خبرگزاری شبستان: دعای افتتاح دعایی است که محمد بن عثمان عمری از نایبان خاص امام زمان(ع) آن را نقل کرده است. شیعیان این دعا را در شبهای ماه رمضان میخوانند. مشتمل بر مضامین عالی خداشناسی است و عدهای از علما بر این دعا شرح نوشتهاند. فراز آخر این دعا به چند امر اشاره دارد: اظهار علاقه به دولت اسلامی در پرتو ظهور امام مهدی(عج)، بیان هدف حکومت اسلامی و وظیفه ما در قبال آن.
دعای افتتاح با حمد و ستایش الهی آغاز میشود و سپس به؛ انتخاب راه صحیح و تأیید الهی، رحمت و غضب حکیمانه الهی، لزوم خوف و رجاء، توفیق عبادت منتّی الهی بر بنده، گناه بنده و دوام فیض الهی، یادآوری نعمتهای خدا، بقای نعمتها به دست خدا و لزوم تفکر در نعمتهای خدا میپردازد. فقرات پایانی دعای افتتاح که بر آن بسیار تأکید شده، درباره اظهار علاقه نسبت به دولت اسلامی است که در پرتو ظهور حضرت ولی عصر(عج) برقرار می شود.
شرحی از فرازهای سی گانه دعای شریف افتتاح را از کتاب "شرح دعای شریف افتتاح" نوشته حجت الاسلام محسن قرائتی برای آگاهی از فیوضات این ماه مرور می کنیم.
فراز هفتم
اللَّهُمَّ إِنَّ عَفْوَكَ عَنْ ذَنْبِي وَ تَجَاوُزَكَ عَنْ خَطِيئَتِي وَ صَفْحَكَ عَنْ ظُلْمِي وَ سَتْرَكَ عَلَى [عَنْ] قَبِيحِ عَمَلِي وَ حِلْمَكَ عَنْ كَثِيرِ [كَبِيرِ] جُرْمِي عِنْدَ مَا كَانَ مِنْ خَطَايَ [خَطَئِي] وَ عَمْدِي أَطْمَعَنِي فِي أَنْ أَسْأَلَكَ مَا لا أَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ الَّذِي رَزَقْتَنِي مِنْ رَحْمَتِكَ وَ أَرَيْتَنِي مِنْ قُدْرَتِكَ وَ عَرَّفْتَنِي مِنْ إِجَابَتِكَ فَصِرْتُ أَدْعُوكَ آمِنا وَ أَسْأَلُكَ مُسْتَأْنِسا لا خَائِفا وَ لا وَجِلا مُدِلا عَلَيْكَ فِيمَا قَصَدْتُ فِيهِ [بِهِ] إِلَيْكَ فَإِنْ أَبْطَأَ عَنِّي [عَلَيَ] عَتَبْتُ بِجَهْلِي عَلَيْكَ وَ لَعَلَّ الَّذِي أَبْطَأَ عَنِّي هُوَ خَيْرٌ لِي لِعِلْمِكَ بِعَاقِبَةِ الْأُمُورِ فَلَمْ أَرَ مَوْلًى [مُؤَمَّلا] كَرِيما أَصْبَرَ عَلَى عَبْدٍ لَئِيمٍ مِنْكَ عَلَيَّ
خدايا بخششت از گناهم و گذشتت از خطايم و چشمپوشىات از تجاوزم و پردهافكنىات بر كردار زشتم و بردبارىات از فراوانى جرمم از آنچه كه از خطا و گناه عمدىام بود مرا به طمع انداخت، كه از درگاهت چيزى را كه شايسته آن از سوى تو نيستم درخواست كنم، آنچه كه از رحمتت نصيبم نمودى و از قدرتت نشانم دادى و از اجابتت به من شناساندى، پس بر آن شدم كه با اطمينان بخوانمت و با انس و ميل بدون ترس و هراس از تو درخواست مىكنم و در آنچه به خاطر آن قصد پيشگاه تو نمودم از تو ناز جويم، اگر برآورده شدن حاجتم تأخير افتاد، از روى نادانى بر تو عتاب ورزيدم، با آنكه شايد به تأخير افتادن روا شدن حاجتم برايم بهتر باشد، چه تو به سرانجام امور آگاهى، پس هيچ مولاى كريمى را بر بنده پستى، شكيباتر از تو بر خود نديدم.
نکته ها
"صفح" به معنای روی گردانی و نادیده گرفتن است. راغب در مفردات خاطرنشان می کند که صفح کامل تر از عفو است؛ چرا که گاهی انسان می بخشد و عفو می کند ولی نادیده نمی گیرد و صفح نمی کند. ولی از این فراز دعای افتتاح روشن می شود که خداوند متعال نسبت به بندگانش هم عفو و بخشش دارد و هم صفح و نادیده گرفتن. (اللهم ان عفوک عن ذنبی... و صفحک عن ظلمی)
به دست آوردن توفیق برای مناجات و راز و نیاز با خدای متعال به معنای پاک بودن از گناهان و خطا و ستم نیست بلکه ناشی از گذشت و نادیده گرفتن و پرده پوشی الهی نسبت به بدی های ماست. (اللهم ان عفوک عن ذنبی و تجاوزک عن خطیئتی و صفحک عن ظلمی و سترک علی قبیح عملی و .... اطمعنی فی ان اسالک)
طمع انسان نسبت به درگاه خدای بخشنده باید ناشی از نگاه به رحمت، قدرت و اجابت الهی باشد. (اطمعنی... الذی رزقتنی من رحمتک و اریتنی من قدرتک و عرفتنی من اجابتک)
درخواست ما از خدای حکیم نباید با نگاه استحقاق همراه باشد بلکه باید بدانیم که ما مستحق آنچه درخواست می کنیم نیستیم ولی خداوند از سر رحمت خود به ما عطا می کند. (اطمعنی فی ان اسالک ما لا استوجبه منک الذی رزقتنی من رحمتک)
بی تابی به هنگام دیر رسیدن به خواسته ها به سبب جهل انسان است. (فان ابطا عنی عتبت بجهلی علیک)
خیر انسان همیشه در کامروایی او نیست. (و لعل الذی ابطا عنی هو خیر)
"مدل" اسم فاعل از واژه دلل و به معنای کسی است که به سبب اطمینان به دوستی کسی نسبت به او جرات پیدا می کند و بر او ناز می نماید. (مدلا علیک فیما قصدت فیه الیک)
یکی از حکمت های تاخیر در اجابت دعا این است که خداوند حکیم عالم به پایان کارهاست و می داند که اگر انسان زود به خواسته اش برسد گرفتار بدی و شر می شود. از این رو حاجتش را با تاخیر روا می کند.(و لعل الذی ابطا عنی هو خیر لعلمک بعاقبه الامور)
پیام ها
1- اگر قرار باشد به بدی های خود نگاه کنیم ناامید شده و به راز و نیاز با خدای مهربان نخواهیم پرداخت ولی اگر به خوبی های پروردگار نگاه کنیم به طمع می افتیم و دست دعا و درخواست به درگاه او بلند می کنیم. (اللهم ان عفوک ... و تجاوزک ... و صفحک ... و سترک... و حلمک ....اطمعنی فی ان اسالک)
2- اقتضای دوری از جهل این است که برای رسیدن به خواسته ها عجله نکنیم. (فان ابطا عنی عتبت بجهلی علیک)
3- لطف و رحمت خدای متعال به ما نباید سبب شود که نسبت به جایگاه والای پروردگار انس نابجا پیدا کرده و بر خدا ناز کنیم. (ادعوک امنا و اسالک مستانسا لا خائفا و لا وجلا مدلا علیک)
4- در رابطه خود با خدا باید خداوند را کریم و بزرگوار بدانیم و از سویی بدی هایمان را فراموش نکنیم و بدانیم هر چه خوبی است از جانب خداست.(فلم ار مولی کریما اصبر علی عبد لئیم منک علی)
5- خدای کریم بر بدی های بنده لئیم صبر می کند ما نیز از خداوند بیاموزیم و نسبت به بدی های دیگران صبر پیشه کنیم تا به کرامت و بزرگواری برسیم.(فلم ار مولی کریما اصبر علی عبد لئیم منک علی)
پایان پیام/
نظر شما