خبرگزاری شبستان: از زمان کودتای تابستان سال 2013 و براندازی محمد مرسی اولین رئیس جمهور منتخب در قاهره روابط میان ترکیه و مصر به وخامت گرایید. اردوغان نخست وزیر وقت به شدت از ارتش مصر انتقاد و سفیر این کشور را احضار کرد. با این حال، از زمان درگذشت ملک عبدالله به نظر می رسد معادله ای چند وجهی وجود دارد. در حالی که عربستان سعودی تحت سلطنت ملک سلمان که به خوبی از نفوذ ایران بر شیعیان منطقه آگاه است، فعالانه برای مقابله با ایران عمل می کند، ترکیه احتمالا اولین و بانفوذترین قدرت منطقه ای خواهد بود که این شرایط را برای عربستان سعودی فراهم می آورد.ترکیه به چند دلیل گزینه مناسبی است:
- عضو شورای اروپا و ناتو است؛
- جمعیت سنی زیادی دارد ؛
- در عراق و سوریه ، در حال رقابت با ایران است ؛
- بر طبق آموزه های عثمانیزم حاکم بر باورهای اردوغان ، باید با ایران شیعه دست به موازنه قوا زد.
بدین ترتیب مصر و ترکیه و عربستان همه اختلافات خود را کنار گذاشته و با محوریت عربستان وارد عمل شدند. در مورد مصر و ترکیه، رجب طیب اردوغان و سیسی همتای مصری وی روزهای متوالی در ماه فوریه در سفرهای جداگانه و رسمی از عربستان سعودی دیدن کردند و اردوغان در یکی از همین سفرها از احتمال مصالحه با مصر سخن گفت: «مصر، عربستان سعودی و ترکیه، این سه کشور مهم ترین کشورهای منطقه هستند. هر یک از ما وظایفی داریم که می بایست برای رسیدن به صلح، آرامش و رفاه منطقه انجام دهیم.»ترکیه و مصر نیز در حمله به یمن از عربستان حمایت کردند و اعلام داشتند که باید با نفوذ ایران در منطقه مقابله کرد.همه اتحادها و تلاشهای اینچنینی ، اسکلت اتحاد علیه شیعه و ایران را تشکیل می دهد.عربستان و مصر و ترکیه و قطر ، روابط نزدیکی با اسرائیل دارند و محور همه این تحرکات هم عربستان سعودی است که با پول خود از فرانسه جنگنده می خرد ، نگران توافق هسته ای است و همچنین از نفوذ ایران در بحرین و عراق و یمن و سوریه خشمگین است.
در تحولی دیگر اما ، اخیرا هیئتی عالی رتبه امنیتی از قطر به تل آویو سفر کرده و با مقام های اسرائیلی مذاکرات مفصلی درباره مسائل مختلف منطقه ای و همچنین روابط دو جانبه داشته است. در این دیدار همچنین درباره چگونگی حمایت از گروه های مخالف سوری که عموما متهم به فعالیت های تروریستی هستند، بحث و تبادل نظر شده است. لازم به یادآوری است که جبهه النصره مورد حمایت ترکیه و قطر قرار دارد به گونه ای که شبکه الجزیره تبدیل به بلندگوی تبلیغاتی این شبکه تروریستی شده است. همچنین بخش هایی از جولان سوریه نیز در اختیار این جنبش قرار دارد که سبب برقراری روابط امنیتی میان این شبکه با اسرائیل شده است. گفته می شود دوحه تلاش می کند با جلب حمایت اسرائیل از این شبکه، قدرت میدانی خود را افزایش دهد.بدین ترتیب قطر، رقیب دیرینه عربستان و در عین حال متحد آن در بسیاری از پرونده های ضد ایرانی منطقه نیز در صدد گسترش روابط با اسرائیل است.
نباید فراموش کرد زمانی که عربستان سیاست های هماهنگی با ترکیه دارد، (مرزهای ترکیه، مرزهای ناتو است و ترکیه بخشی از ناتو است و به اجبار باید برخی از سیاست های ناتو و اروپا را اجرا کند) لذا انطباق سیاست های ترکیه با عربستان، به گونه ای انطباق سیاست های عربستان با ناتو و اسرائیل است.در ناتو علی رغم وجود کشورهای متعدد اروپایی ، این آمریکاست که حرف اول و آخر را می زند و به همین دلیل می توان اتحاد عربستان ، ترکیه و اسرائیل و امریکا را مشاهده کرد.آمریکا دیگر نمی خواهد در مداخلات مستقیم نقش بازی کند و به همین دلیل سیاست های خاورمیانه را به متحدین خود سپرده است.در مورد ایران ، نیز قدرت های درجه دوم منطقه ای مانند عربستان و ترکیه ، سعی در مهار ایران دارند.این تلاش تاکنون با موفقیت چندانی همراه نبوده است.ایران در یمن ، لبنان، سوریه و عراق نفوذ دارد و بر دلها حکومت می کند.حکومت بر دل ها و اندیشه مردم جهان ، چیزی نیست که بتوان با پول، سلاح و تهدید به دست آورد.
نویسنده:بهنام خسروی
منابع :
- http://www.middleeasteye.net/news/analysis-what-does-turkish-saudi-alliance-say-about-middle-east-conflicts-2134953812
پایان پیام/
نظر شما