به گزارش خبرنگار شبستان، دکتر محمود عزیزی، دبیر پانزدهمین جشنواره بین المللی آیینی -سنتی پیش از ظهر امروز سه شنبه 31 خرداد در نشست خبری با خبرنگاران که در تالار کنفرانس مجموعه تئاتر شهر برگزار شد، با اشاره به تاریخچه نمایشهای آیینی سنتی در ایران گفت: فکر می کنم باید دست کسی را که اولین بار متون نمایشی اصیل را یادداشت کرد و به دست ما رسید را بوسید، همچنین باید از کسانی که این آگاهی را به نسل بعدی منتقل کردند و از تمامی کسانی که باعث شدند این دانایی که میراث هنرهای نمایشی است منتقل شود و ما ارزیابی آنرا ارزیابی کنیم، قدردانی کرد.
وی با اشاره به اینکه تمام نمایش های کلاسیک جهان به نوعی وامدار نمایشهای آیینی – سنتی است، افزود: یکی از افتخارات بزرگ کارگردانان جهان چنگ زدن به نمایش آیینی – سنتی در اشکال مختلف آن است، اشکال این نمایش را در نمایشهای مدرن جهان هم می توان دید، ایران یکی از نادر کشورهای جهان است که به خاطر گوناگونی اقوام در این فلات اشکال مختلف نمایش آیینی دارد که سه شکل آن در جهان به ثبت رسیده است.
دکتر محمود عزیزی با اشاره به سابقه ثبت تعزیه گفت: مستشرقین از قرن 16 تا دوره صفویه نمایشهای آیینی _ سنتی ما را ثبت کردند همچنین در دوره قاجار درباره تعزیه نوشتند، میشل گوبیو می گوید «نمایشهای ایرانی تعزیه هیچ چیز کم از تئاتر یونان ندارد» شخصیت های بسیاری درباره اشکال گوناگون آیین های نمایشی ایران به ویژه تعزیه مطلب نوشتند، کمتر مجله ای است که مطلبی اختصاص به نمایش آیینی سنتی نداشته باشد.
به گفته دبیر پانزدهمین جشنواره بین المللی آیینی و سنتی، تعزیه ایران از طریق نوشته های کمتر دیده شده در ایران به جهان شناسانده شد.
عزیزی همچنین خاطرنشان کرد: امروز قریب به اتفاق کسانی که در زمینه تئاتر فعالیت می کنند می خواهند گونه ای از تئاتر را ایجاد کنند که مخاطب در آن مشارکت کننده باشد، چیزی که هنرمندان بزرگ جهان دغدغه آن را دارند و این‌چنین است که در گذشته همواره مردم برای این شکل از نمایشهای آیینی ـ سنتی سرمایه‌گذاری می‌کرده و بزرگ‌ترین حامیان آن بوده‌اند، شاید یکی از دلایل ماندگاری تئاتر آیینی به خاطر حضور و سرمایه گذاری مردم است.
وی توجه به پژوهش را ویژگی جشنواره پانزدهم دانست و گفت: در مجموعه برنامه های این جشنواره بخش ارزنده ای پژوهش را داریم. علاوه بر تلاش های پیشین، از زمانی که کانون نمایش سنتی ما شکل گرفت ما یک فعالیتی را برای ثبت و ارزشیابی آن آغاز کردیم که در دو سمینار قبلی مطالبی درباره آن ثبت شد که در گذشته نه چندان دور از آن مطالب غفلت شده بود.
به گفته عزیزی سومین «سمینار آیینی و سنتی» با حضور پژوهشگران 9 کشور برگزار می شود و ویژگی این سمینار این است که ما از افقهای مختلف و از فرهنگهای مختلف که در سمینار حضور دارند به بررسی آیین های سنتی می پردازیم. همچنین در این سمینار گونه نمایشی «کمدیا دلارته» به عنوان برادرخوانده تخت‌حوضی ما مورد بررسی قرار می گیرد.
دبیر پانزدهمین جشنواره بین المللی آیینی-سنتی با اشاره به مشارکت گسترده شهرستانی ها به نسبت تهرانی ها در جشنواره آیینی و سنتی گفت: همیشه این تصور وجود داشته که نمایشهای سنتی خاستگاه مردانه دارد، درحالی‌که حضور زنان در این آثار بسیار درخشان است که در این دوره از جشنواره هم شاهد این حضور پر رنگ هستیم.
وی با بیان اینکه نمایش های آیینی و سنتی ویژگی ها و اهداف مشترکی را دنبال می کند، خاطر نشان کرد: همه نمایشهای سنتی اهدافی چون انسان دوستی و ظلم ستیزی را دنبال می‌کنند. هرچند فرم‌های اجرایی‌شان با یکدیگر متفاوت است. موجب تأسف است که ما این میراث بزرگ را به راحتی از دست می‌دهیم درحالی‌که این میراث هم به اندازه نفت ما ارزشمند است. اگر این گونه های نمایشی را در بستر پژوهش قرار دهیم می توانیم بیش از هر درآمد مالی، از آنها بهره معنوی از ببریم.
عزیزی نمایشهای قهوه‌خانه‌ای، بخش صحنه‌ای، بخش یادمان و انتشار پنج عنوان کتاب را از بخش‌های مختلف پانزدهمین جشنواره بین المللی آیینی سنتی برشمرد و گفت: در این دوره از جشنواره تلاش کردیم تعزیه هایی مثل« دختر ترسا» را که تاکنون اجرا نشده برای اجرا انتخاب کنیم که این تعزیه‌ها با حضور پیشکسوتان تعزیه‌خوان اجرا می‌شود.
وی با اشاره به تارخچه قهوه خانه و کاربرد آن در فرهنگ ایرانی اظهار داشت: قهوه خانه ها از دوره صفویه در کشور ما وجود داشته اند و در واقع حکم فرهنگسراهای امروز را داشتند، با این تفاوت که فرهنگسراها امروز این نقش را ایفا نمی کنند، ولی در قهوه خانه ها مردم علاوه بر گفتگو، کار پیدا می کردند و ...، این مرکز، مرکز کهن فرهنگ و رشد و روحیه قهرمانی بود و انتقال فرهنگی از این قهوه خانه ها صورت می گرفت، قهوه خانه ها اولین جایی بودند که در مردم در آنها شاهنامه خوانی و نقالی می کردند.
به گفته دبیر پانزدهمین جشنواره بین المللی آیینی-سنتی، پنج عنوان کتاب برای این جشنواره پیش‌بینی شده است که دو کتاب شامل دو سمینار گذشته است و قرار بر این بود که کتابی به یادمان از یکی از پرافتخارترین هنرمندان تئاتر عروسکی ما هم گردآوری شود که اطلاعات مربوط به این کتاب که درباره جواد ذوالفقاری است، هنوز کامل نشده است.
عزیزی همچنین خاطرنشان کرد: حیف است که 15 جشنواره آیینی و سنتی برگزار کرده باشیم ولی در میراث فرهنگی نامی از آنها نباشد.
در ادامه نشست، محمود عزیزی به پرسش های خبرنگاران پاسخ داد، وی درباره موزه تئاتر گفت: از سالهای دور که فرهنگستان هنر گروه تئانر را شکل داد من مسئول گروه شدم، آقای انتظامی، نصیریان و کشن فلاح که عضو گروه بودند یکی از مسائلی را که همیشه درباره آن بحث می کردیم این بود که چرا ما موزه تئاتر نداریم، پکیجی تهیه کردیم که بعد از ما دوستان آن را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارجاع دادند و بخشی از این را شورا به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حواله داد که هنوز در ارشاد مانده است. از ویژگی موزه تئاتر این است که باید به طور مستمر اشکال نمایش آینی و سنتی را به صورت زنده داشته باشد. ما یکی از کشورهایی هستیم که گونه های تئاتر آیینی و سنتی را داریم و هنوز موزه ای نداریم که دیگران از آن بهره ببرند.
در پایان نشست، یزدان عشیری ، مدیر روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی درباره برگزاری پانزدهمین جشنواره بین المللی آیینی-سنتی گفت: در این دوره از جشنواره آثاری از کشورهای انگلستان، کره، ازبکستان، آمریکا، هلند، ارمنستان، اندونزی، هند، ژاپن، ترکیه و ... اجرا می‌شوند، ضمن اینکه برخی از گروه‌ها به شهرستان‌ها اعزام خواهند شد.
وی افزود: پانزدهمین جشنواره بین المللی آیینی -سنتی در مجموعه تئاترشهر، تماشاخانه سنگلج، تالار مولوی، تالار وحدت، تالارهای محراب و هنر و کاخ موزه گلستان برگزار می‌شود و همچنین بنیاد رودکی در بخش نمایشهای میدانی و قهوه‌خانه‌ای مشارکت دارد.
گفتنی است، پانزدهمین جشنواره تئاتر آیینی-سنتی از 23 تا 26 تیرماه با برگزاری سومین سمینار تئاتر آیینی-سنتی کار خود را آغاز می‌کند و از 26 تیر تا اول مرداد دیگر بخش‌های این جشنواره برگزار می‌شود.
پایان پیام/
نظر شما