلم ديلتاي (1911-1833) فيلسوف آلماني و از بنيانگذاران فلسفه قاره اي علوم انساني و به معنایی فلسفه فرهنگ در غرب است. وی در پيش نويسي با عنوان «درباره مطالعه تاريخ علوم انساني، جامعه و دولت» (1865)  تلقي خود از روانشناسي را صورتبندي كرد.

 

به باور ديلتاي، مطالعه انسان در جامعه و تاريخ، وظيفه خاص دو رشتۀ علمي يعني منطق و روانشناسي است. منطق، ساختار مشترك علوم مختلف را نشان مي‌دهد و روانشناسي نشان مي‌دهد كه چگونه محتويات ذهني از طريق فرهنگ و تاريخ متعين مي‌شوند. اساساً طرح اوليّه ديلتاي، يك روان‌شناسي اجتماعي يا فرهنگي بود. هدف اين روان شناسي، تبيين اين معنا است كه چگونه حيات نفساني دروني افراد، از طريق جايگاهشان در جامعه و تاريخ متعيّن مي‌شود.

وي در طرح این سنخ از روان شناسی تا حدودي از «روانشناسي اقوام»، اثر استنتال و لازاروس و به وي‍ژه از هگل و تفسيري كه از «روح عيني» ارائه داده، متاثر است. ديلتاي در دهة 1860، از اختلاف دیدگاهش با تلقی رايج زمانه از روانشناسی آگاه بود  و روانشناسي فردگرايانه سنت تجربی كه ذهن را به مثابه واحدي خود بسنده و مستقل از جامعه شناسي و تاريخ تلقی می کرد، نمي پذيرفت.

به نظر ديلتاي، این سنخ از روانشناسي‌ از تبيين يكي از يافته‌هاي بنيادي مكتب تاريخي – يعني اينكه «خود» ، محصول جايگاهش در جامعه و تاريخ است - عاجز بود. از سوی دیگر اين روان‌شناسي با حيات نفساني به عنوان اُبژه‌اي در ميان اُبژه‌هاي طبيعت مواجه مي‌شود و بنابراين به نوعي شکاف ميان سوژه و ابژه  را مفروض مي گيرد. در حالی که در علوم انسانی، نوعي اين هماني ميان سوژه و اُبژه‌ وجود دارد و خودآگاهي، ذاتيِ سوبژكتيويته است و نه اينكه عارضي باشد.

 

گفتنی است، علاقه‌مندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن‌ 66176123 تماس بگیرند، یا به پژوهشکده مطالعات فرهنگی روایت واقع در میدان انقلاب اسلامی، ابتدای خیابان کارگر شمالی، کوچه ادوارد براون، پلاک 12 مراجعه کنند.

کد خبر 481180

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha