حس شوق انگیز و غریب لحظه های خبرنگاری/ ماندگاری خبر در گرو بذل افکار و اندیشه هاست

خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ در هفدهم مرداد ماه سال 1377، محمود صارمی خبرنگار خبرگزاریِ جمهوری اسلامی، به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسید. به همین مناسبت، شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مرداد ماه هر سال را به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد.

اما به راستی در جامعه ما تا چه حد به خبرنگاران ارزش و بها داده می ‌شود؟

می ‌گویند گودال را هرچه بکنی چاه و چاه‌ تر می ‌شود و به همان نسبت کندن و پیمودنش و بیرون آمدن از آن نیز دشوارتر و این حکایت تو است. تویی که گاه چنان درد مردم را لمس می ‌کنی که می ‌شود درد خودت. که وقتی می‌ شنوی نوشته ‌ات دردی را دوا کرده، دلی را شاد کرده حس شوق ‌انگیز غریبی در تو ایجاد می ‌شود و آن روز می‌ خندی. انگار که دردی از خودت دوا شده باشد!

بگذریم خبرنگار واژه مقدسی است که قداست آن به حرمت صداقت و ایمان است و کار خبرنگاری جز با صداقت و بذل افکار و اندیشه‌ها برای جامعه ماندگار نخواهد ماند.

خبرنگاران تنها گروهی هستند که در 365 روز سال از مشکلات همه افراد در جامعه می گویند و درصدد حل مشکلات مردم و قشرهای مختلف با طرح در رسانه ها هستند، اما سالها است چنین احساس می شود که کسی نیست تا مشکلات خودشان را منعکس و حل کند و باز باید خود دست به قلم شوند.

مسکن، معیشت، امنیت شغلی، و تبیین جایگاه خبرنگار از مشکلاتی است که اگر دغدغه وظیفه نبود خبرنگار را از حضور در این عرصه پر مخاطره بازمی داشت.

‎گاهی نگاه مسئولین به خبرنگار نگاه منصفانه ای نیست و این‎ ‎نگاه غیرمنصفانه مخصوصاً در هنگام انتقاد از عملکرد مسئولین در حوزه های‎ ‎مختلف مخصوصاً حوزه فرهنگی موجب به حاشیه راندن و انزوای خبرنگاران توسط‎ ‎این مسئولین می شود‎.

در آستانه روز خبرنگار با تنی چند از مردم و خبرنگاران در این باره گفتگویی داشتیم که در ادامه می خوانید:

فرزانه سیاح در گفتگو با خبرنگار شبستان خبرنگاری در رسانه را به یک‎ ‎چاقوی دوطرفه تشبیه می‌کند که می تواند تأثیرگذاری رسانه را در زمینه خیر و شر‎ ‎به اوج برساند. این دانشجوی بیرجندی ادامه داد: خبرنگار در درجه اول باید صادق باشد و حب و بغض شخصی در نوشتن مطالبش نداشته باشد. 

وی از خبرنگاران خواست تا عملکرد مدیران را رصد کنند و اگر اشتباهی مشاهده کردند نسبت به آن انتقاد کند.

رضا زارع یکی دیگر از همشهریان با بیان اینکه گاهی اوقات به عنوان انتقاد سازنده راه انتقاد بسته می‌شود، اضافه کرد: از خبرنگاران استان در خواست دارم با انتقادهای درست، اشتباهاتی که در عملکرد وجود دارد را گوشزد کنند.

وی یادآور شد: هر یک از نشریات و خبرگزاری‌ها به عنوان نماینده‌های افکار عمومی و رابط بین مسئولان و افکار عمومی به حساب می‌آیند و گاهی اوقات مطالب، یادداشت‌ها و گزارش‌های خبری را که در مورد مسئله و یا مشکل خاصی بر روی خبرگزاری‌ها نشر می‌شود مانند نامه‌های اداری برای آن پیگیری و دستور رسیدگی می‌دهند.

خبرنگار با قلم خویش پرده از حقایق برمی دارد

حسین خسروی صاحب امتیاز سایت خبری خاورستان با بیان اینکه خبرنگار شخصیتی فرهنگی است که با قلم خویش پرده از حقایق بر می دارد و هم توفیقات و هم کاستی های جامعه و مسولین را برای برطرف شدن بازگو می کند، افزود: خبرنگار می بایستی در راه آگاه سازی جامعه از هیچ کس جز خدا نترسد و همچنین در حفظ آبروی اشخاص دقت کند چرا که آبروی افراد ارزشش از حرمت کعبه خانه خدا بالاتر است.

وی رسالت خبرنگار را آگاهی بخشی و سپردن قضاوت به مخاطبان دانست و گفت: آرزویم این است که همه مسولین به جای آن که بعضا از خبرنگاران می ترسند از خدا بترسند.

خسروی با بیان اینکه مهمترین مشکل خبرنگاران بحث بیمه و مزایا است، تصریح کرد: همچنین برخی از مسولین از قانون مطبوعات خبر ندارند و خبرنگاران را دچار مشکل می کنند همانگونه که سال گذشته یکی از خبرنگاران صدا و سیما مورد ضرب و شتم قرار گرفت و متاسفانه باید به مشکلاتشان، مشکل امنیتی را هم اضافه کرد.

خبرنگار در عین بی طرفی آیینه تمام نمای مشکلات جامعه باشد

سید ابوالفضل حقانی خبرنگار طبسی نیز گفت: خبرنگار سنگردار لحظه های سخت و سنگرساز خط مقدم جبهه مبارزه با تهاجم فرهنگی است که بی توقع و مظلومانه صدای ملتی را به گوش جهانیان می رساند و  ایستادگی آنها را به تصویر و قلم می کشد.

وی با اشاره به اینکه خبرنگار در عین رعایت بی طرفی در اصل حرفه سنگین و رسالت خطیر خود می بایست آییه تمام نمای مردم، باشد، افزود: باید مشکلات و کمبودهای جامعه را بازگو کند و  نیز منعکس کننده خدمات نظام به ملت باشد و  البته در فضای مسموم رسانه ای کشور اصل بی طرفی در درج اخبار معمولا شبیه یک طنز است.

این خبرنگار با بیان اینکه مردم همواره در شعار مسئولان ولی نعمت محسوب می شوند، گفت: آرزو دارم اگر روزی خبری از سهل انگاری، کوتاهی و یا کم توجهی دولتمردی درج کردم از مردم نه در حد شعار بلکه در عمل عذرخواهی کند اما معمولا چنین اتفاقی در کشور به یک رویای ایده آل تبدیل شده است.

وی همچنین جهانی بی جنگ و خونریزی را آرزو کرد و گفت: دعا می‌کنم روزی که مصلح عالم امکان پرچم عدل خویش را بر فراز کعبه اسلام به اهتزاز در آورد اگر ما بودیم بنویسیم عطر پیراهن یوسف زهرا بر جهان طنین انداز شد.

حقانی خاطرات تلخ خبرنگاریش را نگاه ملتمس مردم نیازمند و درمانده خدمات مطلوب و بی توجهی برخی مدیران غافل بیان کرد و افزود: البته برای من تلخترین خاطره، حادثه غمناک و اسف بار سقوط هواپیمای تهران_طبس در 19 مرداد 93 بود که انصافا طبس را در برابر زلزله ای دیگر همچون شهریور 57 قرار داد.

وی مهمترین مشکلات خبرنگاران را عدم امنیت اجتماعی و شخصیتی بدلیل نگاه بدبینانه برخی مدیران، عدم بیمه درست و قابل قبول درمانی،مسکن، عدم امنیت قضایی پس از درج اخبار انتقادی مستند و از همه مهمتر بی مهری برخی مسوولان به همکاران خبرنگار عنوان کرد.

بزرگترین رسالت خبرنگار صداقتشان می باشد

جعفری که عکاس و خبرنگار می باشد در تعریف خبرنگار گفت: خبرنگار شخصیتی دلسوز که مشکلات مردم را به گوش مسولین میرساند و تمام هم وغمش جهت رفع مشکلات و موانع است.وی افزود: خبرنگار به نوعی اداره کشور را برعهده دارد پس می توان بزرگترین قسمت رسالت خبرنگاران را صداقتشان دانست

جعفری عنوان کرد: روزهای ابتدایی که وارد رشته خبرنگاری شده بودم استاد که سرددبیر یکی از نشریات بود به دانشجویان گفت قبل از هر تعریف و توضیحی از خبر میخواهم یک خبر برای من بنویسید،  من شروع کردم دقیقا مثل شبکه خبر از سلام اول گوینده خبر تاپایان ان که اوقات شرعی را شرح میدهد به نوشتن و روز پایانی که دوره اموزشی ما تموم شده بود استاد گفت دلم میخواهد همه شما خبرهای روز اولتان را برایم بخوانید و جالب بود که همه به همین صورت نوشته بودن و حتی برخی افراد هواشناسی اخبار را هم نوشته بودند.

 کم توجهی به خبرنگاران در استانی که زادگاه پدرعلم ارتباطات است

عصمت برزچی کارشناس علوم اجتماعی است مدت 5 سال است که مشغول حرفه خبرنگاری  می باشد. وی وظیفه خبرنگار  را  انتقال واقعیتها دانست و گفت: خبرنگار واسطه ای بین مردم و جامعه است و از آنجایی که یک خبر می تواند کل جامعه را به هم بریزد و یا جامعه را بسازد خبرنگار باید به بیان واقعیتها بپردازد.

بزرچی با اشاره به اینکه  مدیران دائم در حال تغییرند و کار خبرنگار بیشتر با روابط عمومی هاست گفت: برخی مدیران از جمله  مدیر کمیته امداد را تعامل خوبی بامن داشته است وبیشتر مدیران برای پاسخگویی به خبرنگار به روابط عمومی ها ارجاع می دهند .

وی یکی از مشکلات حوزه خبری در استان را کمبود کارشناسان در مسائل مختلف دانست و گفت: باوجودی که یک استان دانشگاهی و فرهنگی هستیم ولی در بسیاری از زمینه ها حتی کارشناسان مذهبی تعداد کارشناسان کم است و معمولا برای گرفتن یک مصاحبه مجبوری از افراد تکراری استفاده کنیم که یک مشکل است..

بزرچی افزود: تحصیلات تکمیلی در رشته خبرنگاری یکی از دغدغه های خبرنگاران است. با وجودی که دوره های موقت آموزشی گذاشته شده اما کافی نیست و در استانی که زادگاه پدر علم ارتباطات است خبرنگاران غریبند و به آنها کمتر توجه می شود.

 هیچ کس سختی کار خبرنگاران را درک نمی کند

سپیده قلندری خبرنگار ایسنا با بیان اینکه متاسفانه در بین مردم استان جز صدا و سیما و روزنامه های محلی رسانه ای دیگر را نمی‌شناسند، افزود: که این مساله در بین برخی از مدیران نیز دیده می‌شود، از کارم که با مردم صحبت می‌کنم در وهله اول می پرسند خبرنگار صدا و سیما هستی؟ افزود: به مسئولی که تلفنی زنگ میزنم سوال از چاپ خبرش در نشریه مکتوب یا صدا و سیما می‌کند که برایم خیلی درد آور است، اما جا دارد از برخی مدیران که همیشه لطف داشتند نیز تشکر کنم.

وی ادامه داد: هیچ وقت از همه خبرنگاران مشکلاتشان پرسیده نشده به نظرم مشکل تنها نداشتن مسکن یا بیمه نیست هرچند جزو اولویت ها است اما گاهی یه خسته نباشید ساده، آرامشی برای خبرنگار دارد که شاید صدها اتفاق دیگر نداشته باشد.

قلندی تصریح کرد: بیشتر خبرنگاران از بی انصافی برخی مدیران بویژه  مدیران فرهنگی گله دارند از کوتاهی در نادیده گرفتن کار خبرنگار درمقابل حقوق اندک گرفته تا سختی کار و زمانی که مشکل یا مساله ای مطرح شود این خبرنگار است که درحاشیه قرار می‌گیرد یا اگه به موفقیتی برسیم، تنها  کارکسی که دیده نمی شود کار خبرنگار است.

قلندری با بیان اینکه به مسئولان میگویم دیدن کار خبرنگار و عرض خداقوت تنها به روز خبرنگار ختم نمی‌شود، هرچند که چنین روزی در استان ما به معنای واقعی وجود ندارد  افزود: من از سال 87 شروع به کار خبر کردم و رسالت خبرنگار رو تنها در نوشتن نمی بیینم چه خوب است اخباری کار شودکه نتیجه بخش و مثمر ثمر باشه.

قلندری همچنین با عنوان اینکه نشر مطالب نادرست و شایعه به اصل مطلب ضربه وارد کرده و گاهی موج بزرگی از ترس و وحشت را بین عموم دامن میزند افزود: بهترین لحظاتی که ثبت کردم گفت و گو و رفتن به خانواده جانبازانی بوده که بی نام و نشان زندگی می کردند، یا نشستن پای درد دل مادر دو دختر نابینا، گفت و گو با بانویی که باوجود فرزند معلول همپای همسرش در جاده ها برای رزق حلال رانندگی می کند.

پایان پیام/