ضرورت حفظ و انتقال ارزش ها در جامعه

خبرگزاري شبستان-مازندران؛ ارزش Value در جامعه شناسي، به عقایدی که افراد یا گروه‌های انسانی دربارهٔ آن چه مناسب و مفيد، نامناسب و زشت است، دارند؛ اطلاق مي شود  كه براي اعضاي يك گروه، اهميت بسيار دارد.

ارزش‌های مختلف نمایانگر جنبه‌های اساسی تنوع  در فرهنگ انسانی به شمار مي آيند و منشا آن بيشتر از عادت و هنجار، نشات مي گيرد.

واژه ارزش در گذشته با مفهومی مادی و اقتصادی و کمی و سنجشی به کار می رفت اما کاربرد واژه ارزش در مفهوم معنوی در حال حاضر بيشتر رواج دارد.

اگر روابط اجتماعي را به عنوان هسته مركزي در نظام اجتماعي ايران قرار دهيم در اينصورت ارزش ها، هنجارها و عقايد و باورها به عنوان پوسته بيروني و لايه ظاهري آن عمل خواهد كرد.

ارزش ها را نيز مي توان به ارزش هاي انساني و ارزش هاي الهي تقسيم كرد كه مصداق آن كساني هستند كه «سر دادند تا ما سرمان را بالا نگه داريم» هر چند كه در كشورهاي مختلف با عنوان هاي متنوع ناميده مي شوند اما اندكي از مقام والاي آنها نمي كاهد بنابراين آنها را نيز مي توان جزء ارزش هاي جامعه، محسوب كرد.

وصيت نامه و سخنان كبوتران خونين بال يعني شهدا، نتيجه والاترين ارزش هاي انساني و نشانگر ارزشمند ترين ايده ها، اهداف و آرزو آنها است و تداوم ارزش هاي الهي و اعتلاي نظام مقدس الله را خواهان هستند.

ارزش ها در جامعه تاثيراتي دارند كه نبايد از آنها، غفلت كرد و بايد بيش از پيش به ارزش ها، بها داد.

حجت الاسلام  حسن قرباني، امام جمعه پل سفيد به خبرنگار خبرگزاري شبستان در ساري با تاكيد بر نقش ارزش در جامعه و حفظ و صيانت از آن توسط همه افراد به ويژه مسئولين و روحانيت، گفت: هر عملي، عكس العملي دارد و آثار وضعي و رواني هر كاري در جامعه، تاثير گذار است چرا كه عالم و افعال تاثير متقابل دارند.

وي افزود: اعمال بد، تاثيراتي در جامعه مي گذارد كه از بين رفتن حياي جامعه، كمرنگ شدن معنويت كه مايه آرامش محسوب مي شود، سلب اعتماد عمومي، ترويج سوء ظن و بدبيني در جامعه، افزايش آمار طلاق، خودكشي و سرقت و فحشاء از جمله تاثيرات تضعيف يا از بين رفتن ارزش ها در جامعه به شمار مي آيند.

حجت الاسلام قرباني اظهار كرد: به فرموده پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) كه «كلكم راع و كلكم مسئول عن رعيته » بنابراين همه افراد جامعه در برابر ارزش ها مسئول هستند و بايد امر به معروف و نهي از منكر كنند.

وي بيان كرد: آگاه كردن جامعه، كم كردن موانع در حد توان، آسيب شناسي، مراجعه به گذشته كه چگونه ارزش ها پايدار بود و دليل اين امر از راهكارهاي صيانت از ارزش ها محسوب مي شوند.

حجت الاسلام قرباني افزود: دانستن و عمل به اينكه دين متعلق به مردم است و مسئولين نبايد دين را دولتي كنند و داشتن روحيه تهاجمي نه دفاعي به معناي آنكه قبل از اينكه دشمن وارد عمل شود، خودمان به فكر باشيم از راهكارهاي ديگر صيانت از ارزش ها هستند.

حجت الاسلام رمضان اكبري، يكي از مدرسين دانشگاه به خبرنگار شبستان گفت: در حقيقت فرستادن پيغمبران به همراه كتب آسماني به منظور حفظ ارزش هاي والاي جامعه انساني، صورت گرفت.

وي اظهار كرد: اگر جامعه اي بدون پيامبر و امام و رهبري باشد به طور حتم رو به انحطاط و انحراف مي رود و همه مكاتب ديني درصدد بودند و هستند كه ارزش هاي والاي دين مداري را در جامعه حفظ كنند زيرا حفظ ارزش ها يعني حفظ جامعه از دستبرد همه افكار شيطاني و وسوسه هاي شيطان براي اينكه اين ارزش ها باقي بماند، دين و مكتب اسلام، مصاديق و مولفه هايي را بيان نموده است.

حجت الاسلام اكبري افزود: از آن جمله آيه 42 سوره عنكبوت كه بيان مي كند« ان الصلاة تنهي عن الفحشا و المنكر» به اين معنا كه نماز از منكرات جلوگيري مي كند و حافظ ارزش هاي متعالي جامعه است يا مانند روزه گرفتن در ماه مبارك رمضان كه اگر همه مسلمانان اين فرهنگ غني و اصيل دين را در زندگي فردي و اجتماعي اجرا كنند به طور يقين به حفظ ارزش ها كمك شاياني مي شود.

 وي بيان كرد: به همين ترتيب هر چه ارزش ها نابود شوند يا از بين بروند، ولنگاري اخلاقي، انحراف اجتماعي و فردي، زوايه بيشتري پيدا مي كند يعني هر زمان جامعه ما از مصاديق اصيل ديني و الهي فاصله گرفته اند به ارزش ها هم ضربه وارد شده است.

 حجت الاسلام اكبري ابراز كرد: در حديثي از پيامبر بزرگوار اسلام بيان شده است «كلكم راع و كلكم مسئول امرعن رعيته »  يعني همه ما نسبت به جامعه و پيامد آن از نظر فكري مسئول هستيم و اگر بي توجه به ارزش هاي اخلاقي و ديني باشيم همان عذابي كه بر سر انسان هاي پيشين آمد ما نيز از آن مستثني نخواهيم شد منتهي به شكل ديگر.

وي گفت: در رابطه با عنوان امر به معروف كه يكي از فروعات دين مبين اسلام است همه مسلمانان مسئوليت دارند كه امر به معروف نمايند و در حديثي از پيامبر(صلي الله عليه وآله وسلم) نقل شده است كه حضرت فرمود «اگر مسلمانان اين عنصر بسيار مهم ديني يعني امر به معروف و نهي از منكر را طرد نمايند، بدها و مفسدان بر شما، مسلط خواهند شد» به اين معنا كه ارز ش هاي ديني از بين مي رود و ضد ارزش ها رشد مي كند.

حجت الاسلام اكبري افزود: لازمه ايستادن و مقاومت در مقابل ضد ارزش ها، آن است كه عموما براي حفظ ارزش ها، پايگاه محكم عقيدتي و ديني داشته باشيم تا بتوانيم، اين امانت الهي يعني حفظ دستاورد ارزش هاي الهي را به نسل بعد از خود منتقل نماييم.

امام جماعت مسجد صبوري قائم شهر اظهار كرد: هيچ يك از پيامبران، امامان و بزرگان دين و مكتب در مقابله با ضد ارزش ها بي تفاوت نبودند و قيام امام حسين(عليه السلام) در كربلا، قيام عليه ضد ارزش ها بوده است كه همان امر به معروف و نهي از منكر محسوب مي شود.

حجت الاسلام اكبري تصريح كرد: امر به معروف يعني احياي ارزش هاي اعتقادي، اجتماعي، فرهنگي و ديني و نهي از منكر يعني مبارزه با ضد ارزش ها بنابراين همه ما نسبت به حفظ ارزش هاي ديني و اجتماعي مسئول هستيم.

وي بيان كرد: بهترين راهكار و وسيله اي كه مي توان جامعه را واكسينه نمود همان مسائلي است كه دين مبين اسلام بيان نموده است به عنوان مثال خدمت به فلسفه روزه داري را رسيدن به تقوا مي داند و نماز خواندن را يك واكسينه معنوي كه انسان  و جامعه را از دستبرد افكار پليد شيطاني حفظ مي نمايد.

حجت الاسلام اكبري ابراز كرد: خود و فرزندان را سفارش به اجراي دقيق احكام دين نماييم، همانگونه كه اميرالمومنين(عليه السلام)  در وصيت خويش فرمودند كه تقوا پيشه كنيد زيرا تقوا، مركب خوبي است كه انسان را به هدف و سرمنزل مقصود مي رساند.

وي گفت: اشاعه فرهنگ ناب محمدي به ويژه در اين روزهاي ماه مبارك رمضان نظير صله رحم، دستگيري از مستمندان و ايتام، انجام دادن كارهاي عام المنفعه، افطار دهي به مومنان روزه دار، دادن صدقه براي سلامتي خود و امام زمان( عجل الله تعالي فرجه الشريف)، راهكارهاي هستند كه به طور يقين از جامعه و مردم آن صيانت خواهند كرد.

زهرا محمدي، كارشناس ارشد جامعه شناسي، با اشاره به اينكه ارزش ها، بنيان حيات اجتماعي هر جامعه و استمرار آن بر پايه ارزش هاي اجتماعي آن جامعه است به خبرنگار خبرگزاري شبستان در ساري گفت: ارزش ها را مي توان به عنوان راهنماي زندگي افراد در كنش ها و واكنش هاي اجتماعي در نظر گرفت.

وي افزود: تضعيف ارزش ها و يا از بين رفتن ارزش ها، اثرات منفي بر پيكره جامعه وارد مي كند زيرا در پي تضعيف ارزش ها، ضد ارز ش ها در جامعه رسوخ مي كند.

محمدي اظهار كرد: با ظهور ارزش ها، بحران هاي اجتماعي شكل مي گيرد همچنين آسيب ها و اختلالات در روابط اجتماعي پديد مي آيد.

وي بيان كرد: شكاف بين نسلي، بحران هويت و فقدان معنويت در جامعه از ديگر آثار سوء تضعيف ارزش ها است و به قاطعيت مي توان گفت كه اگر جامعه اي را از ارزش هاي خود دور كنيم، مي توانيم آن جامعه را به نابودي بكشانيم.

محمدي ابراز كرد: همه ما در برابر حفظ ارزش ها، مسئول هستيم و نمي توان مسئوليت حفظ ارزش ها را به يك نهاد خاصي واگذار كرد اما آنچه كه مهم است مسئولين مي توانند نقش بسيار پررنگي در اين امر داشته باشند زيرا مسئولين به نوعي مرجع رفتاري و اخلاقي افراد در جامعه هستند و زماني كه مرجع رفتاري جامعه، دچار لغزش و خطا شود از ديگر افراد جامعه نمي توان انتظار حفظ ارزش ها را داشت.

وي افزود: در اين بين نقش خانواده ها نيز در انتقال ارزش ها از يك نسل به نسل بعدي بسيار مهم مي نمايد همچنين مي توان با نظارت بهينه بر نظام آموزش و پرورش در انتقال ارزش هاي جامعه تاكيد كرد.

محمدي گفت: مهم ترين راهكاري كه مي توان براي صيانت از ارش ها در جامعه نام برد، آگاهي بخشي و شناساندن ارزش ها به افراد جامعه از راه هاي مختلف همچون شبكه هاي اجتماعي، رسانه هاي جمعي، وسايل ارتباط جمعي، معرفي مرجع رفتاري و اخلاقي مناسب و نظام آموزش و پرورش و ... هستند.

پايان پيام/ 

گزارش: معصومه عليزاده